هدف اصلی پژوهش، تعیین تفاوت اثربخشی و ماندگاری اثر درمان چشم‌انداز زمان و آموزش مثبت‌اندیشی بر بهزیستی ذهنی، انعطاف‌پذیری کنشی و انسجام روانی در بیماران مبتلا به دیابت نوع دو بود. پژوهش نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون، پس آزمون و مرحله پیگیری بعد از دو ماه بود. جامعه آماری کلیه بیماران مبتلا به دیابت نوع دو که به بنیاد پیشگیری و کنترل دیابت مشهد در تابستان 1399 مراجعه کرده بودند. داده­ها با استفاده از مقیاس بهزیستی ذهنی (Keyes & Magyarmo, 2003)، پرسشنامه انعطاف‌پذیری کنشی (Conover & Davidson, 2003) و پرسشنامه حس انسجام (Antonovsky, 1987) جمع آوری و با آزمون تحلیل کواریانس تحلیل شد. از 121 نفری که به صورت نمونه گیری در دسترس انتخاب شده بودند 45 نفر تصادفی انتخاب و در 3 گروه 15 نفری جایگزین تصادفی شدند. دوگروه آزمایش درمان چشم‌انداز زمان و آموزش مثبت‌اندیشی 10 جلسه (90 دقیقه) درمانی دریافت و گروه کنترل مداخله ای دریافت نکردند. سپس مرحله پس آزمون و بعد 2 ماه پیگیری اجرا شد. نتایج نشان داد اثربخشی درمان چشم­انداز زمان بر بهزیستی ذهنی (01/0p<) و انسجام روانی (01/0p<) بیشتر از انعطاف پذیری کنشی و اثربخشی آموزش مثبت اندیشی بر انعطاف‌پذیری کنشی (01/0p<) بیشتر بود. همینطور، تفاوت آماری معنی‌داری در اثربخشی درمان چشم انداز زمان و آموزش مثبت اندیشی بر بهزیستی ذهنی، انعطاف­پذیری کنشی و انسجام روانی آزمودنی‌ها در مرحله پیگیری وجود داشت (01/0p<).

تفاصيل المقالة

این پژوهش با هدف مقایسه اثربخشی آموزش درمان پاسخ محور و درمان ذهن خوانی بر کارکردهای اجرایی کودکان طیف اوتیسم انجام شد. روش تحقیق در این پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون – پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری این مطالعه، کودکان اوتستیک شهر لاهیجان بودند. نمونه تحقیق شامل 45 نفر از کودکان 6 تا 13 سال مبتلا به اوتیسم بودند که به شیوه تصادفی ساده از جامعه آماری انتخاب شدند. ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه کارکردهای اجرایی بریف(Gioia, 2000) بود که توسط والدین تکمیل شد. پس از اجرای پیش آزمون، کودکان اوتیسم به صورت تصادفی در سه گروه (دو گروه آزمایشی و یک گروه کنترل) 15 نفره جایگزین شدند. سپس گروه آموزش مفاهیم ذهن خوانی به مدت 10 جلسه و گروه درمان پاسخ محور به مدت 7 جلسه تحت آموزش انفرادی قرار گرفتند. پس از اتمام مداخلات، پس آزمون به عمل آمد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آزمون آماری تحلیل کوواریانس نشان داد درمان پاسخ محور و درمان ذهن خوانی بر کارکردهای اجرایی کودکان اوتیسم موثر است و درمان ذهن خوانی نسبت به آموزش درمان پاسخ محور در میزان مولفه های کارکردهای اجرایی اثربخشی بیشتری دارد (01/0> P). نتیجه آزمون ال اس دی نشان می دهد بین اثربخشی درمان ذهن خوانی و پاسخ محور بر تنظیم رفتار(01/0>P) و نیز فراشناخت (01/0>P) کودکان تفاوت آماری معنی داری وجود دارد. نتایج پژوهش نشان داد نمرات گروه های مداخله در مقایسه با گروه کنترل در مقیاس کارکردها ی اجرایی تغییرات معنی داری داشت. کارکردهای اجرایی پس از انجام مداخلات افزایش یافته و این افزایش در گروه ذهن خوانی بیشتر بوده است. استفاده از این دوروش به درمانگران، روانشناسان و مربیانی که در راستای آموزش به کودکان اوتستیک فعالیت می کنند پیشنهاد می شود. تفاصيل المقالة