تأثیر درمان فعال‌سازی رفتاری بر درماندگی آموخته‌شده و سرسختی روان‌شناختی در زنان افسرده

الموضوعات : مطالعات اسلامی ایرانی خانواده

سیده فرناز کیائیان موسوی ¹ , عبدالله مفاخری ² , علی محمدزاده ابراهیمی ³

1 - دانشجوی دکترای روانشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد بجنورد
2 - استادیار گروه روانشناسی دانشگاه پیام نور ، ایران
3 - دانشیار گروه روانشناسی ، دانشکده علوم انسانی ، دانشگاه بجنورد ، خراسان شمالی ، ایران

تاريخ الإرسال : 07 السبت , جمادى الثانية, 1444 تاريخ التأكيد : 22 الثلاثاء , شعبان, 1444 تاريخ الإصدار : 29 الإثنين , رجب, 1444

الکلمات المفتاحية: زنان, درماندگی آموخته شده, فعال‌سازی رفتاری, سرسختی روان‌شناختی, افسردگی,

ملخص المقالة :

هدف: زنان افسرده دارای مشکلات روان شناختی هستند که برای کاهش آن نیاز به مداخلاتی هم چون فعال سازی رفتاری می باشد. هدف از مطالعه حاضر بررسی تاثیر درمان درمان فعال‌سازی رفتاری بر درماندگی آموخته‌شده و سرسختی روان شناختی در زنان افسرده بود. روش : طرح پژوهش نیمه آزمایشی از نوع پیش‌آزمون- پس‌آزمون همراه با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه افراد مبتلا به افسردگی شهر بابل بود که در سال 1399 به کلینیک‌های روان‌درمانی سطح شهر بابل مراجعه کرده بودند. 30 نفر از کسانی که در پرسشنامه افسردگی بک نمره متوسط به بالا کسب کردند، به‌صورت دردسترس انتخاب شدند و در 2 گروه (15 نفر گروه آزمایش و 15 نفر گروه کنترل) به‌صورت تصادفی قرار گرفتند. گروه مداخله طی 8 جلسه تحت درمان فعال‌سازی رفتاری بر اساس پروتکل لیهی، هالند و مک گین (2011) به صورت گروهی هفته ای یک بار و به مدت 90 دقیقه قرار گرفتند اما در مورد گروه کنترل اقدامی انجام نشد. پرسشنامه درماندگی آموخته‌شده کوینلس و نلسون(1988) و سرسختی روان شناختی اهواز کیامرثی، نجاریان و مهرابی زاده (1999) در مورد آن ها اجرا شد. بود. تجزیه و تحلیل داده‌ها با آزمون های توصیفی و تحلیل کوواریانس و با استفاده از نرم افزار SPSS-23 انجام شد. میزان P کمتر از 05/0 معنی داری در نظر گرفته شد. یافته ها: نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد درمان فعال‌سازی رفتاری بر درماندگی آموخته‌شده (24/49 = F) و سرسختی روان شناختی (58/17 = F) در زنان افسرده تاثیر داشت (001/0 P<). میزان این تأثیر در متغیر درماندگی آموخته‌شده بر اساس مجذور ضریب اتا برابر با 52 درصد و در متغیر سرسختی روان شناختی برابر با 37 درصد بود. نتیجه گیری: با توجه به نتایج این پژوهش، فعال‌سازی رفتاری می تواند برای کاهش مشکلات روان شناختی زنان افسرده و افزایش سرسختی آن ها، مورد استفاده قرار گیرد.