شناسایی مؤلفه‌های فرهنگ دانشگاهی در دانشگاه فرهنگیان

الموضوعات : مدیریت فرهنگی

الهه محنتی نجف آبادی ¹ (دانشجوی دکترای مدیریت فرهنگی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اصفهان (خوراسگان)، ایران.)
اکبر اعتباریان ² (دانشیار، گروه مدیریت فرهنگی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اصفهان (خوراسگان)، ایران (نویسنده مسئول).)
آذر قلی زاده ³ (دانشیار، گروه مدیریت فرهنگی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اصفهان (خوراسگان)، ایران.)
علی رشیدپور ⁴ (دانشیار، گروه مدیریت فرهنگی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اصفهان (خوراسگان)، ایران.)

تاريخ الإرسال : 15 الجمعة , ذو الحجة, 1440 تاريخ التأكيد : 16 الإثنين , جمادى الثانية, 1441 تاريخ الإصدار : 06 السبت , ربيع الثاني, 1442

الکلمات المفتاحية: دانشگاه فرهنگیان, دانشگاه, فرهنگ دانشگاهی, فرهنگ, پدیدارشناسی,

ملخص المقالة :

مقدمه و هدف پژوهش: دانشگاه به‌عنوان یک نهاد اجتماعی بر قواعد مشخص و فرهنگ خاص خود متکی است. از این منظر، فرهنگ دانشگاهی به نظام باورها، انتظارات و اعمال فرهنگی دربارۀ این‌که چگونه باید به‌ نحو دانشگاهی عمل کرد، گفته می‌شود لذا این پژوهش با هدف واکاوی تجربیات اساتید دانشگاه فرهنگیان درباره‌ی مؤلفه‌های فرهنگ دانشگاهی در دانشگاه فرهنگیان انجام شده است. روش پژوهش: از رویکرد کیفی با روش پدیدارشناسی از طریق مصاحبه عمیق بدون ساختار با تعداد 16 نفر از اساتید دانشگاه فرهنگیان استان اصفهان که به روش نمونه‌گیری مبتنی بر هدف انتخاب گردیده بودند، انجام گردیده و در تحلیل داده‌ها از راهبرد هفت مرحله‌ای کلایزی استفاده نموده است. یافته‌ها: یافته‌ها حاکی از دست‌یابی به هفت مولفه‌ی اصلی فرهنگ دانشگاهی است. تحت عنوان: هویت ملی و مذهبی، ارزش‌های فرهنگی، ارتقای ارزش‌های پژوهشی، آموزشی، فعالیت‌های فرهنگی، تقویت فرهنگ مادی، هنجارهای دانشگاه در دانشگاه فرهنگیان می‌باشد ارتقای ارزش‌های که هر یک از این ابعاد مقوله‌های فرعی مربوط به خود را به صورت کامل در پژوهش بیان می‌دارد. نتیجه گیری: ابعاد فرهنگ دانشگاهی مطرح شده در این مقاله می‌تواند به‌عنوان ملاکی برای سنجش فرهنگ دانشگاهی در دانشگاه فرهنگیان قرار گیرد.

المصادر:

ابراهیمی روناک (۱۳۹۴). نقش فرهنگ دانشگاهی بر دانش آفرینی از دیدگاه صاحب نظران نظام آموزش عالی، پایان نامه ارشد دانشگاه الزهرا.

اسکندپور بهروز (۱۳۹۶). طراحی مدل ارزش‌های فرهنگی اسلامی‌در دانشگاه پیام نور، فصلنامه فرهنگ در دانشگاه اسلامی، دوره ۷، شماره ۲۴.

امین مظفری فاروق، محمدحسن پرداختچی، محمد یمنی‌دوزی، سرخابی و محمد ذکائی (1387). بررسی رابطة فرهنگ، مجله پژوهش و برنامه‌ریزی در آموزش عالی، شماره 47.

بارکر، کریس (۱۳۹۵). مطالعات فرهنگی: نظریه و عملکرد (مترجم: مهدی فرجی و نفیسه حمیدی)، تهران: پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم.

بقایی سرابی، علی و اسماعیلی محمدجواد (1388). عوامل اجتماعی مؤثر بر هویت دانشگاهی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی، پژوهشنامه علوم اجتماعی، سال سوم، ش 4.

تاجبخش، کیان و دیگران (۱۳۸2). سـرمایه اجتمـاعی، اعتمـاد، دموکراسـی و توسعه، تهران: شیرازه.

ترابی‌کیا، ‌هایده (۱۳۷۷). بررسی رابطه فرهنگ سازمانی و رضایت شغلی اعضای هیئت علمی ‌دانشگاه تهران، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، تهران: دانشگاه شهید بهشتی.

دری، بهروز و طالب‌نژاد احمد (1390). بررسی وضعیت عوامل راهبردی دانش‌آفرینی در دانشگاه‌های وابسته به وزارت علوم، تحقیقات و فن‌آوری، فصلنامه پژوهش و برنامه‌ریزی در آموزش عالی، شماره ۴۹.

ذاکرصالحی، غلامرضا و نظریان، زهرا (۱۳۹۳). جایگاه فرهنگ دانشگاهی و الزامات نهادی علم در زندگی دانشجویی، فصلنامه جامعه‌شناسی نهادهای اجتماعی (۳).

ذکایی، محمدسعید و اسماعیلی، محمدجواد (1393). جوانان و بیگانگی تحصیلی و دانشگاهی، تهران: انتشارات پژوهشگاه مطالعات فرهنگی و اجتماعی.

ذوالفقارزاده، محمدمهدی؛ امیری، علی‌نقی؛ زارعی متین، حسن (1390). کشف فرهنگ دانشگاه: واکاوی نظری و گونه‌شناختی مطالعات فرهنگ دانشگاهی، اندیشه مدیریت راهبردی، سال پنجم، شماره اول، بهار و تابستان، شماره پیاپی 9.

شجاعی منوچهر، زیویار فرزاد، غلامعلی‌زاده رضا، اسماعیلی بید هندی حسن (۱۳۸۴). بررسی فرهنگ سازمانی اعضای هیات علمی پردیس دانشکده‌های فنی و پردیس علوم دانشگاه تهران، فرهنگ مدیریت، سال سوم، شماره یازدهم.

فاضلی نعمت‌االله (1382). بررسی تطبیقی فرهنگ دانشگاهی ایران و بریتانیا، نامه انسان شناسی. دوره اول، شماره 3.

کرسول، جان دبلیو (۱۳۹۱). پویش کیفی و طرح پژوه، ترجمه: حسن دانایی‌فرد و حسین کاظمی، تهران: صفار.

کریمیان زهرا، کجوری جواد، لطفی فرهاد، امینی میترا (۱۳۹۰). مدیریت دانشگاهی و پاسخ‌گویی؛ ضرورت استقلال و آزادی علمی‌از دیدگاه اعضای هیات علمی، مجله آموزش در پزشکی، شماره ۸.

گنجی محمد، نیازی محسن و حیدریان امین (۱۳۹۷). مطالعه عوامل اجتماعی، موثر بر مشارکت فرهنگی در فضای دانشگاه، مجله جامعه‌شناسی کاربردی، دانشگاه اصفهان، دوره ۲۹، شماره ۳.

محسن پورکبریا حسین، فتحی واجارگاه کوروش، عارفی محبوبه، خراسانی اباصلت (۱۳۹۶). تبین پیامدهای ارتقای فرهنگ برنامه‌ریزی درسی در دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی ایران، مجله پژوهش در برنامه‌ریزی درسی، دوره ۱۴، شماره ۵۵.

محسنی تبریزی علیرضا، قاضی طباطبایی سیدمحمود، مرجایی سیدهادی (۱۳۸۹).‌ عنوان مقاله: تاثیر مسایل و چالش‌های محیط علمی بر جامعه‌پذیری دانشگاهی، پژوهش و برنامه‌ریزی در آموزش عالی، دوره ۱۶ شماره ۵۵.

محمد بهروزی (۱۳۹۵). بررسی فعالیت نهادهای فرهنگی دانشگاه فرهنگیان از دیدگاه دانشجو معلمان (مطالعه موردی: مرکز آموزش عالی شهید مطهری فارس)، پویشی در آموزش علوم انسانی، مجلات علمی‌دانشگاه فرهنگیان، شماره ۳.

محمدپور، احمد (1390). روش تحقیق کیفی ضد روش )منطق و طرح در روش‌شناسی کیفی).

نصر احمدرضا، حسینی فهیمه (1384). تهیه اعتبارسنجی و تدوین فرآیند اجرای پرسشنامه‌های ارزیابی عملکرد مدیران گروه‌های آموزشی دانشگاه‌ها؛ ششمین کنفرانس بین‌المللی مدیران کیفیت؛ تهران.

 

Bergquist, W. H & Pawlak, K (2008). Engaging the six cultures of the academy: revised and expanded edition of The four cultures of the academy, San Francisco: Jossey-Bass.

Braun, V & Clarke, V (2006). Using thematic analysis in psychology. Qualitative research in psychology.

Dawang CH, Chapman D, Zain A, Hutcheson S, Lee M (2015). Academic culture in Malaysia: sources of satisfaction and frustration.Asia Pacific Education Review.

Dill, D.D (1982). The management of academic culture, notes on the management of meaning and social integration, In Higher Education.

Ferrira. A.I, Hill. M. M (2007). Organizational culture in public and private Portuguese universities: a case study high Educ.

Galtung, J (1981). Structure, culture and intellectual style: and essay comparing Saxonic, Teutonic, Gallic and Hipponic approaches, Social Science Information.

Habel c, Whitman K (2015). Opening spaces of academic culture: doors of perception; heaven and hell.

Hardy, C (1990). 'Putting power into university governance' In J.C. Smart (ed) Higher Education: Handbook of Theory and Research VI.

Kwantes, C. T & Glazer, S (2017). Culture, organizattions, and work, clarifying concepts. US: Springer.

Maassen .Peter A. M (1996). The Concept of Culture and Higher Education, Tertiary Education and Managrmmt, VoL 1.

Morse, J. M (2005). What is qualitative research? Qualitative Health Research, Thousand Oaks: Sep. 15

The University of UtahIn partial fulfillment of the requirements for the degree of Doctor of Philosophy, Department of Educational Psychology.

Valimaa. Jussi (2008). Cultural Studies in Higher Education Research in Cultural Perspectives on Higher Education, Jussi Välimaa Oili-Helena Ylijoki, springer.

Van Manen, M (2015). Researching lived experience: Human science for an action sensitive pedagogy: Left Coast Press.

White, D.J (2017). Rethinking culture: Embodied cognition and the origin of culture in organizations. US: Routlege.