بررسی تطبیقی تغییر عادت‌واره‌ها و سرمایه‌های سلبی/ ایجابی در شخصیت زنان راوی(در رمان «پرندة من» از فریبا وفی و «دفترچه ممنوع» از «آلبا دسس‌پدس» بر اساس نظریة پی‌یر بوردیو)
الموضوعات : جستار نامه: ادبیات تطبیقی (فارسی- انگلیسی)
مهتاب حاجی‌محمدی
1
,
ساره زیرک
2
1 - 1. استاد حق‌اتدریس گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران ( نویسنده مسئول)
2 - استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران.
الکلمات المفتاحية: زنان, سرمایه‌ها, پی‌یر‌بوردیو, عادت‌واره, وفی, دسس‌پدس,
ملخص المقالة :
نظریة انواع سرمایة پی‌یر بوردیو به شیوه‌های گوناگون، سرمایه‌ها و تأثیر انواع آن بر یکدیگر را بازنمایی می‌کند. در تعریف بوردیو انواع سرمایه عبارت است از: سرمایة اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و نمادین. این مقاله با نگاهی مقایسه‌ای به عادت‌واره‌های متأثر از سرمایه‌های شخصیت زنان راوی در رمان‌های پرندة من و دفترچة ممنوع میزان اثر‌گذاری سرمایه‌ها بر یکدیگر و تغییر عادت‌واره زنان راوی را بررسی می‌کند و با روش توصیفی-تحلیلی نشان می‌دهد عادت‌واره‌ها چه تأثیری بر ایجاد سرمایه‌های مثبت/ ایجابی و منفی/ سلبی دارند. بارزترین عادت‌واره‌های منفی عاملان زن در رمان‌ها؛ سکوت، انفعال، انزوا، تسلیم و تأمین رضایت مردان خانواده بدون کمترین کنش و اعتراض در راستای دیگربودگی زنان راوی است و مشخص‌ترین عادت‌واره‌های مثبت؛ وفاداری، مادرانگی، احساس مسئولیت، ایثار و مهربانی است. در نتیجه، ماهیت عادت‌واره‌های زنان یا تغییر نکرده، یا در جهت تولید و بازتولید منفی و سلبی پیش رفته است و یا اگر تغییر اندکی در تولید و بازتولید سرمایه‌های مثبت مشاهده می‌شود، در سایة انفعال راویان کم رنگ است. نتیجة مقایسه‌ای پژوهش، موقعیت ساختاری مشترک دو زن در دو جامعه متفاوت را نشان می‌دهد که تجربه‌های مشابه و تکرارشوندة آن‌ها خصلت و عادت‌واره‌های مشترکی ایجاد می‌کند. این منش‌ها و عادت‌واره‌های شبیه به هم به نوبة خود، به کنش‌های اجتماعی مثبت یا منفی آنان ساختار می‌بخشد؛ یعنی دستورالعمل‌هایی را تنظیم و کنشگری آن‌ها را محدود می‌کند. یا در فضاهای اجتماعی بسیار اندکی، از انفعال و محدودیت خارج می‌سازد. ولی در نهایت آشکار‌شدن انفعال زنان داستان در میدان‌های اقتصادی، ناکارآمدی فضاهای اجتماعیِ (قبل و بعد از ازدواج)، در به کارگیری سرمایه‌های اجتماعی و فقر سرمایة اقتصادی، فرهنگی و نمادین را در زنان راوی برملا می‌سازد
_||_
