زمینه و هدف: امروزه زندگی افراد به خاطر آلاینده های متعدد وارد شده به اتمسفر ناشی از اقدامات انسانی و فعالیت های بیولوژیکی در معرض خطر است. از دیدگاه بهداشت عمومی ذرات معلق یکی از آلاینده های اصلی هوا می باشد. هدف از این پژوهش ارزیابی روش های میان یابی مکانی جهت تعیین غلظت سطحی ذرات معلق PM10و PM2.5 در شهر سبزوار و در نتیجه، انتخاب مناسب ترین روش میان یابی به منظور تهیه نقشه های پهنه بندی ذرات معلق در محیطGIS است. مواد و روش ها: اندازه گیری ذرات معلق PM2.5 و PM10 توسط دستگاه مونیتورینگ گرد و غبار محیطیمدلHaz-Dust EPAM5000، در 48 ایستگاه سطح شهر انجام شد و پس از اطمینان از صحت آماری آن ها در محیط نرم افزاری ARC GIS توسط افزونه زمین آماری در منطقه مورد مطالعه (شهر سبزوار) به روش های کریجینگ (Kriging)، وزن دهی فاصله معکوس (IDW) پهنه بندی و ارزیابی شد. در نهایت با توجه به مقادیر خطایی که هر الگوریتم پس از میان یابی نشان داد بهترین روش از بین روش های میان یابی مورد آزمون انتخاب شد. یافته ها: نتایج حاصل نشان دهنده این بود که بین روش های زمین آمار و قطعی تفاوت چندانی بین روش های قطعی و زمین آمار به لحاظ مقادیر مربع میانگین ریشه دوم (Root Mean Squared (RMS)) و همچنین میانگین قدر مطلق درصد خطا (Mean Absolute Percentage Error (MAPE)) وجود ندارد هر چند که این میزان برای روش های قطعی کم تر می باشد. بحث و نتیجه گیری: به نظر می رسد که مناسب ترین روش میان یابی برای پهنه بندی غلظت ذرات معلق PM2.5 و PM10 روش قطعی با تابع IDW می باشد. تفاصيل المقالة

زمینه و هدف: گندم، ذرت، و گوجه فرنگی از مهم ترین محصولات غذایی هستند. این مطالعه اولین اطلاعات کمی از تجمع فلزات سنگین (سرب، کادمیوم و آرسنیک) را در خاک، ریشه، و برگ/دانه گیاهان گندم، ذرت و گوجه‌فرنگی در زمین‌های کشاورزی اطراف رودخانه کشف رود مشهد فراهم می‌کند. روش بررسی: غلظت سرب، کادمیوم، و آرسنیک توسط دستگاه جذب اتمی مجهز به کوره گرافیتی مدل GBC GF3000 آنالیز شد. یافته‌ها: آنالیزهای آماری نشان داد که میان تجمع فلز سنگین کادمیوم بین خاک، ریشه و برگ/دانه گیاهان مختلف تفاوت معنی‌داری وجود دارد (01/0>p برای گندم و ذرت و 0004/0=p برای گوجه فرنگی). بین تجمع فلز سنگین سرب بین خاک، ریشه و دانه گندم تفاوت معنی داری وجود نداشت ولی در مورد سایر گیاهان تفاوت معنی دار بود (01/0>p). نتایج نشان داد تفاوت معنی داری بین گروه‌های خاک و ریشه و دانه گندم در مورد آرسنیک وجود ندارد اما این تفاوت در مورد گوجه‌فرنگی معنی دار بود (026/0=p). بحث و نتیجه‌گیری: نتایج این مطالعه با استانداردهای جهانی مقایسه شده است. این پایش چند گونه‌ای در راستای ارزیابی ریسک سلامت مصرف‌کنندگان به روش EPA/WHO صورت گرفته است. غلظت های سرب، کادمیوم، و آرسنیک گونه های گندم، ذرت، و گوجه‌فرنگی زیر محدوده پیشنهادی SMEWW EPA،WHO و EU هستند. نتایج مطالعه حاضر کمک کرد تا داده‌هایی از حوزه اطراف رودخانه کشف‌رود مشهد به عنوان شاخص اثرات طبیعی و انسانی روی اکوسیستم‌های آبی تهیه شود و همچنین نمایه خطرات انسانی مرتبط با مصرف گندم ارزیابی شود. ریسک سلامت ناشی از دریافت آلاینده‌های فلزی از گندم با استفاده از خارج قسمت خطر (THQ) ارزشیابی گردید. در این مطالعه THQ کم تر از یک می‌باشد که نشان می‌دهد هیچ خطر سلامتی بالقوه معنی‌داری مرتبط با مصرف گندم در زمین‌های کشاورزی اطراف رودخانه کشف‌رود مشهد وجود ندارد. تفاصيل المقالة

زمينه و هدف: نحوه تولید زباله های شهری در اکثر مناطق شهری در ایران نگران کننده است. افزایش تراکم جمعیت، صنعتی شدن و میزان زباله های تولید شده، از اهمیت زیادی برخوردار است. ورود فلزات سنگین از طریق زباله های شهری به اکوسیستم های طبیعی، به ویژه خاک ها یکی از مهمترین نگرانی های زیست محیطی است. هدف از این تحقیق، تعیین غلظت برخی از فلزات سنگین ( سرب، کروم، روی، نیکل) در خاک محل دفن زباله شهری سرایان می باشد. روش بررسی: بدین منظور 20 نمونه خاک از محل دفن زباله شهری در سال 1396 جمع آوری گردید و در آزمایشگاه با استفاده از دستگاه جذب اتمی Contraa 700 آنالیز شد. سپس داده ها با تکنیک های آماری و نرم افزارهای Excel و IBM SPSS statistics نسخه 25 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. جهت تعیین میزان آلودگی منطقه مورد مطالعه، از شاخص های فاکتور آلودگی (CF) و زمين انباشتگي (Igeo) استفاده گردید. يافته ها: نتایج نشان داد که بیشترین مقدار فاکتور آلودگی مربوط کروم سطحی و کمترین آن مربوط به سرب سطحی است و ميزان شاخص زمين انباشتگي (Igeo) براي فلز کروم بين 1 تا 3 به دست آمد. بحث و نتيجه گيری: با توجه به بررسی های انجام شده فلز کروم در طبقات کمی آلوده و خیلی آلوده و سایر نمونه های جمع آوری شده فلزات در کلاس غیر آلوده تا کمی آلوده قرار گرفته اند. تفاصيل المقالة

هدف از این مطالعه ارزیابی مواجهه با جیوه و بررسی پارامترهای مختلفی که در مقادیر بالای جیوه در دندان پزشکان تهران دخالت دارند، می باشد. نمونه های مو از 100 دندان پزشک جمع آوری شد. به علاوه 50 نمونه از یک گروه شاهد برای مقایسه گرفته شد. در این بررسی از یک پرسشنامه برای فراهم کردن اطلاعاتی راجع به پارامترهایی که مواجهه را تحت تاثیر قرار می دهند، نیز استفاده شد. پارامترهای مورد بررسی شامل: مشخصات شخصی، روش زندگی، آمالگام دندانی، الگوی شغلی، عادات کار، اقدامات احتیاطی و مصرف ماهی بودند. تعیین میزان جیوه توسط دستگاه LECO AMA 254 (USA) طبق ASTM استاندارد شماره D-6722 صورت گرفت. به طور کلی میانگین میزان جیوه در موی دندان پزشکان mg/kg47/0 ±84/2 بود. مقدار مشابه، mg/kg 07/0 ±61/0 برای گروه شاهد بود. این مطالعه نشان داد که استفاده از ماسک اثر معنی داری بر روی میزان جیوه مو (024/0p=) دارد. همچنین مصرف ماهی و تعداد بیماران ویزیت شده در روز، اثر معنی داری بر روی میزان جیوه مو (به ترتیب 025/0p= و 027/0p=) داشت. از طرف دیگر سن اثر معنی داری بر میزان جیوه موی دندان پزشکان داشت (006/0p=). رگرسیون چندگانه بین غلظت جیوه مو و پارامترهای مختلف مورد ارزیابی انجام یافت. تنها نتیجه مثبت بین غلظت جیوه و ماسک برای دندان پزشکان (04/0p=) و بین غلظت جیوه و تعداد وعده های مصرف ماهی برای گروه شاهد (009/0p=) بود. تفاصيل المقالة