بررسی مؤلفه‌های برنامۀ درسی چندفرهنگی و تعیین ابعاد و شاخص‌های آن (مطالعۀ موردیِ دورۀ دوم متوسطه مدارس شهر تبریز)
الموضوعات :
رقیه باقرنژاد
1
,
علیرضا عراقیه
2
,
عیسی برقی
3
,
امیرحسین مهدی زاده
4
,
بتول فقیه آرام
5
1 - کارمند دانشگاه شهید مدنی آذربایجان
2 - گروه علوم تربیتی،واحد اسلامشهر،دانشگاه ازاد اسلامی ،اسلامشهر،ایران
3 - دانشیار، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، گروه علوم‌تربیتی و روان‌شناسی، تبریز، ایران.
4 - عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی اسلامشهر
5 - استادیار، دانشگاه آزاد، گروه علوم‌تربیتی، اسلامشهر، تهران، ایران.
الکلمات المفتاحية: چندفرهنگی, برنامۀ درسی, مولفه‌های برنامۀ درسی, ابعاد مولفه‌ها, شاخص‌های مولفه‌ها,
ملخص المقالة :
هدف اصلی پژوهش حاضر این است که نخست وضعیت موجود مؤلفه‌های برنامۀ درسی چندفرهنگی برای دورۀ دوم متوسطه را بررسی‌کند و سپس، ابعاد مؤلفه‌ها و شاخص‌های آن را توصیف و تحلیل کند. این پژوهش ازنظر ماهیت داده‌ها از نوع آمیخته است و در دو بخش کیفی و کمی تنظیم شده است. در روش کیفی با 18 متخصص رشتۀ برنامه درسی مصاحبه تا حد اشباع انجام‌گرفت. برای استخراج نتایج حاصل از مصاحبه‌ها از روش کدگذاری دومرحله‌ای استفاده شده‌است. جامعۀ آماری در بخش کمی شامل معلمان نواحی پنج‌گانه تبریز بودند که در دورۀ دوم متوسطه در سال تحصیلی (98-99) تدریس‌می‌کردند. در تجزیه و تحلیل داده‌های کمی از روشهای آماری جهت اعتباریابی شاخصه‌های برنامۀ درسی چندفرهنگی (به دست آمده از مرحله اول) با استفاده از روشهای آلفا کرونباخ، محاسبه ضریب CVR و تحلیل عاملی اکتشافی و تاییدی استفاده شده‌است. یافته‌های ما چهار بُعد کلیِ اهداف، محتوا، روشها، و اصول آموزشی در تدوین برنامۀ درسی چندفرهنگی را شناسایی-کرد. هم‌چنین، یافته‌ها نشان‌داد که در مولفۀ اهداف چندفرهنگی در نظام فعلی آموزشی ایران، میانگین نمرۀ تجربی به طور معناداری بیشتر از میانگین نظری است. بدین ترتیب، مشخص‌شد وضعیت هدف‌گذاری در خصوص آموزشهای چندفرهنگی، نظام فعلی در وضعیت مطلوبی قراردارد اما در خصوص سه بُعد محتوا، روشها، و اصول برنامۀ درسی چندفرهنگی میانگین به‌دست‌آمده، در حدود میانگین نظری است. بنابراین، میزان توجه و اجرای سه بعُد مذکور در نظام آموزش فعلی در حال حاضر در وضعیت متوسط قرار دارد.
_||_
