اثر آللوپاتیک یونجه بر خصوصیات جوانهزنی و رشد علفهای هرز بارهنگ پهن برگ و قدومه شیرازی
الموضوعات :اسمعیل نبی زاده 1 , جعفر دیودل 2 , خدیجه احمدی 3
1 - دانشیار فیزیولوژی گیاهان زراعی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد مهاباد، ایران،
2 - کارشناسی ارشد، فیزیولوژی گیاهان زراعی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد مهاباد، ایران
3 - دکترای فیزیولوژی گیاهان زراعی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شاهد تهران. ایران
الکلمات المفتاحية: آللوپاتی, عصاره آبی یونجه, جوانهزنی, رشد گیاهچه, علف هرز.,
ملخص المقالة :
آللوپاتی یک پدیده بیولوژیکی سنتز و دفع ترکیباتی است که میتواند بر رشد موجودات مختلف، یعنی گونههای گیاهی تأثیر بگذارد. در این مطالعه اثر آللوپاتیک عصاره آبی یونجه (Medicago sativa L.) بر جوانهزنی و رشد گیاهچه دو گونه علف هرز بارهنگ پهن برگ (Plantago major) و قدومه شیرازی (Sisymbrium officinale) انجام گرفت. تیمارهای آزمایش شامل اندامهای مختلف (برگ، کل اندام هوایی و ریشه) با غلظتهای مختلف (صفر (شاهد)، 25 و 50 درصد) بودند. آزمایش به-صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی و با سه تکرار در آزمایشگاه دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد مهاباد در سال 1394 اجرا گردید. نتایج حاصل از آزمایشگاه نشان داد که غلظتهای عصاره آبی اندامهای مختلف یونجه تأثیر معنیداری در صفات جوانهزنی مانند درصد، سرعت و متوسط جوانه دو گونه علف هرز مورد پژوهش داشت. همچنین صفات رشدی وزن خشک و طول ریشهچه و ساقهچه نیز تحت اثر غلظتهای مختلف عصاره آبی اندامهای گیاه یونجه قرار گرفتند. افزایش غلظت عصاره آبی یونجه، موجب کاهش ویژگیهای جوانهزنی بذر علفهای هرز بارهنگ و قدومه شد، همچنین صفات وزن خشک ریشهچه و ساقهچه، طول ریشهچه و ساقهچه در 25 درصد روند شدید کاهشی داشت که در عصاره آبی تهیه شده از ریشه یونجه این کاهش بیشتر بود. بهطور کلی مشاهده شد که عصاره آبی ریشه یونجه موجب اثر منفی بر جوانهزنی بذور دو علف هرز گردید و که میتواند جوانهزنی و رشد علفهای هرز را محدود کند.
1. Ahmadnia, F., Ebadi, A., Hashemi, M., Akbar Ghavidel, A., and Alebrahim, M.T. 2023. The effect of Sunn hemp extract (Crotalaria juncea) formulated with chitosan nanoparticle on the germination of some weeds. Journal of Seed Research, 12(45): 11-28.
2. Aslam, F., Khaliq, A., Matloob, A., Tanveer, A., Hussain, A., and Zahir, Z.A. 2017. Allelopathy in agro-ecosystems: A critical review of wheat allelopathy-concepts and implications. Chemoecology. 27: 1–24.
3. Braine, J.W., Curcio, G.R., Wachowicz, C.M., and Hansel, F.A. 2012. Allelopathic effects of Araucaria angustifolia needle extracts in the growth of Lactuca sativa seeds. Journal of Forestry Research. 17(5): 440–445.
4. El-Khatib, A. A., A. K. Hegazy, and H.K. Gala. 2004. Does allelopathy have a role in the ecology of Chenopodium murale. Anna. Bota Fennici. 41: 37-45.
5. Esfandiari, S., Dadkhah, A., and Rezvani, R. 2023. Investigation of the allelopathic potential of Zygophyllum eurypterum L. plant on seed germination and seedling growth indices of Triticum aestivum L. plant and Acroptilon repens L. weed. Iranian Journal of Seed Science and Technology. 12(3): 79-92.
6. Farooq, M., Bajwa, A.A., Cheema, S.A., and Cheema, Z.A. 2013. Application of allelopathy in crop production. Int. Journal Agric. Biology. 5: 1367–1378.
7. Huang, W., Reddy, V.P., Shi, G., Huang, P., Hu, H., and Hu, T. 2020. Allelopathic effects of Cinnamomum septentrionale leaf litter on Eucalyptus grandis saplings. Global Ecology and Conservation. e00872.
8. Jamwal, K., Bhattacharya, S., and Puri, S. 2018. Plant Growth Regulator Mediated Consequences of Secondary Metabolites in Medicinal Plants. Journal Appl. Res. Med. Aromat. Plants. 9: 26–38.
9. Lalbiakdika, I., Lalnunmawia, F., and Lalruatsanga, H. 2022. Allelopathic effect of common weeds on germination and seedling growth of rice in wetland paddy fields of Mizoram, India. Plant, Soil and Environment. 68 (8): 393-400.
10. Madayeni, S., and Tohidi Nejad, E. 2020. Allelopathic effects of aqueous extract of three barley cultivars (Hordeum vulgare) on germination and pigment content of Whitetop, Rye grass and Flixweed. Iranian Journal of Weed Science. 16(1): 147-156
11. Pasquini, D., dos Santos Nascimento, L.B., Brunetti, C., Ferrini, F., and Gleadow, R.M. 2023. Is the Invasiveness of Pittosporum undulatum in Eucalypt Forests Explained by the Wide Ranging Effects of Its Secondary Metabolites? Forests. 14: 39.
12. Rezvani, R., and Dadkhah, A. 2023. A study of The effect of the aqueous extract of different organs of Peganum harmala L. on the germination and growth of Amaranthus retroflexus L. and Chenopodium album L. Iranian Journal of Seed Science and Technology. 12(1): 1-14.
13. Ridenour, W.M., and Callaway, R.M. 2001. The Relative Importance of Allelopathy in Interference: The Effects of an Invasive Weed on a Native Bunchgrass. Oecologia. 126: 444–450.
14. Schandry, N., and Becker, C. 2020. Allelopathic Plants: Models for Studying Plant–Interkingdom Interactions. Trends Plant Sci. 25: 176–185.
15. Soltys, D., Krasuska, U., Bogatek, R. and Gniazdowska, A. 2013. Allelochemicals as bioherbicides-present and perspectives. In Herbicides-current research and case studies in use (eds Price, A. J. & Kelton, J. A.) (IntechOpen, 2013).
16. Tarbali, R, Aliloo, A.A., and Farjami nejad, M. 2021. Inhibitory effects of root extract of Ceratocephalus falcata on some germination indices, seedling growth, and enzymatic activities of Triticum aestivum var. Sardary. Iranian Journal Seed Research. 7(2).
17. Tatari, M., Gholamalipour Alamdari, E., Avarseji, Z., and Zarei, M. 2020. Aqueous extract effect of different organs of Malva sylvestris weed on germination characteristics and photosynthetic pigments of Echinochloa crus-galli. Iranian Journal Seed Research. 6(2): 11
18. Xie, Y., Tian, L., Han, X., and Yang, Y. 2021. Research Advances in Allelopathy of Volatile Organic Compounds (VOCs) of Plants. Horticulturae. 7: 278.
19. Xuan, T.D., Tsuzuki, E., Tawata, S., and Khanh, T.D. 2004. Methods to determine allelopathic potential of crop plants for weed control. Allelopathic Journal. 13: 149–164.
20. Zamanipour, M., Piri, H., and Eskandarpour, S. 2023. Allelopathic potential effects of Rhazya stricta plant extract on growth control of Cuscuta campestris weed seedlings. Iran Agricultural Research. 42(1).