چکیدهبا پیشرفت روزافزون بازارهای مالی زندگی انسان به صورت مستقیم و غیرمستقیم متاثر از بازارهای مالی گشته است. بازارهای مالی هر کشور نشان دهنده پویایی نهادها و ابزارهای مالی آن کشور است. در بازارهای مالی کشورهای پیشرفته ابزارهای مالی به صورت گسترده و مداوم در حال تغییر و بهبود بوده اند تا به حداکثر کارایی خود برسند و از طرفی ریسک سرمایه گذاری خود را به حداقل برسانند. بدین جهت ابزارهای نوینی جهت پوشش ریسک معاملات در بازارهای مالی پدید آمدند. اختیار معامله یکی از این ابزارها است که قیمت آن مانند سایر ابزارهای مالی تابع عرضه و تقاضا برای آن است. اما در این بازار مدل های قیمت گذاری برای این ابزار وجود دارد که مهم ترین و پرکاربردترین آن ها مدل قیمت گذاری بلک شولز است. که به صورت گسترده در بین معامله گران این ابزار برای مظنه یابی مورد استفاده قرار می گیرد. هدف این پژوهش سنجش کارایی مدل قیمت گذاری بلک شولز در بازار معاملات اختیار خرید در بورس اوراق بهادار تهران می باشد که داده‌های مورد استفاده آن شامل کلیه قراردادهای منتشر شده اختیارمعامله خرید در بورس اوراق بهادار تهران (شامل 1315 قرارداد منتشر شده در بازار در 26 نماد دارایی پایه در 10 صنعت مختلف و 25760 روز معاملاتی) در یک دوره زمانی 5 ساله طی سال‌های 1395 تا سال 1400 است و درطی این مسیر جهت تحلیل داده ها از شاخص های ضرایب خطا و یو-تیل بهره گرفته شده است .نتایج پژوهش حاکی از آن است که قیمت های پیشنهادی مدل بلک شولز بالاتر از قیمت اختیارهای خرید قیمت گذاری شده است. ضمن آنکه مقدار درصد انحرافات و یو-تیل(U-theil) در اختیارهای خرید درسود ITM)) کمتر از اختیار های خرید درزیان OTM)) می باشد بنابراین کارایی قیمت گذاری مدل بلک شولز برای قیمت گذاری اختیار های خرید ITM بیشتر از قیمت اختیارهای خرید OTM است. علاوه بر آن ، میزان انحراف قیمت های پیشنهادی مدل بلک شولز و قیمت های معاملات در طی زمان در بورس اوراق بهادار تهران کمتر شده است تفاصيل المقالة

بازار های مالی هر کشور نشان دهنده پویایی نهاد ها و ابزار های مالی آن کشور است. در بازارهای مالی توسعه یافته ابزارهای نوینی جهت پوشش ریسک معاملات پدید آمدند. اختیار معاملات یکی از این ابزارها است که قیمت آن مانند سایر ابزار ها تابع عرضه و تقاضا برای آن است. اما در این بازار مدل های قیمت گذاری وجود دارد که پرکاربرد ترین آن ها مدل بلک شولز و درخت دو جمله ای است . هدف از این مقاله سنجش کارایی دو روش مذکور در بازار اختیار خرید معاملات بورس اوراق بهادار تهران است.بدین منظور 30 نماد پر معامله طی سال های 95-99 انتخاب و قیمت آنها بر اساس هر دو مدل برآورد گشته است. جهت سنجش کارایی آنها بر مبنای مدلهای رگرسیونی حاصله ، از R2 و بتای رگرسیونی استفاده شده است . نتایج حاکی از آن است که بر اساس متغیرهای R2 و بتا، تفاوت معناداری بین میانگین امتیازات در دو مدل وجود نداشته و این دو مدل عملکرد یکسانی در بازار داشته اند. همچنین قیمت های پیشنهادی هر دو مدل پایین تر از اختیارهای خرید در بازار قیمت گذاری شده است اما تفاوت عملکرد بلک شولز با درخت دو جمله ای اختلاف معنی داری ندارد. تفاصيل المقالة