بررسی تمثیل های حماسی و اسطوره ای در سروده های نیمایی مهدی اخوان ثالث (م. امید)
الموضوعات :
مهران عالی وند
1
1 - کارشناس ارشد زبان و ادبیّات فارسی، آموزش و پرورش، شهرستان ایذه، ایران، ایذه
تاريخ الإرسال : 02 الجمعة , شعبان, 1438
تاريخ التأكيد : 01 الأربعاء , ذو الحجة, 1438
تاريخ الإصدار : 03 الإثنين , صفر, 1439
الکلمات المفتاحية:
اسطوره,
روایت,
حماسه,
تمثیل,
Myth,
allusion,
epic,
اخوان ثالث,
Narrative,
Akhavan Sales,
Allegories,
ملخص المقالة :
در این مقاله، تمثیل‌های حماسی و اسطوره ای به کاررفته در سروده های نیمایی مهدی اخوان ثالث (م. امید) و اهداف و شیوه های کاربرد آن ها در این سروده ها بررسی و توصیف شده است. هدف از این پژوهش آن است که دانسته شود شاعر این تمثیل های حماسی و اسطوره ای را چگونه و با چه هدف هایی در سروده های خویش به کار گرفته و این اشاره ها و تناسب های ذهنی چه تأثیری در پرورش معانی و مفاهیم مورد نظر شاعر داشته است. بدین منظور، این مفاهیم اسطوره ای و اشاره های داستانی را در سه بخش تمثیل‌های حماسی و اسطوره ای ایرانی، اشاره ها و تلمیحات اسلامی و اشاره های داستانی غربی، دسته بندی و بررسی نموده ایم که در این میان، تمثیل های حماسی و اسطوره های ایرانی سهم بسیار چشم گیری در سروده های شاعر داشته است. این تمثیل‌های حماسی و اساطیری با اهداف گوناگون در شعر اخوان ثالث به کار رفته است؛ شاعر برای پرورش معانی و مفاهیم مورد نظر خود و اغلب برای بیان مفاهیم انسانی و مسائل اجتماعی روزگار خویش از آن ها بهره گرفته است. بهره گیری از این تمثیل‌های حماسی و اسطوره ای، زبان و بیان شعری او را نیز تشخّص و ویژگی بخشیده و بر قدرت تأثیر و القای آن افزوده است.
المصادر:
اخوانثالث، مهدی. (1376). سه کتاب (در حیاط کوچک پاییز در زندان، زندگی میگوید امّا باز باید زیست، دوزخ امّا سرد). تهران: زمستان. چ هفتم.
ـــــــــــــــــ. (1378). آخرِشاهنامه. تهران: مروارید. چ چاردهم.
ـــــــــــــــــ. (1379). از این اوستا. تهران: مروارید. چ یازدهم.
ـــــــــــــــــ. (1386). زمستان. تهران: زمستان. چ بیست و چهارم.
پارسا، سید احمد. (1394). «بنمایههای اسطورهای حکایت خیر و شر در هفتپیکر نظامی». فصلنامۀ ادبیّات عرفانی و اسطورهشناختی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب. س 11. ش 38
پورنامداریان، تقی. (1375). رمز و داستان‌های رمزی در ادب فارسی، تهران: علمی و فرهنگی.
تسلیمی، علی. (1378). گزارههایی در ادبیّات معاصر ایران (شعر). تهران: اختران. چ دوم.
حلبی، علیاصغر. (1375). تأثیر قرآن و حدیث در ادبیات فارسی. تهران: اساطیر. چ چهارم.
حسنپورآلاشتی، حسین و اسماعیلی، مراد. (1389). «قصّۀ شهر سنگستان: اسطورۀ شکست». زبان و ادبیّات فارسی. س 18. ش 68.
دستغیب، عبدالعلی. (1373). نگاهی به مهدی اخوان ثالث. تهران: مروارید.
شفیعیکدکنی، محمّدرضا. (1381). موسیقی شعر. چ 7. تهران: آگاه.
ـــــــــــــــ. (1388). صور خیال در شعر فارسی، تهران: آگاه. چ سیزدهم.
ـــــــــــــــ. (1390). با چراغ و آینه در جستوجوی ریشههای تحوّل شعر معاصر ایران. چ 1. تهران: سخن.
ـــــــــــــــ. (1391). حالات و مقاماتم. امید. چ 3. تهران: سخن.
شمیسا، سیروس. (1383). انواع ادبی. چ 10. تهران: فردوس.
ــــــــــــــ. (1389). فرهنگ تلمیحات. تهران: میترا.
صفا، ذبیحالله. (1364). حماسهسرایی در ایران. تهران: امیرکبیر. چ چهارم.
غلامرضایی، محمّد. (1377). سبکشناسی شعر فارسی از رودکی تا شاملو. چ 1. تهران: جامی.
محمّدیآملی، محمّدرضا. (1377). آواز چگور (زندگی و شعر مهدی اخوان ثالث). تهران: ثالث.
یاحقّی، محمّدجعفر. (1375). فرهنگ اساطیر و اشارههای داستانی در ادبیّات فارسی. تهران: سروش.
ـــــــــــــــــ. (1385). جویبار لحظهها (ادبیات معاصر فارسی). تهران: جامی. چ هشتم.
_||_
