تحلیلی بر چالش¬های حریم خصوصی خانواده و حقوق اعضای آن در فقه امامیه

الموضوعات : مطالعات اسلامی ایرانی خانواده

علی آقاجانی ¹ , محمدعلی حیدری ² , محسن فهیم ³

1 - گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران
2 - گروه الهیات- فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشکده حقوق، الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف آباد، ایران4
3 - الهیات_حقوق، الهیات و معارف اسلامی دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف آباد _نجف آباد _اصفهان_ایران

تاريخ الإرسال : 26 الأربعاء , رجب, 1445 تاريخ التأكيد : 16 السبت , ذو الحجة, 1445 تاريخ الإصدار : 07 السبت , محرم, 1446

الکلمات المفتاحية: فقه, حریم خصوصی, خانواده, چالش, زوجین,

ملخص المقالة :

هدف: حریم خصوصی یکی از موضوعات بسیار مهم در فقه و قوانین ملی و بین¬المللی است. این موضوع در بستر خانواده به منظور حفاظت از اطلاعات اعضای خانواده و حفظ حقوق و حریم شخصی آنها، بسیار حائز اهمیت است. با توجه به تغییرات اجتماعی، تکامل فناوری و تأثیر آنان در قوانین و رویه¬ها، و همچنین تناقضات برخی دستورات فقهی می¬توان چالش¬هایی را در حریم خصوصی خانواده تشخیص داد؛ به طوری که فقه نیازمند تطبیق با این تغییرات است و باید تصمیم-گیری¬های خود را با توجه به آنها تغییر دهد. لذا، این پژوهش به بررسی و شناسایی مهمترین چالش¬های فقه در حریم خصوصی خانواده پرداخته است. روش: این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی انجام شده است. یافته¬ها: حاصل مطالعات کتابخانه¬ای و گفتمان¬های فقهی، پدید آمدن شش چالش اصلی شامل ریاست مرد بر خانواده، ولایت پدر بر فرزند، مسکن و اختیار سکونت، فرزندآوری و حاکمیت مرد بر آن، حق طلاق و ازدواج مجدد زوج و حضانت فرزند و ازدواج مجدد زوجه بود. نتیجه¬گیری: توسعه¬ی فهم دقیق و کامل از این چالش¬ها، راهنمایی¬های لازم برای نقد و تصمیم¬گیری در زمینه¬ی حریم خصوصی خانواده در قوانین فقهی را فراهم خواهد کرد. بنابراین، با توجه به اهمیت این مسئله، توصیه می¬شود که متخصصان، فقها و پژوهشگران علاقه¬مند به حوزه¬ی فقه و حریم خصوصی خانواده به این پژوهش مراجعه کنند تا با مسائل مربوطه آشنا شوند و برای بهبود قانون¬گذاری در این حوزه تلاش نمایند.

المصادر:

Allameh Heli, J. (1410 A.H.). Al-Ahkam al-Ahkam ya Marifah al-Halal wa Haram. Islamic Publications Office: Qom. (Arabic)
Ansari, B. (2018). Privacy Low. Samt: Tehran. (Persian)
Aspers, P. & Corte, U. (2019). “What is Qualitative in Qualitative Research”. Qualitative Sociology, 42(2), 139-160.https://doi.org/10.1007/s11133-019-9413-7
Farhanchi, A, et al. (2012). Population Control Policies and Respect For Family Privacy. Ethics and Medical history of Iran. Volume 5(8), 0-50. (Persian). http://ijme.tums.ac.ir/article-1-75-fa.html
Fazel Lankarani, M. (2008). Nahayeh al-Taqreer. Jurisprudence Center of Imams of Athar: Qom. (Persian).
Fazlullah, S .M. (2009). Woman from another View. International Publishing Company: Tehran. (Persian).
Hakimi, N, Kariminia, M & Ansari Moghaddam, M. (2019). The realm of family privacy from the perspective of the Holy Quran and human rights. New researches in the teachings of the Quran, 5(3), 9-26. (Persian). https://www.magiran.com/p2236404.
Hore Amali, M. b. H. (2018). The means of the Shiites to study the issues of Shari'a, research (Vol. 14-15). Al-Al-Bayt Institute, peace be upon him: Qom. (Persian)
Javadi Amoli, A. (2006). A woman in the mirror of Jalal and Jamal (Vol. 28). Asra: Qom. (Persian)
Katouzian, N. (2024). Family Civil Rights Course. Ganje Danesh: Tehran. (Persian)
Khabaz, Z. (2015). Family protection in international documents and Islam. Doctoral dissertation of Payam Noor University Theological Faculty. (Persian)
Kashtgar, A. & Javar, H. (2020). Imami Jurisprudence Strategies in Guaranteeing Citizens' Right to Privacy. Islamic Human Rights Studies Quarterly, 10(1), 25-41. (Persian). https://ensani.ir/file/download/article/1618050545-9714-18-2.pdf
Kolini, M. (1991). Usul al-Kafi. Dar al-Taqqin Lalmahabat: Beirut, Volume 5. (Persian).
Khomeini, R. (1999). Sahifeh Imam, Imam Khomeini. (PBUH) Editing and Publishing Institute: Tehran, Volume 5. (Persian).
Khomeini, R. (2014). Tahrir al-Wasila. Institute for editing and publishing the works of Imam Khomeini: Tehran, Volume 1-2. (Persian).
Khomeini, R. (1990). Esftataat. Institute for Editing and Publishing the Works of Imam Khomeini (pbuh): Tehran, Volume 3. (Persian).
Mirkhshti, F. (2014). Privacy Between Spouses: The Field of Interactions and Conflicts. Journal of Cultural sociology, 4(4), 165–184. (Persian). https://www.sid.ir/paper/241223/fa.
Mirzaie Qomi, A. (1427 A.H.). Takhsir al-Masal. Book of Prophecy: Qom, Volume One. (Arabic).
Moghaddis Ardabili, A. (1999). Hadiqa al-Shia. Ansariyan: Qom, Volume 1. (Persian).
Mohagheq Damad, S.M. (2005). Jurisprudence Rules: Civil Department. Islamic Sciences Publishing Center: Tehran. (Persian).
Motahari, M. (2008). Women's Rights System in Islam. Sadra: Tehran. (Persian).
Mousavi Bejnordi, S.M. (2018). Rules of Jurisprudence. Aruj Institute: Tehran, Volume 2. (Persian).
Mujahed, A. (2022). An Adaptive Approach to Privacy. Quarterly Journal of Comparative Law Research, 4(13), 7-26. (Persian). https://doi.org/http://ensani.ir/fa/article/471978
Muhaddeth Nouri, H. (1990). Mustardak al-Wasail. Al-Al-Bayt, peace be upon him, Lahaya al-Tarath: Qom, volume 14. (Persian).
Naqibi, S., Shahriari, M. (2022). Analyzing the Nature of the Family Institution in Iranian Jurisprudence and Law. Family Studies, 18(2), 209-228. (Persian). https://doi.org/10.52547/jfr.18.2.209.
Najafi, M. (2018). Jawaharlal Kalam in the Explanation of Islamic Laws. Dar Al-Hayya Al-Tarath Al-Arabi: Beirut, Volume 31. (Persian).
Nouri Hamdani, H. (2013). Tazali Al Masael. Iran: Qom. (Persian).
Pourabdullah, K. J., S. (2013). Resolving the Conflict between Couples' Privacy and Conjugal Rights Based on the Expediency of Family Consolidation. Women's Strategic Studies, 17(66), 7-45. (Persian). https://sid.ir/paper/94035/fa.
Pouriman, Gh, Vallizadeh, S, Bashkoh, & M. (2024). Examining the non-financial rights of couples in the family law system of Iran and Canada. Iranian Islamic Family studies. 3(3), 89-103. (Persian). https://doi.org/10.30495/IIFS.2024.1993672.1096.
Qazai, M. (1991). Shahab Al-Akhbar. Scientific and Cultural Publications: Tehran. (Persian).
Rashedi, Latif. (2012), The Treatise on the New Inquiry of Marjah Taqlid (9 Marjah). Payam Adalat: Tehran. (Persian).
Rai, M. (2011). Privacy and Enjoining Good and Forbidding Evil. Islamic government, 2(56), 113-133. (Persian). http://ensani.ir/file/download/article/20120419191248-8036-31.pdf.
Sheikh Tusi, M. (2009). Al-Mabsut fi fiqh of al-Imamiyah. Al-Muktaba al-Mortazawiyya: Tehran, Volume 3. (Persian).
Shahriari, H. (2019). Review of Four Definitions of Privacy from the Perspective of Moral Philosophy in the West. Theological Philosophical Researches, 21(4), 103-128. (Persian). https://doi.org/10.22091/jptr.2019.4639.2178.
Safai, S.H. (2024). Family Law Summary. Measure: Tehran. (Persian).
Tabatabaei Hakim, M. (1994). Mustamsk al-Arwa al-Waghqi. Dar al-Tafsir: Qom, Volume 2. (Persian).
Tabatabai, S.M. (1985). Tafsir al-Mizan. Scientific and Cultural Foundation of Allameh Tabatabai: Qom, Volume 5. (Persian).
Tabarsi, F. (2005). Majma al-Bayan fi Tafsir al-Qur'an. Nasser Khosrow: Tehran, Volume 3. (Persian).
Tamimi Amadi, A. (2015). Gharr al-Hakm and Darr al-Kalam. Dar al-Hadith Cultural Institute: Qom. (Persian).
Tawisarkani, M. (1994). Leali al-Akhbar. Maktabeh al-Allamah: Qom, Volume 5. (Persian).