بررسی تأثیر غلظت کادمیوم بر روی میزان آهن خون ماهی کپور معمولی

الموضوعات :

سید قاسم قربان زاده زعفرانی ¹ (دانش آموخته کارشناسی ارشد، دانشگاه پیام نور اصفهان و کارشناس محیط زیست، سازمان حفاظت محیط زیست تهران، *(مسوول مکاتبات))
شهلا جمیلی ² (استادیار موسسه تحقیقاتی شیلات، تهران، ایران)
جبیب اله ناظم ³ (استادیار دانشگاه پیام نور، تهران)
فرهاد عربها ⁴ (کارشناس محیط زیست، سازمان حفاظت محیط زیست، تهران)
امید رضا تونی ⁵ (کارشناس محیط زیست، سازمان حفاظت محیط زیست، تهران)

تاريخ الإرسال : 23 الأحد , ربيع الثاني, 1430 تاريخ التأكيد : 29 الأربعاء , رجب, 1430 تاريخ الإصدار : 10 الأربعاء , ذو الحجة, 1436

الکلمات المفتاحية: کادمیوم, آهن, خون کامل, سمیت, کپور معمولی (Cyprinus carpio),

ملخص المقالة :

زمینه و هدف: مطالعه حاضر، به منظور بررسی تأثیر غلظت کادمیوم (Cd) بر روی میزان آهن خون کپور معمولی انجام شد. روش بررسی: نمونه برداری به صورت تصادفی به وسیله تور کششی از استخر پرورشی واقع در بابل انجام شد. ابتدا ماهیان طی 48 ساعت با شرایط آزمایشگاه سازگاری یافته و سپس در قالب 4 گروه شامل گروه شاهد و سه گروه آزمون با غلظت متفاوت (mg/L 296/4 = mg/L, A 127/7 = mg/L,B 656/8 = C) قرار گرفتند. تعداد آکواریم ها 12 عدد و تعداد ماهیان هرآکواریم 12 قطعه بود. در طول آزمایش سعی شد تا شرایط محیطی یکسانی برای تمامی آکواریم ها لحاظ گردد. خون گیری از ماهیان در زمان 48، 72 و 96 ساعت از ورید دمی و قلب انجام شد. غلظت کادمیوم و آهن خون پس از هضم اسیدی نمونه های خونی به وسیله ماکروویو، با دستگاه ICP-OES اندازه گیری شد. یافته ها: میانگین وزنی و طولی (طول کل) ماهیان به ترتیب 6/163 گرم و 6/23 سانتی متر بود. در این مطالعه مشخص گردید که میزان جذب کادمیوم در زمان های بیشتر، متمایزتر می باشد و به طور کلی افزایش معنی داری (3=n ;05/0 >P) در طول زمان در غلظت های کادمیوم خون (در مقایسه با شاهد) مشاهده می شود که چون خون به عنوان ناقل عمل می کند و محل انتقال فلزات سنگین چون کادمیوم به ارگان های هدف می باشد، روند مشخصی ندارد. بحث و نتیجه گیری: با رد فرضیه " غلظت یون کادمیوم با تداخل با آهن خون ماهی کپور معمولی تاثیر معنی داری بر کاهش میزان آهن موجود در خون دارد"، ارتباط معنی داری (3=n ;05/0 >P) بین افزایش کادمیوم جذب شده در خون و تغییرات آهن خون مشاهده نشد که می توان نتیجه گرفت احتمالاً جایگزینی و تداخل کادمیوم با آهن خون در گردش خونی رخ نمی دهد و تغییرات آهن خون در طول آزمایش تاثیر غلظت کادمیوم، احتمالاً به دلیل ایجاد تغییرات فیزیولوژیک ناشی از استرس در خون ماهی می باشد.

المصادر:

1. Bruck-Jastrzebska E., Protasowicki A., 2005, Effects of cadmium and nickel exposure on haematological parameters of common carp, Cyprinus carpio L. Acta Ichthyol. Piscat. 35(1): 29-38


2. قوام مصطفوی. پ،1379، بررسی اثر کادمیوم روی محور  HPI( هیپوتالاموس – هیپوفیز – اینترنال) در ماهی کپور معمولی (Cyprinus carpio)، دانشکده علوم و فنون دریایی دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، پایان نامه کارشناس ارشد، ص 100.


3. قیومی. ر،1379، مطالعه اثرات بیهوشی گل میخک (عصاره و اسانس) در ماهی کپور معمولی، دانشکده منابع طبیعی و علوم دریایی دانشگاه تربیت مدرس، شهرستان نور، پایان نامه کارشناسی ارشد: ص 75.


4. ابطحی. ب، آقاجانپور. م، شریف پور. ع، رسولی. ع،1381، LC50 اساس گل میخک و MS222 در بچه ماهیان تاس ماهی ایرانی و مقایسه آن با قزل آلای رنگین کمان و کپور معمولی، موسسه تحقیقات بین المللی ماهیان خاویاری دکتر دادمان، رشت، دومین همایش ملی _ منطقه ای ماهیان خاویاری، :ص10.


5. NIOSH, Manual of Analytical Mathods (NMAM), 1994, Elements in blood or tissue, Fourth Edition,3p


6. Vosyliene M.Z, 1999, The Effect of Heavy Metals on Haematological Indices of Fish (Survy), Acta Zoological, Hydrobiologia, Vol. 9. N.2,80p


7. Krejpcio, Wojciak and Olejnik, 2003, Efficiency of Iron Supplementation as Affected by Cadmium in Anaemic Rats, Department of Human Nutrition and Hygiene, August Cieszkowski, Agricultural University, Poznan, Poland , available at, http://www.jn.nutrition.org/cgi/reprint/133/5/203E


8. U.S.Department of Health and Human Services, Public Health Service, Agency for ToxicSubstances and Disease Registry, July 1999, Toxicological Profile for Cadmium, p156-159


9. شاه طاهری. ج و افشاری. د، ۱۳۸۶، سم شناسی شغلی، انتشارات، برای فردا، ص343.


10. فولادساز. ک، 1384، عناصر کمیاب، فرآیند های متابولیکی و اختلالات بالینی آن ها، انتشارات نیکان کتاب، زنجان، ص 262.


11. Witeska M., 2005, Stress in Fish – Hematological and Immunological Effects of Heavy Metals, Electronic Journal of Ichthyology, p35-41.


12. داعی. م، 1387، بررسی تاثیر سرب و کادمیوم بر میزان آهن خون شاه کولی، دانشگاه آزاد اسلامی، دانشکده علوم و فنون دریایی، تهران، پایان نامه کارشناسی ارشد، ص 82.


13. WHO, 1989, International Programme on Chemical Safety, Environmental Health Criteria 85,Lead - Environmental Aspects, http://www.inchem.org


14. Valko M., Morris H and Cronin M.T.D, 2005, Metals, Toxicity and Oxidative Stress, Current Medicinal Chemistry,vol. 12, 1161-1208