ساختمان دانشکده معماری، زمینه پرورش خلاقیت دانشجویان معماری
الموضوعات :فلورا فکوریان 1 , مهدی حمزه نژاد 2
1 - کارشناس ارشد رشته معماری دانشگاه هنر اسلامی تبریز، تبریز، ایران
2 - استادیار دانشگاه علم و صنعت تهران، ایران
الکلمات المفتاحية: آموزش, خلاقیت, روانشناسی محیط, معماری دانشگاه,
ملخص المقالة :
زمینه: امروزه طراحی مجموعه های دانشگاهی مناسب به منظور ارتقا کیفیت آموزشی و افزایش خلاقیت دانشجویان از اهمیت زیادی برخوردار است. بسیای از روانشناسان محیط و طراحان فضاهای آموزشی اعتقاد دارند محیط فیزیکی دانشگاه باید چنان سازماندهی گردد که هر فرد با توجه به توانایی ها ی خود به انجام فعالیت و یادگیری تشویق گردد.هدف: پژوهش حاضر به دنبال بررسی طراحی و برنامه ریزی محیط های آموزشی معماری است و برای دستیابی به این هدف به مقایسه تطبیقی مولفه های موثر بر ابعاد تاثیر گذار خلاقیت دانشجویان در طراحی چهار پردیس معماری: علم و صنعت، هنر اسلامی تبریز، باهنر کرمان و هنر اصفهان متمرکز است. روش: پژوهش به روش نیمه تجربی انجام شد. جامعه آماری دانشجویان برتررشته معماری دوره کارشناسی ارشد در دانشگاه های نامبرده بودند. در انتخاب دانشگاه ها تلاش شد دو نمونه سنتی و مدرن از دو دسته بندی متفاوت تاریخی و طبیعی استفاده گردد .بررسی نمونه ها همراه با تحلیل کیفی می باشد. در نهایت طرح نهایی ارشد دانشجویان ممتاز این دانشگاه ها انتخاب شد و تاثیر گذاری محیط ها در خلاقیت طرح ها مورد بررسی قرار گرفت. نتایج هر مرحله از تحقیق در جلسات بارش افکار توسط گروه متمرکز 6 نفره از نخبگان مرتبط با آموزش معماری و با استفاده از کاربرد روش دلفی توسط نگارندگان مورد مداقه قرار گرفت. یافته: با تاکید بر فائق آمدن بر نیازهای نگرش خلاق دبلیو سانتراک: (آمادگی، رسیدگی و تحقیق، نهفتگی، ایستادگی، بصیرت)، به تعمیم رفتارهای یک جوان در حالات مختلف (کودک، بالغ، والد) پرداخته است. در مرحله بعد با کسب شناخت کافی از نحوه بروز رفتارها به بیان کالبد و عملکرد مورد نیاز با آن پرداخته شده است. نهایتا تمامی فضاهای نامبرده از جهت تاثیر بر خلاقیت یک دانشجوی برتر مقطع ارشد معماری با توجه به ویژگی های "بداعت و صراحت فضایی، دسترسی و انسداد، هندسه آفاقی و انفسی، فضاهای تعامل جمعی، فن آوری جدید و ارتباط با طبیعت" مورد بررسی کیفی قرار گرفته اند. نتیجه گیری: پردیس های جانمایی شده در بافت قدیم شهری که تغییر کاربری داده اند محیط مناسب تری را برای یادگیری فراهم نموده و بر خلاقیت افراد تاثیر بیشتری دارند.
آقا محمدی، جواد. شاه حسینی، سعید.(1395). مقایسه تأثیر میزان استفاده از ارتباطات بی واسطه و ارتباطات رسانه ای بر میزان تفکر خلاق دانشجویان کارشناسی علوم تربیتی دانشگاه اراک. فصلنامه علمی پژوهشی ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی،(4)5 ،121 – 140.
ابوطالبی احمدی، تقی.1382.روانشناسی خودباوری و ارتباط آن با موفقیت, تهران :وحید.
دبلیو سانتراک، جان. (1397). زمینه روانشناسی سانتراک جلد اول. ترجمه: مهرداد فیروزبخت. چاپ دهم . تهران: انتشارات رسا. (کتاب اصلی در سال 1383 منتشر شده است.)
رحیمی مند، مریم. عباس پور، عباس.(1394). تأثیر شیوه های جدید آموزش بر خلاقیت و پیشرفت تحصیلی دانشجویان. فصلنامه علمی پژوهشی ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی،(4)4 ،119 - 142.
عظمتی،حمید رضا؛ باقری،محمد.(1387). آموزش مفاهیم توسعه پایدار با طراحی معماری منظر دانشگاه.مجله فنآوری و آموزش، سال دوم شماره3.
غفاری، علی. (1378) .انتظام کالبدی فضاها و روابط بین آنها در طراحی مدارس، مجله مدرسه،شماره 14.
فخر آوری، کتایون. عبدالهی، محمد حسین. شاهقلیان، مهناز.(1396). رابطه کارکردهای اجرایی (بازداری، به روز رسانی و تغییر پذیری) و خلق مثبت و منفی با میزان خلاقیت دانشجویان. فصلنامه علمی پژوهشی ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی ،(4)6 ،127 - 148.
فکوریان، فلورا. 1392. طراحی دانشکده معماری دانشگاه تبریز با تأکید بر تلفیق هنر و تکنولوژی در جهت ارتقاء کیفیت فضایی. پایاننامه منتشر نشده کارشناسی ارشد، دانشگاه هنر اسلامی تبریز، دانشکده معماری و شهرسازی، گروه تحصیلی معماری.
کاظمی، سیده فاطمه. نادری، حبیب الله. هاشمی، سهیلا. میکاییلی، فرزانه.(1396). ارائه مدل علی برای خلاقیت دانشجویان بر اساس متغیرهای فردی (خودکارآمدی عمومی، خودکار آمدی خلاق، خردمندی و انگیزش درونی) و اجتماعی (جو دانشگاه). فصلنامه علمی پژوهشی ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی ،(1)7 ،71 - 100.
کامل نیا، حامد.(1386). طراحی محیط های یادگیری،تهران: انتشارات سبحان نور.
لنگ،جان. (1938).آفرینش نظریه معماری.ترجمه علیرضا عینی فر،تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
مهدوی نژاد،محمد جواد. (1384) .آفرینشگری و روند آموزش خلاقانه در طراحی معماری .نشریه هنرهای زیبا، شماره 57.
مطلبی،قاسم.(1380) .روان شناسی محیطی دانشی نو در خدمت معماری و طراحی شهری، نشریه هنرهای زیبا،شماره 10.
محمودی، امیر سعید.(1381). چالشهای آموزش طراحی معماری در ایران، نشریه هنرهای زیبا، شماره 12.
Abdullaha, N. A. G, Behb, S. C, Tahirb , M. M. Che Anib, A. I.& Tawilb, N. M. ) 2011.(Architecture design studio culture and learning spaces: a holistic approach to the design and planning of learning facilities. Procedia Social and Behavioral Sciences, 15, 27-32.
Ala, S. Sari, M. R. & Kahya, C. N. (2012). A different perspective on education: Montessori and Montessori school architectureFaculty of Architecture. Turkey Procedia - Social and Behavioral Sciences 46.1866 – 1871.
Brent, C. (2017). Connecting Physical University Spaces with Research-Based Education Strateg. Journal of Learning Spaces, 6 (2), 1-12.
Ferrari, A. Cachia, R. & Punie, Y. (2009). Innovation and creativity in education and training, Elsevier Ltd.Literature review on Innovation and Creativity in E&T in the EU Member States (ICEAC).
Ison Radtke, R. (2018). Experiential Learning in Campus Evaluation: Integrated Design Research Methodologies, Journal of Learning Spaces, 7 (1), 62-75.
Kilicaslan, Hare. (2012), Art and architecture: Hagia Sophia museum sample, Trabzon, Procedia - Social and Behavioral Sciences 51, 120 – 124.
Kilbourne, J. R. Scott-Webber, L. Kapitula, L. R. (2017). An Activity-Permissible Classroom: Impacts of an Evidence-Based Design Solution on Student Engagement and Movement in an Elementary School Classroom Children. Youth and Environments, 27(1), 112-134.
McNeil, J. Borg, M. Learning spaces and pedagogy: Towards the development of a shared understanding. Aalto University press, 17(2), 228-238.
McDavid, L. Parker, L. C. Burgess, W. Robertshaw, B. Doan, T.(2018).The Combined Effect of Learning Space and Faculty Self-Efficacy to Use Student-Centered Practices on Teaching Experiences and Student Engagemen. Journal of Learning Spaces, 7(1), 29-44.
Renae, A. (2018). Innovating Lecturing: Spatial Change and Staff-Student Pedagogic Relationships for Learning. Journal of Learning Spaces, 7 (1), 1-15.
Rout, A. Galpern, P. (2017). Evidence-based design of outdoor learning spaces in winter: Behavioral mapping in a ‘Forest School’. The 10th EAAE/ARCC International Conference Rands, M. L. Gansemer, T. Ann, M. (2017).The Room Itself is Active: How Classroom Design Impacts Student Engagement. Journal of Learning Spaces, 6(1), 26-33.
Zimmermann, P. Sivunen, M., Viljanen, J., Nenonen, S., and Kajander, J.-K., 2014. Evidence-Based Design in Learning Environments: A Practical framework for project briefing, International Journal of Facilities Management. 162-174.
_||_
