بررسی فعالیت ضدباکتریایی نمونه های کفیر تهیه شده با شیر گاو، گاومیش، گوسفند و بز علیه تعدادی از باکتریهای بیماریزا

الموضوعات :

عرازسلطان ساعدی فر ¹ , هادی کوهساری ² , مریم صادق شش پلی ³

1 - دانش آموخته کارشناسی ارشد میکروبیولوژی، واحد مینودشت، دانشگاه آزاد اسلامی، مینودشت، ایران
2 - دانشیار، گروه میکروبیولوژی، واحد آزادشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، آزادشهر، ایران
3 - دانش آموخته دکتری تخصصی پزشکی مولکولی، دانشگاه علوم پزشکی گلستان، گرگان، ایران

تاريخ الإرسال : 21 الثلاثاء , محرم, 1445 تاريخ التأكيد : 21 الثلاثاء , جمادى الأولى, 1445 تاريخ الإصدار : 15 الإثنين , صفر, 1446

الکلمات المفتاحية: شیر گوسفند, شیر بز, شیر گاومیش, شیر گاو, فعالیت ضد باکتریایی, کفیر,

ملخص المقالة :

کفیر یک پروبیوتیک کمپلکس، از یک مجموعه همزیستی میکروبی است که از تخمیر شیر به‌وسیله دانه‌های کفیر حاصل می‌شود. نوع سوبسترا (شیر) مورد استفاده برای تهیه این نوشیدنی تخمیری در فعالیتهای بیولوژیک آن از جمله فعالیت ضدباکتریایی تاثیر دارد. هدف از مطالعه حاضر بررسی فعالیت ضدباکتریایی نمونه‌های کفیر تهیه شده با شیر گاو، گاومیش، گوسفند و بز است. دانه‌های کفیر فعال شده به شیر گاو (پرچرب و کم چرب)، گاومیش، گوسفند و بز افزوده شدند و عمل تخمیر در دماهای 25 و 37 درجه سانتیگراد انجام شد. پس از انجام فرایند تخمیر، دانه‌های کفیر از عصاره کفیر جدا شدند و فعالیت ضدباکتریایی عصاره علیه 10 باکتری بیماریزا، بر اساس انتشار در آگار و با روش چاهک مورد ارزیابی قرار گرفت. نوع شیر دام مورد استفاده در تهیه نمونه‌های کفیر در دمای 25 و 37 درجه سانتیگراد تاثیر معناداری بر فعالیت ضدباکتریایی علیه باکتریهای مورد آزمون به استثناء سالمونلا تیفی موریوم داشت (05/0P<). نمونه‌های کفیر تهیه شده در 37 درجه سانتیگراد در مقایسه با 25 درجه سانتیگراد فعالیت ضدباکتریایی بیشتری نشان دادند. بیشترین فعالیت ضدباکتریایی علیه سودوموناس آئروژینوزا، انتروکوکوس فکالیس، ایزوله بومی کلبسیلا پنومونیه و باسیلوس سرئوس در نمونه‌های تهیه شده با شیر گاومیش و در دمای تخمیر 37 درجه سانتیگراد به ترتیب با میانگین قطر هاله عدم رشد 22، 5/24، 20 و 18 میلیمتر مشاهده شد. بیشترین فعالیت ضدباکتریایی علیه شیگلا دیسانتری، استافیلوکوکوس اورئوس و سالمونلا تیفی موریوم به نمونه‌های کفیر تهیه شده با شیر بز و در دمای تخمیر 37 درجه سانتیگراد مربوط می‌شود. بیشترین فعالیت ضدباکتریایی علیه سویه استاندارد اشریشیا کلی، باسیلوس سرئوس و استافیلوکوکوس اورئوس در نمونه‌های تهیه شده با شیر گوسفند و در دمای 37 درجه سانتیگراد مشاهده شد. حساس‌ترین باکتریهای مورد مطالعه به نمونه‌های تهیه شده با شیر گاو پرچرب، ایزوله بومی اشریشیا کلی و سویه استاندارد کلبسیلا پنومونیه بودند. با‌توجه به فعالیت ضدباکتریایی نمونه‌های کفیر تهیه شده با شیر گاومیش، بز و گوسفند، استفاده از شیر این دامها به‌عنوان سوبسترای مناسب و جایگزین شیر گاو برای تهیه این نوشیدنی تخمیری توصیه می‌شود. همچنین انجام فرایند تخمیر در دمای 37 درجه سانتیگراد برای دستیابی به فعالیت ضدباکتریایی بیشتر پیشنهاد می‌شود.