فهرس المقالات سهیلا موسوی سیرجانی


  • المقاله

    1 - پیری و مریدی از نگاه عبدالواحد بلگرامی با تکیه به کتاب سبع سنابل
    عرفان اسلامی , العدد 500 , السنة 1 , بهار 2050
    پژوهش حاضر تاملی درباره رابطه پیری و مریدی از نگاه سبع سنابل اثر ارزشمند عبدالواحد بلگرامی(م: 912ه.ق؟ یا 915ه.ق؟) است. سبع سنابل با موضوع عرفان، تصوف، شرح احوال صوفیان هندوستان، خصوصیات و سبک زندگی عرفای چشتیه در محدودة شبه قاره، در هفت سنبله تنظیم شده و عبدالواحد بلگرا أکثر
    پژوهش حاضر تاملی درباره رابطه پیری و مریدی از نگاه سبع سنابل اثر ارزشمند عبدالواحد بلگرامی(م: 912ه.ق؟ یا 915ه.ق؟) است. سبع سنابل با موضوع عرفان، تصوف، شرح احوال صوفیان هندوستان، خصوصیات و سبک زندگی عرفای چشتیه در محدودة شبه قاره، در هفت سنبله تنظیم شده و عبدالواحد بلگرامی در سنبلة دوم به بیان پیری و مریدی و حقیقت ماهیت آن پرداخته است. پژوهش حاضر به روش توصیفی ـ تحلیلی در صدد است تا رابطة پیری و مریدی را از زبان عبدالواحد بلگرامی توضیح دهد. وی قبل از هر چیز ویژگی‌های پیر صادق و نحوة برگزیدن پیران را شرح داده است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که بلگرامی همچون دیگر بزرگان فرقه چشتیه آدابی را برای پیر و مرید قائل است. همچنین وی به تأسی از طریقه چشتیه و برخلاف دیگر طریقت‌های عارفانه برای زنان نیز در این طریقت جایی باز کرده و قائل به گرفتن بیعت از زنان است؛ همچنین داشتن شجره و کلاه را علامت پیران می‌داند. در ادامه وی معتقد است که مرید زمانی که قدم در راه سلوک می‌نهد باید ازهمه معاصی توبه کند، موی سر بتراشد و کلاه بر سر نهد. از نگاه بلگرامی مرید یا رسمی و ظاهری است و یا صادقانه دل در گروه طریقت دارد. از نگاه وی مرید حقیقی باید ابتدا در مکارم اخلاق بکوشد و در ادامه، مقامات راه سلوک را طی کند. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    2 - شیوۀ داستان‌پردازی در قرآن و تأثیر آن بر مثنوی؛ با تکیه بر آغاز و شیوه نقل داستان‌‌ها
    ادبیات عرفانی و اسطوره شناختی , العدد 1 , السنة 17 , بهار 1400
    قصّه‌های قرآن در شمار آن دسته از آثار روایی است که می‌توان از نظر ساختار و شیوه داستان‌پردازی به آن نگاه کرد؛ زیرا هنر قصّه‌گویی در قرآن همراه با شگردهای روایی شگرف، چنان زیبایی به آن بخشیده که از زوایای گوناگون قابل بررسی است. از سوی دیگر مثنوی مولوی نیز از آن دسته آثا أکثر
    قصّه‌های قرآن در شمار آن دسته از آثار روایی است که می‌توان از نظر ساختار و شیوه داستان‌پردازی به آن نگاه کرد؛ زیرا هنر قصّه‌گویی در قرآن همراه با شگردهای روایی شگرف، چنان زیبایی به آن بخشیده که از زوایای گوناگون قابل بررسی است. از سوی دیگر مثنوی مولوی نیز از آن دسته آثار روایی است که داستان های فراوانی را در خود جای داده است. از آنجا که شیوه داستان‌پردازی در هر اثر روایی نقش مؤثری در پیکربندی روایت ایفا می‌کند؛ بنابراین هدف از این پژوهش با روش توصیفی ـ تحلیلی، مقایسه و تطبیق شیوة داستان‌پردازی قرآن و مثنوی است. بعد از واکاوی این دو اثر این نتیجه به دست آمد که شیوة داستان‌پردازی در قرآن از جمله شروع و شیوة نقل داستان‌ها و... از تنوع خاصی برخورداراست که مولوی از آن به‌ویژه در به کارگیری شیوه‌هایی چون براعت استهلال در شروع، شکست خط، سپیدخوانی و روایت‌گریزی در شیوة نقل داستان‌ها تأثیر چشمگیری پذیرفته است. نتیجه تحقیق بیانگر آن است که مولوی با دیدگاه الگومدار خود از شیوة داستان‌پردازی قصه‌های قرآن به صورت سرمشق‌های عالی در پروراندن قصه‌های مثنوی به فراوانی بهره برده است. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    3 - سنایی و اخلاق حرفه‌ای
    ادبیات عرفانی و اسطوره شناختی , العدد 1 , السنة 12 , بهار 1395
    اخلاق یکی از عمده‌ترین دغدغه‌های جامعه بشری است؛ زیرا هیچ نهاد و حرفه‌ای نیست که قادر باشد فارغ از اخلاق که مرزهای سلوک و رفتارهای بهنجار را معین می‌کند، به حیات مشروع خود ادامه دهد. اخلاق هم خاستگاه دینی و عرفانی دارد و هم متأثر از عرف، فرهنگ، تاریخ و سایر پدیده‌های اج أکثر
    اخلاق یکی از عمده‌ترین دغدغه‌های جامعه بشری است؛ زیرا هیچ نهاد و حرفه‌ای نیست که قادر باشد فارغ از اخلاق که مرزهای سلوک و رفتارهای بهنجار را معین می‌کند، به حیات مشروع خود ادامه دهد. اخلاق هم خاستگاه دینی و عرفانی دارد و هم متأثر از عرف، فرهنگ، تاریخ و سایر پدیده‌های اجتماعی است. درواقع، بین این مفاهیم و پدیده‌های اجتماعی و اخلاق تعامل دایمی وجود دارد که باعث می‌شود در طول زمان، اصول و ارزش‌ها و هنجارهای جامعه صیقل بخورد و الگو‌های موجه و مقبول رفتارهای فردی و اجتماعی شکل بگیرد. به قواعدو قوانیناخلاقیورفتاریکهبایدافراد در حینانجامفعالیت‌های شغلیرعایتنمایند، دراصطلاحاخلاقحرفه‌ای اطلاق می شود. درحقیقت، اخلاق حرفه ای یک فرایند تفکر عقلانی است که هدف آن حفظ و اشاعه ارزش ها در جامعه در زمان مناسب است. این مقاله بر آن است تا به مفهوم اخلاق حرفه‌ایعرفا و ابعاد گوناگون آن از دیدگاه سنایی در حدیقةالحقیقهبپردازد. بنا به دیگاه سنایی، عرفان همواره وسیله ای برای تبلیغ اخلاق، علم و کوشش بوده است. فردیکهآداباخلاقیرارعایتمی‌کند،خواسته‌هایخود را بهنفعدیگرانتعدیلمی‌کندو باتقویتوپرورشابعادمعنوی،هموارهدرراهخدمتبه همنوعاناقداممی‌نماید. سنایی تأکید می‌کند که خداوند متعال برترین زیبایی و مشخص‌کننده ملاک نهایی اخلاق است. در این نظام روشنی‌بخش، تقرب به خدا و کسب رضایت او، دستیابی به عدالت فراگیر اجتماعی، آزادی، و حرمت انسان آرمان اخلاق است. بیشترین سود برای بیشترین کسان نیز ازجمله اهداف زندگی اجتماعی در ساحت‌های فردی، شغلی، و اجتماعی است. تفاصيل المقالة