بررسی تاثیر زمان برداشت بر کمیت و کیفیت اسانس دو گونه از گیاه دارویی Thymus lancifolius و Thymus armeniacus

الموضوعات :

زهرا کریمی ¹ (دانشجوی کارشناسی‌ارشد اصلاح نباتات، دانشگاه شهرکرد، شهرکرد، ایران)
سعداله هوشمند ² (استاد، گروه اصلاح نباتات و بیوتکنولوژی، دانشگاه شهرکرد، شهرکرد، ایران)
عبدالرحمن محمدخانی ³ (دانشیار، گروه علوم باغبانی، دانشگاه شهرکرد، شهرکرد، ایران)
کاظم یوسف زاده ⁴ (دانش آموخته دکتری اصلاح نباتات، دانشگاه شهرکرد، شهرکرد، ایران)

تاريخ الإرسال : 27 الثلاثاء , ذو القعدة, 1437 تاريخ التأكيد : 02 الخميس , ربيع الأول, 1438 تاريخ الإصدار : 26 الإثنين , شعبان, 1438

الکلمات المفتاحية: فنولوژی, اسانس, تیمول, آویشن, کارواکرول,

ملخص المقالة :

گونه‌های مختلف جنس آویشن به‌دلیل پتانسیل سنتز متابولیت های ثانویه تیمول و کارواکرول از مصارف گسترده دارویی برخوردارند. این تحقیق به منظور بررسی تاثیر زمان های مختلف برداشت (شروع گلدهی‌، 50 درصد و 100 درصد گلدهی) بر کمیت و کیفیت اسانس دو گونه از آویشنT. lancifolius و armeniacus T. به‌صورت یک آزمایش گلدانی و با استفاده از طرح آزمایشی کاملا تصادفی با سه تکرار در سال 1394 در دانشگاه شهرکرد اجرا شد. سرشاخه‌های هوایی گیاه طی سه مرحله برداشت گردید، استخراج اسانس با استفاده از دستگاه تقطیر با آب (طرح کلونجر) و آنالیز مواد موثره با استفاده از دستگاه GC/MS انجام گرفت. نتایج نشان داد در فاز کامل گلدهی، گونه‌ها از بیشترین مقدار محتوای اسانس برخوردار بودند . بیشترین میزان تیمول (62 درصد) در مرحله شروع گلدهی و بیشترین میزان سیترونلول (2/30 درصد) در فاز نیمه و کامل گلدهی گیاه T. lancifolius گزارش گردید. بیشترین میزان کارواکرول (44-45 درصد) به‌ترتیب در مراحل شروع و نیمه گلدهی گیاه T. armeniacus و بیشترین میزان 1و8- سینئول (4/14 درصد) در فاز گلدهی کامل گزارش گردید. نتایج بیانگر آنست که کمیت و کیفیت مواد موثره اسانس بسته به نوع گونه و زمان‌های مختلف رشد و نمو متفاوت بوده و به تناسب آن نیز می‌تواند از عملکردهای متفاوت دارویی برخوردار باشد.

المصادر:

References

1. Adams, R.P. 2001. Identification of essential oil components by gas chromatography/mass spectroscopy: Carol Stream, IL.: Allured Publishing Co.


2. Asllani, U. and Toska, V. 2003. Chemical composition of Albanian Thyme oil (Thymus vulgaris L.). Journal of Essential Oil Research, 15: 165-167.


3. Aznar, A., Fernández, P.S., Periago, P.M. and Palop, A. 2013. Antimicrobial activity of nisin, thymol, carvacrol and cymene against growth of Candida lusitaniae. Food Science and Technology International, 21(1): 72-79.


4. Eftekhar, F., Nariman, F., Yousefzadi, M., Hadian, J. and Ebrahimi, S.N. 2009. Anti-Helicobacter pylori activity and essential oil composition of Thymus caramanicus from Iran. Nat Prod Commun, 4: 42-1139.


5. Ghasemi, A. 2009. Medicinal and aromatic plants (cognitive effects). Islamic Azad University Press.


6. Hadypnah, A., Golparvar, A., Ghasemi Pirbaloti, A. and Zeynali, H. 2011. Determine the best harvesting time to achieve the highest yields and thymol in Thymus vulgaris L. in Isfahan. Quarterly herbal medicines, 2: 23-32.


7. Hornok, L. 1991. Cultivation and processing of medicinal plants. Academic Publ. Budapest, 338 p.


8. Jamzad, Z. 2009. Thymus and Satureja species of Iran. Research institute of Forest and Rangelands, Tehran, 171 p.


9. Jordan, M.J., Martinez, R.M., Goodner, K.L., Baldwin, E.A. and Sotomayor, A. 2006. Seasonal variation of Thymus hyemalis Lange and Spanish Thymus vulgais L. essential oils compositions. Industrial Crops and Products, 24: 253–263.


10. Kalvandi, R., Mirza, M., Atri, M., HesamzadehHejazi, M., Jamzad, Z. and Safikhani, K. 2014. Introduction of seven new chemotypes of Thymus eriocalyx (Ronniger) Jalas. in Iran based upon the variation of essential oil composition in different populations. Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plants, 30(1): 101-122.


11. Keefover‐Ring, K., Thompson, J.D. and Linhart, Y.B. 2009. Beyond six scents: defining a seventh Thymus vulgaris chemo type new to southern France by ethanol extraction. Flavour and Fragrance Journal, 24(3): 117-122.


12. Khorshidi, J., Rostaei, A., Fakhre Tabatabaei, M., Omidbaigi, R. and Sefidkon, F. 2010. Effect of climate and harvesting time on essential oil quantity of Thymus daenensis Celak. Scientific Conference on Medicinal plant Industry Development in Iran. 28 February and 1 March. Tehran, Iran.


13. Kovats, V.E. 1958. Gas‐ chromatographische Charakterisierung organischer Verbindungen. Teil 1: Retentionsindices aliphatischer Halogenide, Alkohole, Aldehyde and Ketone. Helvetica Chimica Acta, 41(7): 1915-1932.


14. McGimpsey, J.A., Douglas, M.H., Van Klink, J.W., Beauregard, D.A. and Perry, N.B. 2006. Seasonal variation in essential oil yield and composition from naturalized Thymus vulgaris L. in New Zealand. Flavour and Fragrance Journal, 9(6): 347-352.


15. Mirahmadi, F., Omidbaigi, R., Sefidkon, F., Rostaei, A. and Fakhre Tabatabaei, M.  2010. Compare    the    quality   of essential oil from  Thymus  fedtschenkoi at different stages of plant growth. Scientific Conference on Medicinal plant Industry Development in Iran. 28 February and 1 March. Tehran, Iran.


16. Mirza, M. and Baher, Z., 2003. Chemical composition of essential oil from Thymus vulgaris hybrid. Journal of Essential Oil Research, 15. 329-330.


17. NaghdiBadi, H., Yazdani, S., Mohammad Ali, S.M. and Nazari, F. 2004. Effects of spacing and harvesting time on herbage yield and quality/quantity of oil in thyme, Thymus vulgaris L. Indust. Crops Production, 19: 231–236.


18. NaghdiBadi, H. and Makizade, M. 2003. Review of Thyme. (Thymus vulgaris L.). Journal of Medicinal Plants, 2 (7): 1-12.


19. Nazari, F., Shaabani, S. and Khiry, H. 2011. Analysis of the essential oil of Thymus kotschyanus from Iran. Journal of Planta Medica, 22-77.


20. Nejad-Ebrahimi, S., Hadian, J., Mirjalili, M.H., Sonboli, A. and Yousefzadi, M. 2008. Essential oil composition and antibacterial activity of Thymus caramanicus at different phenologycal stages. Food Chemistry, 110: 927-931.


21. Nickavar, B., Mojab, F. and Dolat-Abadi, R. 2005. Analysis of the essential oils of two Thymus species. Iranian Food Chemical, 90: 609- 611.


22. Omidbaigi, R. and RezaeiNejad, A. 2000. The influence of nitrogen fertilizer and harvest time on the productivity of Thymus vulgaris. International Journal Horticulturel Science, 6:43-46.


23. Omidbaigi, R. 2005. Processing of medicinal plants. Publishers Astan Quds Razavi, 397 p.


24. Omidbaigi, R., Sefidkon, F. and Hejazi, M. 2005. Essential oil composition of Thymus×citriodorus L. cultivated in Iran. Flavour and Fragrance Journal, 20: 227-238.


25. Pirigharnaei, M., Zare, S., Heidary, R., Khara, J. and Emamali Sabzi, R. 2012. Determination and comparing of essential oil components in wild and cultivated population of Thymus kotschyanus Boiss. and Hohen. African Journal of Plant Science, 6(2): 89- 95.


26. PourAmini, Z., Moalemi, N. and Sadati, S. 2014. Comparison of the effects of drought stress on proline and antioxidant enzyme activities in three varieties of olives. Iranian Journal of Biology, 27: 156-167.


27. Safaei-Ghomi, J., Ebrahimabadi, A.H., Djafari-Bidgoli, Z. and Batooli, H. 2009. GC/MS analysis and in vitro antioxidant activity of essential oil and methanol extracts of Thymus caramanicus Jalas. and its main constituent carvacrol. Food Chemistry, 115(4): 1524-1528.


28. Sefidkon, F. and AKbari-nia, A. 2009. Essential oil content and composition of Satureja sahendica Bornm. in different stage of plant growth. Journal of Essential Oil Research, 25(35): 376- 385.


29. Sefidkon, F. and Asgari, F. 2003. Quantitative and qualitative comparison of fives pieces of essential oil of thyme. Pajouhesh and Sazandegi, 59:2-7.


30. Sefidkon, F. and Asgari, F. 2002. Thyme essential oil compounds 5 children. Medicinal and Aromatic Plants. Research of Iran, 29-51.


31. Sefidkon, F., Abbasi, Kh., Jamzad, Z. and Ahmadi, Sh. 2007. The effect of distillation methods and stage of plant growth on the essential oil content and composition of Satureja rechingeri Jamzad. Food Chemistry, 100: 1054-1058.


32. Sefidkon, F., Nikkhah, F. and Sharifi Ashoorabadi, E. 2009. The effect of distillation methods and plant growth stages on the essential oil content and composition of Thymus vulgaris L. Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plants, 25(3): 309–320.


33. Sefidkon, F. and Rahimibidgoli, A. 2002. Study of qualitative and quantitative changes Thyme essential oil (Thymus kotschyanus) during plant growth and various methods of distillation. Medicinal and Aromatic Plants Research of Iran, 1-22:15.


34. Vaiciulytė, V. and Ložienė, K. 2015. Metabolomic analysis and effects of meteorological factors on phenolic and non-phenolic chemotypes of Thymus pulegioides L. cultured in the same locality. Industrial Crops and Products, 77: 491-498.


35. Yazdani, D., Shahnazi, S., Jamshidi, A., Rezazadeh, S. and Mojab, F. 2006. Assessment of essential oils of qualitative and quantitative changes of Thyme and tarragon in the fresh and dry parts of the plant. Medicinal Plant Journal, 17(4): 7-15.


36. Yosefzadeh, K., Houshmand, S., Shiran, B., Zeinali, H., Hadiyan, J. 2016. Effects of long-term drought stress on quantity and quality of essential oil of Thymus spp. Journal Ecophytochemical of Medicinal Plants, 1-14.