تبیین مدل مفهومی نسبت رابطه مکان و سکونت در معماری مبتنی بر روش هرمنوتیکی گادامری-ریکوری
الموضوعات : دو فصلنامه فضای زیست
حافظ عبدالکریمی کومله
1
(دانشجوی دکتری، گروه معماری، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران)
حسین ذبیحی
2
(دانشیار، گروه شهرسازی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.)
خسرو دانشجو
3
(دانشیار، گروه معماری، دانشکده هنر، دانشگاه تربیت‌مدرس، تهران، ایران.)
الکلمات المفتاحية: هرمنوتیک گادامری-ریکوری, تجربه مکان, سکونت, کیفیت معماری,
ملخص المقالة :
معماری، نقشی اساسی در چگونگی درک و ارتباط باشندگان با جهان ایفا می‌کند. تمرکز بر این نقش، منجر به ارتقای تعامل باشندگان با تعمیق واقعیت‌های اجتماعی- فرهنگی می‌شود. محیط مصنوع، به‌مثابه بازنمایی فیزیکی از نحوه درک انسان از خود، کارکرد‌ها و فضای سکونتشان عمل می‌کند که حرکات، اعمال و برخوردهای اجتماعی را بازتولید می‌نماید. هدف این مقاله، در پی ارائه‌ی یک روش، برای تحلیل چنین تعاملاتی است. تاکنون، این تأثیر خاص توسط برخی از نظریه‌پردازان حوزه معماری از طریق هرمنوتیک فلسفی گادامر مورد بررسی قرار گرفته است؛ اگرچه، ادبیات موجود هنوز یک روش مشخص برای استفاده از این چارچوب هرمنوتیکی عرضه نکرده است. پژوهش حاضر به کاوش در رویکردهای هرمنوتیکی نسبت به ساختارهای معماری می‌پردازد و در تلاش است تا امکان‌پذیری اجرای این رویکردها را با تمرکز بر نمونه‌های خاصی از معماری مورد بررسی قرار دهد. این بررسی به سؤال مشخص‌تری منتج می‌شود؛ چگونه می‌توان با بهره‌گیری از نظریات هرمنوتیکی گادامر و ریکور، درک باشندگان از جهان و موقعیت آن‌ها در مکان را به طور دقیق و روشن نمایان کرد؟ روش تحقیق این مقاله، تشریح و تفسیر مفاهیم و بازخوانی منابع از طریق مطالعات کتابخانه‌ای است که به دنبال رسیدن به مبانی و گام‌های عملیاتی و ایجاد نظمی منطقی در مطالب غیرمنسجم پیشین است بدین منظور، پژوهش به بررسی هرمنوتیک فلسفی می‌پردازد. از لحاظ ماهیت، از گونه تحقیقات کیفی با رویکرد هرمنوتیکی و به لحاظ قصد از پژوهش، تفسیری (بررسی ادبیات‌تطبیقی فلسفه و معماری) است. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که انسان اساساً موجودی است که با فهم و ادراک عمل می‌کند؛ براین‌اساس، رابطه انسان با معماری از جنبه‌های هرمنوتیکی قابل‌تفسیر است، به‌طوری‌که معماری به‌عنوان تفسیری مجدد از مکان و نحوه عملکرد آن در فرایند سکونت، پیکربندی می‌شود. این تفسیر شامل فرایندی متشکل از پیشاپیکربندی، پیکربندی و بازپیکربندی است که در تعامل با باشندگی در ساختمان به طور هماهنگ اجرا می‌شود.
عبدالکریمی کومله، حافظ و ذبیحی، حسین و دانشجو، خسرو. (۱۴۰۲). تبیین معیارهای مؤثر پدیدارشناسی هرمنوتیکی مکان در فرایند طراحی معماری. کیمیای هنر، ۱۲ (۴۸)، 24-1.
نیک فطرت، مرتضی و ذبیحی، حسین و شاهچراغی، آزاده. (1400). تحلیل کیفی ادراک اتمسفری در تجربه معماری... . فصلنامه جغرافیا و برنامه‌ریزی منطقه‌ای، 11 (4)، 774-752
Abdolkarimi Komleh, Hafez. & Tahoori, nayer. (2021). Explanation of the relationship between human and place in Architecture based on Heidegger’s method of phenomenological hermeneutics. 3rd International Congress on Engineering, Technology & Innovation. Darmstadt, Germany.
Arthos, John. (2011). Where Is Muthos Hiding in Gadamer's Hermeneutics? Or, the Ontological Privilege of Emplotment. In F. J. Mootz III, & G. H. Taylor (Eds.), Gadamer and Ricoeur (pp. 119-141). London & New York: Bloomsbury.
Atkins, Kim. (n.d.). Paul Ricoeur (1913—2005). Retrieved October 20, 2019, from The Internet Encyclopedia of Philosophy (IEP): https://www.iep.utm.edu/ricoeur/
Corner, James. (2014). Three Tyrannies of Contemporary Theory. In J. Corner, & A. Bick Hirsch (Ed.), The Landscape Imagination: Collected Essays of James Corner 1990-2010 (pp. 77-110). New York: Princeton Architectural Press.
Gadamer, Hans-Georg. (1986 (1)). Poetry and Mimesis. In H.-G. Gadamer, & R. Bernasconi (Ed.), The Relevance of the Beautiful and Other Essays (N. Walker, Trans., pp. 116-122). Cambridge: Cambridge University Press.
Gadamer, Hans-Georg. (1986 (2)). The Play of Art. In H.-G. Gadamer, & R. Bernasconi (Ed.), The Relevance of the Beautiful and Other Essays (N. Walker, Trans., pp. 123-131). Cambridge: Cambridge University Press.
Gadamer, Hans-Georg. (1986 (3)). The Relevance of the Beautiful. In H.-G. Gadamer, & R. Bernasconi (Ed.), The Relevance of the Beautiful and Other Essays (N. Walker, Trans., pp. 1-56). Cambridge: Cambridge University Press.
Gadamer, Hans-Georg. (2004). Truth and Method (Second ed.). London&New York: Continuum.
Gadamer, Hans-Georg. & Dottori, Riccardo. (2006). Hans-Georg Gadamer A Century of Philosophy: A Conversation with Riccardo Dottori. (R. Coltman, & S. Koepke, Trans.) London & New York: Continuum.
Harries, Karsten. (1997). The Ethical Function of Architecture. Cambridge, MA & London: MIT Press.
Heidegger, Martin. (1975). Building Dwelling Thinking. In M. Heidegger, Poetry, Language, Thought (A. Hofsdater, Trans., pp. 143-162). New York: Harper & Row.
Hillier, Bil. A theory of the city as object: or, how spatial laws mediate the social construction of urban space. Urban Des Int 7, #153–179 (2002). https://doi.org/10.1057/palgrave.udi.9000082# Kidder, Pual. (2011). Philosophical Hermeneutics and the Ethical Function of Architecture. Contemporary Aesthetics. Retrieved from: https://contempaesthetics.org/newvolume/pages/article.php?articleID=618.
Kidder, Paul. (2013). Gadamer for Architects. London & New York: Routledge.
Leatherbarrow, David. (2009). Architecture Oriented Otherwise. New York: Princeton Architectural Press.
Leatherbarrow, David. (2009). The Craft of Criticism. Journal of Architectural Education, 62(3), 20-21 & 96-99.
Malpas, Jeff. (2018, September 17). Hans-Georg Gadamer. Retrieved from Stanford Encyclopedia of Philosophy: https://plato.stanford.edu/entries/gadamer/.
Mootz, Francis. (2011). Gadamer's Rhetorical Conception of Hermeneutics as the Key to Developing a Critical Hermeneutics. In F. J. Mootz, & G. H. Taylor, Gadamer and Ricoeur (pp. 83-103). London & New York: Bloomsbury.
Mootz, Francis, & Taylor, George. (2011). Introduction. In F. J. Mootz III, & G. H. Taylor (Eds.), Gadamer and Ricoeur (pp. 1-11). London & New York: Bloomsbury.
Moran, Dermot. (2013). Intentionality: Some Lessons from the History of the Problem from Brentano to the Present. International Journal of Philosophical Studies, 21(3), 317-358.
Moran, Dermot., & Mooney, Tim. (2002). The Phenomenology Reader. London & New York: Routledge.# Pellauer, David. (2016, June 3). Paul Ricoeur. Retrieved from Stanford Encyclopedia of Philosophy: https://plato.stanford.edu/entries/ricoeur/.
Pearman, Hugh. (2015, August 13). Fictions and mythologies: how architecture writes itself. Retrieved from Writing on and around architecture: http://hughpearman.com/fictions-and-mythologies-how-architecture-writes- itself/.
Pérez-Gómez, Alberto. (1997, November). Hermeneutics as Architectural Discourse. Cloud- Cuckoo Land-International Journal of Architectural Theory, 2(2). Retrieved from www.cloud-cuckoo.net/openarchive/wolke/eng/Subjects/972/Perez- Gomez/perez-gomez_t.html.
Ramberg, Bjørn Torgrim, & Gjesdal, kristin. (2005, November 9). Hermeneutics. Retrieved from Stanford Encyclopedia of Philosophy: https://plato.stanford.edu/archives/win2014/entries/hermeneutics/.
Rée, Jonathan. (1998). Heidegger: History and Truth in Being and Time. London: Phoenix.
Ricoeur, Paul. (1965). History and Truth. In P. Ricoeur, Objectivity and Subjectivity in History (pp. 21-40). Evanston, Il: Norhtwestern University Press.
Ricoeur, Paul. (1966). The Symbolism of Evil. (E. Buchanan, Trans.) Boston: Beacon Press.
Ricoeur, Paul. (1990). Time and Narrative (Vol. 1). (K. McLaughlin, & D. Pellauer, Trans.) Chicago and London: The University of Chicago Press.
Ricoeur, Paul. (2016). Architecture and Narrativity. Études Ricœuriennes/Ricœur Studies, 7(2), 31-42.
Simms, Karl. (2006). Paul Ricoeur. London & New York: Routledge.
Snodgrass, Adrian., & Coyne, Richard. (2006). Interpretation in Architecture: Design as a way of Thinking. Abingdon, Oxon & NewYork: Routledge.
URL 1: etoood.com. (2010). Kolumba Museum. Retrieved August 25, 2023, from https://www.etoood.com/NewsShow.aspx?nw=214.
URL 2: archdaily.com. (2015). kiasma museum of art. Retrieved May 31, 2021, from https://www.archdaily.com/search/all?q=kiasma%20museum%20of%20art&page=4.
URL 3: archdaily.com. (2013). Louis Kahn. Retrieved December 23, 2018, from https://www.archdaily.com/search/all?q=Louis%20Kahn.
Vesely, Dalibor. (2004). Architecture in the Age of Divided Representation: The Question of Creativity in the Shadow of Production. London and Cambridge, Massachusetts: The MIT Press.
