در راستای تقلیل خطای کارگزاران و بالا بردن کیفیت عمل و ارتقای ضریب اطمینان در حسن انجام وظایف در جوامع مختلف امروزی مطلوبیت نظارت و نقد و بررسی و پاسخگویی کارگزاران اثبات گردیده است . در این خصوص پرسش اصلی این است که چرا مردم حق دارند بر کارکردهای حکومت و کارگزاران خویش نظارت نمایند و اگر انتقاد و اعتراضی دارند آن را اظهار نمایند و امور را تغییر دهنددر این رابطه نگاه فقه چیست ؟ نگارنده در این تحقیق با مراجعه به پاره ای از منابع مرتبط و آیاتی از قرآن و روایاتی از معصومین(ع) و اندیشمندان ... و با روش استنادی و تحلیلی به تشریح چگونگی نظارت و نقد و بررسی عملکرد کارگزاران توسط شهروندان پرداخته و به این نتیجه رسیده است که این شیوه اگر منطبق با فقه ارائه گردد و به آن فراخوانده شود کارائی بیشتری به نظام اسلامی میبخشد . و میتواند در ارائه الگوی نظام اسلامی شیعی نقش مهم تری را ایفا کند . تفاصيل المقالة