نقش عوامل فردی، خانوادگی و اجتماعی در بزه دیدگی در فضای مجازی
الموضوعات : مطالعات توسعه اجتماعی ایرانعیسی خواجوند احمدی 1 , سارا ابراهیمی 2
1 - دکتری جامعه شناسی سیاسی، عضو هیئت علمی سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی، تهران،ایران
2 - دکتری روانشناسی تربیتی، عضو هیئت علمی سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی، تهران،ایران
الکلمات المفتاحية: خودپنداره, ارتباط والد-نوجوان, قربانی شدن توسط همسالان, بزه‌دیدگی در فضای مجازی,
ملخص المقالة :
آسیب‌های اجتماعی در هر جامعه‌ای یکی از عمده‌ترین عوامل تهدیدکننده نظام اجتماعی تلقی شده و از عوامل کندشدن روند توسعه و در مواردی عامل بازدارنده آن محسوب می‌شود؛ بنابراین موفقیت در مقابله با آسیب‌های اجتماعی معرف موفقیت در توسعه و بهبود حیات اجتماعی جامعه است. یکی از این آسیب‌ها که خود معلول توسعه جامعه وگسترش فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات بوده، بزه‌دیدگی در فضای مجازی است. لذا پژوهش حاضر با هدف شناسایی رابطه عوامل فردی، خانوادگی و اجتماعی با بزه دیدگی در فضای مجازی صورت پذیرفت. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان دختر دوره متوسطه شهر تهران بود که 326 نفر از آن ها با استفاده از روش نمونه گیری گلوله برفی مجازی به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند. شرکت‌کنندگان در این پژوهش به مقیاس‌های بزه‌دیدگی در فضای مجازی (بوئلگا و همکاران، 2019)، خودپنداره (گارسیا-گراو و همکاران، 2014)، ارتباط والد-نوجوان (پورسل، 2007) و قربانی‌شدن توسط همسالان (جوزف و استاکتون، 2018) به صورت برخط پاسخ دادند. نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه نشان داد خودپنداره، ارتباط والد-نوجوان و قربانی‌شدن توسط همسالان پیش‌بینی‌کننده تجربه بزه دیدگی در فضای مجازی در میان دانش‌آموزان هستند که در این میان ارتباط بی‌دردسر والد-نوجوان و قربانی شدن کلامی و دستکاری اجتماعی توسط همسالان به عنوان عامل خطر برای افزایش بزه‌دیدگی در فضای مجازی و خودپنداره اجتماعی و جسمانی و ارتباط باز والد-نوجوان به عنوان عوامل محافظ در برابر بزه‌دیدگی در فضای مجازی محسوب می شوند. این نتایج، اهمیت توجه به وضعیت حضور دانش آموزان در فضای مجازی و خطرات ناشی از آن و تدبیر و کاربست راهکارهایی برای تقلیل عوامل منفی اثرگذار و مرتبط با بزه‌دیدگی در فضای مجازی و ایجاد و بهبود عوامل مثبت محافظ را توسط خانواده و نظام آموزش وپرورش مورد تأکید قرار می دهد.
_||_
