مقدمه: اختلال اضطراب اجتماعی بسیار ناتوان کننده است که به مختل شدن بسیاری از جنبههای زندگی، و در موارد شدید به کاهش کیفیت زندگی فرد منجر میشود. بنابراین بکارگیری درمان تجربی فراتشخیصی یکپارچهنگر ضروری میباشد. این پژوهش با هدف ارزیابی و مقایسه اثربخشی ماتریکس درمان پذیرش و تعهد و درمان پذیرش و تعهد متمرکز بر شفقت بر اضطراب اجتماعی، انعطافپذیری پذیرش و عمل، زندگی ارزشمند و شفقت بهخود انجام شد.
مواد و روشها: پژوهش حاضر از نوع کارآزمایی بالینی با طرح آزمایشی تک آزمودنی با خط پایه چندگانه ناهمزمان بود که بهروش نمونهگیری هدفمند در طی 12 جلسه 60 دقیقهای، با پیگیری2 ماهه بر روی 6 دانشجوی مبتلا بهاختلال اضطراب اجتماعی اجرا شد. برای مقایسه نتایج این دو الگوی درمانی یکپارچهنگر، از مقیاس اضطراب اجتماعی لیبویتز، هیمبرگ و همکاران، (1999)، پرسشنامۀ انعطافپذیری پذیرش و عمل- نسخۀ دوم بوند، و همکاران (2011)، پرسشنامۀ زندگی ارزشمند ویلسون و همکاران (2010) و مقیاس خود شفقتورزی- فرم کوتاه ریس و همکاران (2011)، استفاده شد. دادهها با روش ترسیم دیداری، درصد بهبودی، شاخص تغییر پایا و شاخصهای ششگانه کارایی بالینی تحلیل شدند.
یافتهها: نتایج نشان داد که هر دو روش ماتریکس درمان پذیرش و تعهد و درمان پذیرش و تعهد متمرکز بر شفقت در کاهش اضطراب اجتماعی (1.96->Z) و افزایش انعطافپذیری پذیرش و عمل، خود شفقتورزی و زندگی ارشمند در مرحلۀ آخر درمان و مرحلۀ پیگیری موثر و معنادار است (1.96Z>). همچنین نتایج این پژوهش در مرحله پیگیری نیز نشان دهندۀ تداوم اثربخشی و کارایی این دو مداخله یکپارچهنگر بر اختلال اضطراب اجتماعی بود.
بحث و نتیجهگیری: این پژوهش از اثربخشی و کارایی بالینی ماتریکس درمان پذیرش و تعهد و درمان پذیرش و تعهد متمرکز بر شفقت در دانشجویان با اختلال اضطراب اجتماعی حمایت میکند.
تفاصيل المقالة