بررسی تمثیل‌های هفت‌پیکر در ساخت نمایش پداگوژیک

الموضوعات :

سمیه آورند ¹ , نیما خادمی ²

1 - دکترای زبان و ادبیات فارسی، مدرس دانشگاه فرهنگیان و کارشناس آفرینش‌های ادبی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، شیراز، ایران
2 - دانشجوی کارشناسی آموزش ابتدایی، دانشگاه فرهنگیان، شیراز، ایران

تاريخ الإرسال : 06 السبت , شوال, 1443 تاريخ التأكيد : 01 السبت , محرم, 1444 تاريخ الإصدار : 23 الأربعاء , ذو القعدة, 1443

الکلمات المفتاحية: داستان‌های تمثیلی, نمایش پداگوژیک, هفت‌پیکر نظامی,

ملخص المقالة :

نمایش پداگوژیک، یکی از شیوه‌های کاربردی نمایش در حیطۀ تعلیم و تربیت است و مهم‌ترین هدف آن، کمک به رشد و پرورش بازیگران به ویژه کودکان و نوجوانان است، تا اقناع زیباشناختی و ذوق هنری تماشاگران. از آنجا که مضامین اینگونه نمایش‌ها تأثیر مستقیم بر آموزش و تعلیم کودکان دارد و ایران یکی از کشور‌هایی است که در ادبیات تعلیمی-تربیتی بسیار غنی است، الهام از این متون می‌تواند در این زمینه ضروری و راهگشا باشد. از آنجا که به نظر می‌رسد تا کنون تحقیقی مشابه صورت نگرفته است، در پژوهش حاضر که به روش کتابخانه‌ای و توصیفی-تحلیلی محتوا انجام شده، هفت‌پیکر نظامی که ترکیبی از مضامین تعلیمی- تربیتی و عاشقانه است، مورد بررسی قرار گرفته. در ابتدا تمثیل‌های‌ تعلیمی و تربیتی، کشف شده و بعد از تفسیر و بررسی آن‌ها به چگونگی استفاده از تمثیل‌ها در ساخت نمایش پداگوژیک، ویژۀ کودک و نوجوان پرداخته شده است. یافته‌ها حاکی از آن است که اگرچه هفت‌پیکر نظامی، اثری غنایی است و صحنه‌ها و حوادثی دارد که ممکن است به کار کودک ونوجوان نیاید، امّا به خاطر وجود بسامد بالایی از مفاهیم تعلیمی-تربیتی که در داستان‌های تمثیلی‌اش گنجانده شده و همچنین جنبه‌های روایی بالا، می‌توان از بعضی از داستان‌ها با استفاده از شیوه‌های بازآفرینی، بازنگری، روش‌های تلفیقی و از بعضی دیگر با استفاده از شیوۀ بازنویسی و اقتباس برای ساخت نمایش پداگوژیک بهره برد.

المصادر:

1. آباد، فرزانه. حاتم پور، شبنم. سرخی، فرزانه و طهماسبی، فریدون. (۱۴۰۰). تمثیل شگردی تعلیمی در مثنوی معنوی. فصلنامۀ تحقیقات تمثیلی در زبان و ادب فارسی. دانشگاه آزاد اسلامی-واحد بوشهر، دورۀ ۱۳، شمارۀ ۵۰ (۴)، ص 40-64.


2. آقا عباسی، یدالله. (1384). نمایش خلاق: قصّه‌گویی و تئاترهای کودکان و نوجوانان. تهران: قطره.


3. دارابی پور، الهام. (۱۳۹۱). تبیین مبانی فلسفی نمایش پداگوژی و ارائه راهکار‌هایی برای آموزش و پرورش ایران. پایان‌نامۀ دورۀ کارشناسی ارشد رشتۀ تاریخ و فلسفه آموزش و پرورش. دانشگاه تربیت مدرس.


4. سپه وندی، مسعود. (۱۳۹۰). جنبه‌های تعطیلی و تمثیلی داستان روز شنبه در گنبد سیاه (از هفت پیکر نظامی)، فصلنامه تحقیقات تعلیمی و غنایی زبان و ادب فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی-واحد بوشهر ، دوره ۳،شماره ۱۰ (۴)، ص 105-128.


5. نظامی گنجه‌ای، الیاس. (1383). هفت‌پیکر. به کوشش برات زنجانی. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.


6. ---------------. (1385). هفت‌پیکر. به کوشش سعید حمیدیان. تهران: قطره.


7. نهج‌البلاغه. (1371). ترجمۀ اسدالله مبشری. تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی.


8. وفایی، عباسعلی و آقابابایی، سمیه. (۱۳۹۲). بررسی کارکرد تمثیل در آثار ادبی تعلیمی. نشریه علمی-پژوهشی پژوهشنامه ادبیات تعلیمی، دوره پنجم، شماره هجدهم، ص 23-46.


9. Fleer, M. , Kamaralli, A. (2017). Cultural Development of the Child in Role-Play: Drama Pedagogy and Its Potential Contribution to Early childhood Education. Multidisciplinary Perspectives on Play from Birth and Beyond, 18, 111-128


10. Landy, Robert. j. p,stern. (1995). Nietzscheon Tragedy, University Press. Cambridge.

1. (1371). Translated by Assadollah Mobasheri. Tehran: Islamic Culture Publishing Office. (In Persian)


2. Abad, Farzaneh. Hatampour, Shabnam. Sorkhi, Farzaneh and Tahmasebi, Fereydoun. (1400). An allegory of an educational technique in the spiritual Masnavi. Quarterly Journal of Allegorical Research in Persian Language and Literature. Islamic Azad University-Bushehr Branch, Volume 13, Number 50 (4), pp. 40-64.(In Persian)


3. Agha Abbasi, Yadollah. (1384). Creative Performance: Storytelling and Theater for Children and Adolescents. Tehran: Qatre. (In Persian)


4. Darabipour, Elham. (1391). Explain the philosophical foundations of pedagogy and provide solutions for Iranian education. Master Thesis in Education History and Philosophy of Education. Trabiat Modares University. (In Persian)


5. Sepahvandi, Massoud. (1390). The explanatoy and figurative viewpoints of the story "Saturday in the black firmament (from seven figures of Nezami), Quarterly Journal of Educational and Lyrical Research in Persian Language and Literature, Islamic Azad University-Bushehr Branch, Volume 3, Number 10 (4), pp. 105-128.(In Persian)


6. Nizami Ganjavi, Ilyās. (1383). Haft Peykar. By your efforts of Barat Zanjani. Tehran: University of Tehran Press. (In Persian)


7. ----------------------------. (1385). Haft Peykar. By the efforts of Saeed Hamidian. Tehran: Qatre. (In Persian)


8. Vafaie, Abbas Ali and Aghababaei, Somayeh. (2013). Investigating the function of allegory in educational literary works. Scientific-Research Journal of Educational Literature Research Journal, Volume 5, Number 18, pp. 23-46.(In Persian)


9. Fleer, M. , Kamaralli, A. (2017). Cultural Development of the Child in Role-Play: Drama Pedagogy and Its Potential Contribution to Early childhood Education. Multidisciplinary Perspectives on Play from Birth and Beyond, 18, 111-128


10. Landy, Robert. j. p,stern. (1995). Nietzscheon Tragedy, University Press. Cambridge.