سرمایه اجتماعی به عنوان متغیری تبیین کننده در مسائل و موضوعات مختلف اجتماعی، سیاسی و اقتصادی مورد توجه محققان می باشد. از طرفی بحث بحران دریاچه ارومیه طی دهه اخیر به یک چالش زیست محیطی و اجرایی بدل شده است. در این مطالعه نظر به اهمیت موضوع سرمایه اجتماعی در مطالعات انسانی و اجتماعی به بررسی ارتباط آن با تمایل کشاورزان به احیای دریاچه ارومیه پرداخته شده است. به منظور بررسی مولفه های مختلف سرمایه اجتماعی بر گرایش کشاورزان جهت کمک به احیای دریاچه ارومیه، پرسشنامه ای مرتبط با مولفه های اعتماد، انسجام، مشارکت و گرایش طراحی گردید و به صورت میدانی توسط کشاورزان تکمیل شد. اطلاعات بدست آمده بوسیله نرم افزار آماری spss مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشانگر آن است که میزان مشارکت اجتماعی مهمتر از دو مولفه دیگر بوده، هرچند تاثیر مولفه اعتماد و انسجام نیز قابل توجه و معنی دار است. نتایج نشان می دهد با افزایش یک واحد به درصد سرمایه احتماعی به اندازه 34/0 درصد بر میزان تمایل افراد به مشارکت در حل بحران دریاچه ارومیه افزوده می شود. نتایج تحلیل عاملی مولفه مشارکت اجتماعی از نظر آماری نشانگر یک مدل خوب می- باشد (88/0CFI=). عدم توجه به مشارکت اجتماعی در حل بحران دریاچه ارومیه به عنوان بحرانی اجتماعی، انسانی، زیست محیطی، اقتصادی، سیاسی و اقلیمی تبعات جبران ناپذیری را در تمامی عرصه‌های حیات انسانی و زیست محیطی در پی خواهد داشت. همچنین ضروری است به معقوله اعتماد و انسجام افراد و روش های افزایش این ابعاد سرمایه اجتماعی مورد ارزیابی قرار گیرد. تفاصيل المقالة

سرمایه اجتماعی به عنوان متغیری تبیین کننده در مسائل و موضوعات مختلف اجتماعی، سیاسی و اقتصادی مورد توجه محققان می باشد. از طرفی بحث بحران دریاچه ارومیه طی دهه اخیر به یک چالش زیست محیطی و اجرایی بدل شده است. در این مطالعه نظر به اهمیت موضوع سرمایه اجتماعی در مطالعات انسانی و اجتماعی به بررسی ارتباط آن با تمایل کشاورزان به احیای دریاچه ارومیه پرداخته شده است. به منظور بررسی مولفه های مختلف سرمایه اجتماعی بر گرایش کشاورزان جهت کمک به احیای دریاچه ارومیه، پرسشنامه ای مرتبط با مولفه های اعتماد، انسجام، مشارکت و گرایش طراحی گردید و به صورت میدانی توسط کشاورزان تکمیل شد. اطلاعات بدست آمده بوسیله نرم افزار آماری SPSS مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشانگر آن است که میزان مشارکت اجتماعی مهمتر از دو مولفه دیگر بوده، هرچند تاثیر مولفه اعتماد و انسجام نیز قابل توجه و معنی دار است. نتایج نشان می دهد با افزایش یک واحد به درصد سرمایه احتماعی به اندازه 34/0 درصد بر میزان تمایل افراد به مشارکت در حل بحران دریاچه ارومیه افزوده می شود. نتایج تحلیل عاملی مولفه مشارکت اجتماعی از نظر آماری نشانگر یک مدل خوب می- باشد (88/0CFI=). عدم توجه به مشارکت اجتماعی در حل بحران دریاچه ارومیه به عنوان بحرانی اجتماعی، انسانی، زیست محیطی، اقتصادی، سیاسی و اقلیمی تبعات جبران ناپذیری را در تمامی عرصه های حیات انسانی و زیست محیطی در پی خواهد داشت. همچنین ضروری است به معقوله اعتماد و انسجام افراد و روش های افزایش این ابعاد سرمایه اجتماعی مورد ارزیابی قرار گیرد. تفاصيل المقالة

مناطق روستایی به عنوان کوچک ترین واحد جغرافیایی و تفاوت های موجود در آن ها، با وجود همگنی ها برای توسعه روستایی قابل مطالعه و بررسی است. توسعه روستایی جزئی از برنامه های توسعه هر کشور است، یکی از ارکان توسعه جامعیت و یکپارچه بودن آن در رفع عدم تعادل های اقتصادی و اجتماعی مناطق است و به منظور حل مسائل ناشی از عدم تعادل های منطقه ای، گام نخست شناخت و سطح بندی مناطق از نظر توسعه در زمینه های مختلف است. با عنایت به مباحث مطرح شده، پژوهش حاضر با رویکرد توصیفی- تحلیلی در پی بررسی و تحلیل سطح توسعه یافتگی روستاهای دهستان وکیل آباد با استفاده از روش تحلیل عاملی می باشد. 44 شاخص مورد استفاده در این پژوهش در سه بعد محیطی، اجتماعی- فرهنگی و اقتصادی که با استفاده از روش تحلیل عاملی به 12 عامل معنی دار تقلیل یافته، طوری انتخاب شده اند که بر تمام جنبه های توسعة روستاهای دهستان وکیل آباد تأکید دارند. روش کار به صورت کمی بوده و حجم نمونه مورد مطالعه از طریق فرمول کوکران310 نفرتعیین شده است. برای تحلیل از نرم افزارهای Excel ،Spss و برای ترسیم نقشه ها از ArcGis استفاده شده است. ﭘﺲ از ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ، ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺑﺪﺳﺖ آﻣﺪه ﺑﻴﺎﻧﮕﺮ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻴﺎن روستاهای دهستان وکیل آباد، ﺑﻪ ﻟﺤﺎظ ﺗﻮﺳﻌﻪ یافتگی ﺗﻔﺎوت اﺳﺎﺳﻲ معنی داری وﺟﻮد دارد و اﻳﻦ روستاها قابل رﺗﺒﻪ بندی در سه گروه ﻫﺎ سطح توسعه یافتگی بالا، سطح توسعه یافتگی متوسط و سطح توسعه یافتگی پایین ﻫﺴﺘﻨﺪ. تفاصيل المقالة

پژوهش حاضر با هدف ارزیابی توان های محیطی روستاهای دهستان وکیل آباد و به دو صورت اسنادی و پیمایشی با فن مصاحبه و پرسش نامه انجام گرفته است. جامعه آماری این تحقیق بر اساس سرشماری سال 1395 شامل 1717 خانوار، که با استفاده از فرمول کوکران تعداد 310 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند و نحوه انتخاب خانوار برای تکمیل پرسش نامه ها مبتنی بر روش تصادفی ساده بود. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی و از نظر هدف کاربردی است که در آن با استفاده از مستندات آماری و نرم افزار SPSS 22 به تحلیل موضوع پرداخته شده و برای ترسیم نقشه ها از ArcGis استفاده به عمل آمده است. نتایج پژوهش نشان داد، دهستان وکیل آباد از عدم تعادل رنج می برد و آثار آن در تمامیزمینه های اجتماعی و اقتصادی مشاهده می شود. توزیع فضایی فعالیت ها واستقرارگاه ها به صورت یکنواخت صورت نگرفته و تمرکز و پراکندگی جمعیت و فعالیت درمناطق مختلف متفاوت بوده است. کمبود منابع آب و محدودیت منابع خاک، خشکی هوا، بارندگی سالانه اندک، سبک بودن بافت خاک و عدم توانایی در حفظ و ذخیرهرطوبت و فقر مراتع از جمله محدودیت های اساسی می باشد. همچنینمحدودیت شدید منابع طبیعی قابلیت ضعیف در نگهداشت جمعیت و تراکم پایین جمعیتی راسبب شده و نرخ فعالیت کشاورزی، صنعتی و خدماتی و بهره مندی ناچیز از عوامل و شاخص های توسعهرا محدود کرده است. تفاصيل المقالة

مقدمه: تهیه و اجرای طرح هادی روستایی به منظور توسعه فیزیکی روستاهای ایران اجرا شده است. ارزیابی اثرات کالبدی اجرای طرح‌ها موضوع مهمی است که می‌تواند از یک‌سو پیامدهای اجرای طرح را در روستاها مشخص کند و از سوی دیگر با شناسایی قوت‌ها و ضعف‌های موجود، اطلاعات لازم را برای مدیریت بهتر طرح‌ها فراهم نماید. هدف: پژوهش حاضر با هدف ارزیابی اثرات کالبدی اجرای طرح هادی در شهرستان رباط‌کریم تهیه شده است. روش شناسی و تحقیق: این پژوهش از نوع توصیفی-تحلیلی بوده که به منظور پیشبرد آن از دو روش اسنادی و پیمایشی استفاده شده است. در روش اسنادی به مطالعه و بررسی کتب، مجلات و دیگر اسناد مرتبط با موضوع پژوهش پرداخته شده و در روش پیمایشی از تکنیک پرسش‌نامه برای جمع‌آوری اطلاعات استفاده شده است. سپس در محیط‌های نرم‌افزار آماری Excel و SpssWin23، از آزمون t تک نمونه‌ای جهت تجزیه‌وتحلیل داده‌ها استفاده گردید. جامعه آماری شامل 13 روستا از دو دهستان منجیل آباد و وهن آباد هستند که نزدیک به بیش از یک دهه طرح هادی در آن‌ها به اجرا درآمده است. تعداد حجم نمونه با روش نمونه‌گیری کوکران 270 خانوار بوده که به صورت نمونه‌گیری تصادفی مورد پرسش‌گری قرار گرفتند. قلمرو جغرافیایی پژوهش: شهرستان رباط‌کریم در جنوب غربی استان تهران، با مساحتی معادل 549 کیلومترمربع از شمال به شهرستان‌های شهریار و کرج، از شرق و جنوب به شهرستان‌های ری و اسلامشهر و از غرب به شهرستان‌های ساوه محدود است. یافته ها و بحث: یافته‌های مطالعه بر اساس نتایج به دست آمده از آزمون t تک نمونه‌ای نشان می‌دهد، اجرای طرح هادی در روستاهای مورد مطالعه به ترتیب بهترین عملکرد را در متغیرهای مسکن (83/3)، توزیع خدمات (77/3)، شبکه معابر (67/3) و زیست‌محیطی (30/3) داشته است. نتایج: بنابراین اجرای طرح هادی در محدوده مورد مطالعه به طور نسبی عملکرد موفقیت‌آمیز و تأثیرات مثبت و معناداری را بر بعد کالبدی داشته است. اما میزان تأثیرات کالبدی طرح در هر یک از متغیرها و مؤلفه‌های کالبدی با یکدیگر تفاوت دارد. تفاصيل المقالة