الگوسازی کیفی/تعاملی (IQA) مضامینِ قراردادهای روانکاوانه‌ی تعاملات فردیِ حسابرس با شرکاء
الموضوعات : حسابداری مدیریت
حسن سرحدی
1
(دانشجوی دکتری حسابداری، گروه حسابداری، واحد شاهرود، دانشگاه آزاد اسلامی، شاهرود، ایران)
محمدرضا عبدلی
2
(دانشیار گروه حسابداری، واحد شاهرود، دانشگاه آزاد اسلامی، شاهرود، ایران. (نویسنده مسئول))
فرهاد دهدار
3
(استادیارگروه حسابداری، واحد شاهرود، دانشگاه آزاد اسلامی، شاهرود، ایران)
الکلمات المفتاحية: مضامین قراردادهای روانکاوانه, تعاملات حسابرس با شریک, الگوسازی کیفی/تعاملی (IQA),
ملخص المقالة :
در حرفه حسابرسی ماهیت قراردادهای روانکاوانه تاحد زیادی به دلیل تناقض با محتوای حرفه حسابرسی مبنی بر حفظ استقلال رفتار حرفه‌ای حسابرس، متفاوت از سایر ساختارهای رفتار سازمانی می‌باشد. قراردادهای روانکاوانه در تعاملات بین فردی در حسابرسی موضوعی مهم و قابل توجه محسوب می‌شود، چراکه به واسطه‌ی وجود ادراک منسجم و برابر از محتوا و ماهیت حرفه حسابرسی می‌تواند به تعامل متقابل بین حسابرس با شریک حسابرسی منتهی گردد. هدف این پژوهش الگوسازی کیفی/تعاملی () مضامینِ قراردادهای روانکاوانه‌ی تعاملات فردیِ حسابرس با شرکاء می‌باشد. در این پژوهش در بخش اول تحلیل‌ها اقدام به شناسایی مضامین مرتبط با قراردادهای روانکاوانه‌ی تعاملات بین حسابرس با شریک از طریق تحلیل فراترکیب و دلفی گردید. براساس این تحلیل ۱۵ نفر از متخصصان و خبرگان حسابداری و مدیریت مالی در سطح دانشگاهی که از طریق روش نمونه‌گیری کیفی همگن انتخاب شده بودند، مشارکت داشتند. سپس براساس تحلیل پیوندی در بخش کمی که شامل تحلیل پیوندهای درونی و روابط بین پیوندها و تاثیرگذاری سیستمی پیوندها می‌باشد، با مشارکتِ ۲۰ نفر از شرکای حسابرسی که بیش از ۱۰ سال سابقه‌کاری داشتند، اقدام به تعیین مهمترین عنصر ارتباطی بین مضامینِ گزاره‌ای قراردادهای روانکاوانه‌ی تعامل بین حسابرس با شریک گردید. نتایج در بخش کیفی از وجود دو مضمون گزاره‌ای تحت عناوین مضمونِ تلویحی و ضمنی در قراردادهای روانکاوانه حکایت داشت که براساس ۲۰ گزاره‌ای که به حد کفایت نظری براساس تحلیل دلفی رسیدند، وارد فاز تحلیل پیوندی شدند. نتایج در بخش کمی نشان داد، در رابطه با مضامین تلویحی قراردادهای روانکاوی، محرک ترین گزاره کاریزماتیک بودن سبک شریک در تعامل با حسابرس می‌باشد که در نهایت به پیامدی همچون دستیابی به جایگاه هویت حرفه‌ای حسابرسان منتهی می‌گردد. همچنین در رابطه با مضامین ضمنی قراردادهای روانکاوانه مشخص شد، محرک‌ترین گزاره، تدوین دستورالعمل‌هایی مشخصِ انجام کار حرفه‌ای حسابرسان نسبت به شریک حسابرسی می‌باشد که پیامدِ تقویت باورهای حسابرس نسبت به ضوابط و رویه‌های حرفه‌ای حسابرسی را در پی خواهد داشت.
بادپا، بهروز.، پورحیدری، امید.، خدامی‌پور، احمد. (1398). اثر نگرش‌های حمایتی و آشنایی حسابرس با صاحبکار بر قضاوت اولیه حسابرس و استراتژی جستجوی شواهد، پژوهشهای کاربردی در گزارشگری مالی، 8(1): 7-42.
بامری، مرضیه.، صفری‌گرایلی، مهدی.، ولیان، حسن. (۱۳۹۸). بررسی تاثیر حمایت ادراک شده شریک حسابرس بر نگرش‌های مبتنی بر بی‌طرفی و شک در تردید‌حرفه‌ای و پیامدهای رفتاری حسابرس، فصلنامه حسابداری ارزشی و رفتاری، ۴(۸): ۹۳-۱۲۹.
دامغانیان، حسین.، کشاورز، محمد. (1398). تأثیر عدالت رویه‌ای بر خستگی عاطفی کارکنان با توجه به نقش میانجی نقض قرارداد روانشناختی، مطالعات منابع انسانی، 9(3): 125-148.
عرب صالحی، مهدی.، کاظمی، جواد.، ذولفعلی‌زاده، مهرداد. (1390). بررسی رفتارهای کاهنده کیفیت حسابرسی از دیدگاه قرارداد روانی و تعهدات عاطفی سازمانی، مجله علمی-پژوهشی دانش حسابداری، 2(5): 127-147.
مرادی، مهدی.، رستمی، امین.، اباذری، زهره. (۱۳۹۵). بررسی عوامل موثر بر اعمال رفتارهای ناکارآمد حسابرسان، فصلنامه حسابداری مالی، ۸(۳۰):۴۰-۶۴
ملانظری، مهناز.، اسماعیلی‌کیا، غریبه. (1393). شناسایی ویژگی‌های روانشناختی اثرگذار بر مهارت حسابرسان در انجام قضاوت‌های حسابرسی، بررسیهای حسابداری و حسابرسی، 21(4): 505-526
میرمحمدی، سیدمحمد.، رحیمیان، محمد.، جلالی‌خان آبادی، طاهره. (1396). بررسی تاثیر کارمحوری بر نگرش‌های شغلی کارکنان باتوجه به نقش میانجی قرارداد روانشناختی، مطالعات رفتار سازمانی، 6(4): 53-80.
واعظی، علیرضا.، صدرنیا، عبدالحسین.، کهربایی، سارا. (1397). بررسی اثر اجرای قرارداد روانشناختی بر رفتار شهروندی سازمانی، نقش واسط حمایت سازمانی درک شده، مطالعات رفتار سازمانی، 7(3): 185-209.
ولیان، حسن.، صفری‌گرایلی، مهدی.، حسن‌پور، داوود. (۱۳۹۹). هویت حرفه‌ای و سازمانی حسابرسان و تجاری‌سازی در مؤسسات حسابرسی، دانش حسابرسی، ۲۰(۷۸): ۳۵۶-۳۹۲.
هرمزی، شیرکوه.، نیکومرام، هاشم.، رویایی، رمضانعلی.، رهنمای رودپشتی، فریدون. (1395). بررسی تأثیر سوگیری‌های روانشناختی بر تردید حرفه‌ای حسابرس، پژوهشهای تجربی حسابداری، 6(2): 123-148
Abromoff, J. (2006). Faculty Consider their Quality of Work Life. The Ithacan, 73(27): 19-22.
Argyris, C. (1960). Understanding organizational behavior. Homewood, IL: Dorsey Press.
Barnes, L., Aichinger, J. (2010). Accounting Employer Expectations and the Psychological Contract, SSRN Electronic Journal, https://doi.org/10.2139/ssrn.1632704
Boddy, R., Jankowicz, D. (2020). Sociality and the Psychological Contract of Work, Journal of Constructivist Psychology, https://doi.org/10.1080/10720537.2020.1805061
Broberg, P., Umans, T., Skog, P., Theodorsson, E. (2018). Auditors’ professional and organizational identities and commercialization in audit firms, Accounting, Auditing & Accountability Journal, 31(2): 374-399, https://doi.org/10.1108/AAAJ-02-2014-1607
Brown, M. E.; Trevino, L. K.; Harrison, D. (2005). Ethical Leadership: A Social Learning Perspective for Construct Development and Testing. Organizational Behavior and Human Decision Processes, 97(2): 117−134.
Cavanaugh, Marcie A; Noe, Raymond A. (1999). "Antecedents and Consequences of Relational Components of The New Psychological Contract". Journal of Organizational Behavior, 20(3): 323-340.
Chubbs, D. O. (2002). "Nurses' Perceptions of the Impact of Health Care Reforms, Psychological Contract Violation, Restructuring and General Job Satisfaction, Organization Commitment, and Intent to Stay". M.N. MQ73584, Memorial University of Newfoundland (Canada).
Eckerd, S., Hill, J., Boyer, K, K., Donohue, K., Ward, P, T. (2013). The relative impact of attribute, severity, and timing of psychological contract breach on behavioral and attitudinal outcomes, Journal of Operations Management, 31(7/8): 567-578. https://doi.org/10.1016/j.jom.2013.06.003
Flood, P, C., Turner, Th., Ramamoorthy, N., Pearson, J. (2001). Causes and consequences of psychological contracts among knowledge workers in the high technology and financial services industries, International Journal of Human Resource Management, 12(7): 1152-1165.
Hampl, N. (2020). Drivers of and barriers to partner switch in interfirm alliances: a conceptual model. Journal of Business Economics, 90(2): 563–589. https://doi.org/10.1007/s11573-019-00965-y
Harris, S. B. (2014). The rise of advisory services in audit firms. Speech at the Practicing Law Institute 12th Annual Directors’ Institute on Corporate Governance, November 24. Retrieved from https://pcaobus.org/News/Speech/Pages/11242014_Harris.aspx. Accessed on February 18,2019.
Herrbach, O. (2010). Audit quality, auditor behaviour and the psychological contract, European Accounting Review, 10(4): 787-802. https://doi.org/10.1080/09638180127400
Johnson, M. D., Morgeson, F.P., Ilgen, D.R., Meyer, C.J. and Lloyd, J.W. (2006). Multiple professional identities: examining differences in identification across work-related targets, Journal of Applied Psychology, 91(2): 498-506.
Lee, J., Taylor, M, S. (2014). Dual roles in psychological contracts: When managers take both agent and principal roles, Human Resource Management Review, 24(1): 95-107. https://doi.org/10.1016/j.hrmr.2013.03.001
Levinson, H. (1962). Men, management, and mental health. Cambridge, MA: Harvard University Press.
Mao, J., Ettredge, M., Stone, M. (2020). Group audits: Are audit quality and price associated with the Lead auditor’s decision to accept responsibility?, Journal of Accounting and Public Policy, 39(2): 106-118. https://doi.org/10.1016/j.jaccpubpol.2020.106718
Mcdonald-sardi, J., Mathews, R., Reece, M., Rwwce, J., Pratt, Ch. (2019). The effect of experience in psychological practice on making ethical judgements, Australian Psychologist, https://doi.org/10.1111/ap.12463
Metz, I., Kulik, C, T., Brown, M., Cregan, Ch. (2012). Changes in psychological contracts during the global financial crisis: the manager's perspective, International Journal of Human Resource Management, 8(1): 4359-4379. https://doi.org/10.1080/09585192.2012.667432
Nehme, R. (2017). Performance evaluation of auditors: a constructive or a destructive tool of audit output", Managerial Auditing Journal, 32(2): 215-231. https://doi.org/10.1108/MAJ-09-2016-1446
Parzefall, Marjo-Riitta & Hakanen, Jari. (2010). Psychological contract and its motivational and health-enhancing properties. Journal of Managerial Psychology,25(1): 4-21.
Pepur, M., Mihanovic, Z., Pepur, S. (2013). The Impact of Psychological Contract on Relationship Quality in Financial Service Market, Croatian Operational Research Review (CRORP), 4(2): 89-98.
Persson, S., Waieleski, D. (2015). The seasons of the psychological contract: Overcoming the silent transformations of the employer–employee relationship, Human Resource Management Review, 25(4): 368-383. https://doi.org/10.1016/j.hrmr.2015.02.003
Raiborn, C. and Stern, M. (2019). The Need for New Psychological Contracts in the Auditing Profession", Baker, C. (Ed.) Research on Professional Responsibility and Ethics in Accounting (Research on Professional Responsibility and Ethics in Accounting, Vol. 22), Emerald Publishing Limited, pp. 81-98. https://doi.org/10.1108/S1574-076520190000022006
Raiborn, C. and Stern, M. Z. (2019). The Need for New Psychological Contracts in the Auditing Profession, Baker, C.R. (Ed.) Research on Professional Responsibility and Ethics in Accounting (Research on Professional Responsibility and Ethics in Accounting, Vol. 22), Emerald Publishing Limited: 81-98. https://doi.org/10.1108/S1574-076520190000022006
Rousseau, D, M. (1989). Psychological and implied contracts in organizations, Employee Responsibilities and Rights Journal, 2(2): 121-139. https://doi.org/10.1007/BF01384942
Saiewitz, A., Kida, Th. (2018). The effects of an auditor's communication mode and professional tone on client responses to audit inquiries, Accounting, Organizations and Society, 65(3): 33-43. https://doi.org/10.1016/j.aos.2017.10.002
Sarapaivanich, N., Sampet, J. and Patterson, P.G. (2019). The impact of communication style on psychological comfort and trust in audit services, Accounting Research Journal, 32(4): 642-661. https://doi.org/10.1108/ARJ-06-2017-0097
Yang, Ch., Chen, Y., Zhao Roy, X., Mattila, A, S. (2020). Unfolding deconstructive effects of negative shocks on psychological contract violation, organizational cynicism, and turnover intention, International Journal of Hospitality Management, 89(3): 102-139. https://doi.org/10.1016/j.ijhm.2020.102591
Yilmaz, E. (2010). “The Analysis of Organizational Creativity in Schools Regarding Principals Ethical Leadership Characteristics”. Journal of social and behavioral sciences, 2(2): 3949-3953.
_||_بادپا، بهروز.، پورحیدری، امید.، خدامی‌پور، احمد. (1398). اثر نگرش‌های حمایتی و آشنایی حسابرس با صاحبکار بر قضاوت اولیه حسابرس و استراتژی جستجوی شواهد، پژوهشهای کاربردی در گزارشگری مالی، 8(1): 7-42.
بامری، مرضیه.، صفری‌گرایلی، مهدی.، ولیان، حسن. (۱۳۹۸). بررسی تاثیر حمایت ادراک شده شریک حسابرس بر نگرش‌های مبتنی بر بی‌طرفی و شک در تردید‌حرفه‌ای و پیامدهای رفتاری حسابرس، فصلنامه حسابداری ارزشی و رفتاری، ۴(۸): ۹۳-۱۲۹.
دامغانیان، حسین.، کشاورز، محمد. (1398). تأثیر عدالت رویه‌ای بر خستگی عاطفی کارکنان با توجه به نقش میانجی نقض قرارداد روانشناختی، مطالعات منابع انسانی، 9(3): 125-148.
عرب صالحی، مهدی.، کاظمی، جواد.، ذولفعلی‌زاده، مهرداد. (1390). بررسی رفتارهای کاهنده کیفیت حسابرسی از دیدگاه قرارداد روانی و تعهدات عاطفی سازمانی، مجله علمی-پژوهشی دانش حسابداری، 2(5): 127-147.
مرادی، مهدی.، رستمی، امین.، اباذری، زهره. (۱۳۹۵). بررسی عوامل موثر بر اعمال رفتارهای ناکارآمد حسابرسان، فصلنامه حسابداری مالی، ۸(۳۰):۴۰-۶۴
ملانظری، مهناز.، اسماعیلی‌کیا، غریبه. (1393). شناسایی ویژگی‌های روانشناختی اثرگذار بر مهارت حسابرسان در انجام قضاوت‌های حسابرسی، بررسیهای حسابداری و حسابرسی، 21(4): 505-526
میرمحمدی، سیدمحمد.، رحیمیان، محمد.، جلالی‌خان آبادی، طاهره. (1396). بررسی تاثیر کارمحوری بر نگرش‌های شغلی کارکنان باتوجه به نقش میانجی قرارداد روانشناختی، مطالعات رفتار سازمانی، 6(4): 53-80.
واعظی، علیرضا.، صدرنیا، عبدالحسین.، کهربایی، سارا. (1397). بررسی اثر اجرای قرارداد روانشناختی بر رفتار شهروندی سازمانی، نقش واسط حمایت سازمانی درک شده، مطالعات رفتار سازمانی، 7(3): 185-209.
ولیان، حسن.، صفری‌گرایلی، مهدی.، حسن‌پور، داوود. (۱۳۹۹). هویت حرفه‌ای و سازمانی حسابرسان و تجاری‌سازی در مؤسسات حسابرسی، دانش حسابرسی، ۲۰(۷۸): ۳۵۶-۳۹۲.
هرمزی، شیرکوه.، نیکومرام، هاشم.، رویایی، رمضانعلی.، رهنمای رودپشتی، فریدون. (1395). بررسی تأثیر سوگیری‌های روانشناختی بر تردید حرفه‌ای حسابرس، پژوهشهای تجربی حسابداری، 6(2): 123-148
Abromoff, J. (2006). Faculty Consider their Quality of Work Life. The Ithacan, 73(27): 19-22.
Argyris, C. (1960). Understanding organizational behavior. Homewood, IL: Dorsey Press.
Barnes, L., Aichinger, J. (2010). Accounting Employer Expectations and the Psychological Contract, SSRN Electronic Journal, https://doi.org/10.2139/ssrn.1632704
Boddy, R., Jankowicz, D. (2020). Sociality and the Psychological Contract of Work, Journal of Constructivist Psychology, https://doi.org/10.1080/10720537.2020.1805061
Broberg, P., Umans, T., Skog, P., Theodorsson, E. (2018). Auditors’ professional and organizational identities and commercialization in audit firms, Accounting, Auditing & Accountability Journal, 31(2): 374-399, https://doi.org/10.1108/AAAJ-02-2014-1607
Brown, M. E.; Trevino, L. K.; Harrison, D. (2005). Ethical Leadership: A Social Learning Perspective for Construct Development and Testing. Organizational Behavior and Human Decision Processes, 97(2): 117−134.
Cavanaugh, Marcie A; Noe, Raymond A. (1999). "Antecedents and Consequences of Relational Components of The New Psychological Contract". Journal of Organizational Behavior, 20(3): 323-340.
Chubbs, D. O. (2002). "Nurses' Perceptions of the Impact of Health Care Reforms, Psychological Contract Violation, Restructuring and General Job Satisfaction, Organization Commitment, and Intent to Stay". M.N. MQ73584, Memorial University of Newfoundland (Canada).
Eckerd, S., Hill, J., Boyer, K, K., Donohue, K., Ward, P, T. (2013). The relative impact of attribute, severity, and timing of psychological contract breach on behavioral and attitudinal outcomes, Journal of Operations Management, 31(7/8): 567-578. https://doi.org/10.1016/j.jom.2013.06.003
Flood, P, C., Turner, Th., Ramamoorthy, N., Pearson, J. (2001). Causes and consequences of psychological contracts among knowledge workers in the high technology and financial services industries, International Journal of Human Resource Management, 12(7): 1152-1165.
Hampl, N. (2020). Drivers of and barriers to partner switch in interfirm alliances: a conceptual model. Journal of Business Economics, 90(2): 563–589. https://doi.org/10.1007/s11573-019-00965-y
Harris, S. B. (2014). The rise of advisory services in audit firms. Speech at the Practicing Law Institute 12th Annual Directors’ Institute on Corporate Governance, November 24. Retrieved from https://pcaobus.org/News/Speech/Pages/11242014_Harris.aspx. Accessed on February 18,2019.
Herrbach, O. (2010). Audit quality, auditor behaviour and the psychological contract, European Accounting Review, 10(4): 787-802. https://doi.org/10.1080/09638180127400
Johnson, M. D., Morgeson, F.P., Ilgen, D.R., Meyer, C.J. and Lloyd, J.W. (2006). Multiple professional identities: examining differences in identification across work-related targets, Journal of Applied Psychology, 91(2): 498-506.
Lee, J., Taylor, M, S. (2014). Dual roles in psychological contracts: When managers take both agent and principal roles, Human Resource Management Review, 24(1): 95-107. https://doi.org/10.1016/j.hrmr.2013.03.001
Levinson, H. (1962). Men, management, and mental health. Cambridge, MA: Harvard University Press.
Mao, J., Ettredge, M., Stone, M. (2020). Group audits: Are audit quality and price associated with the Lead auditor’s decision to accept responsibility?, Journal of Accounting and Public Policy, 39(2): 106-118. https://doi.org/10.1016/j.jaccpubpol.2020.106718
Mcdonald-sardi, J., Mathews, R., Reece, M., Rwwce, J., Pratt, Ch. (2019). The effect of experience in psychological practice on making ethical judgements, Australian Psychologist, https://doi.org/10.1111/ap.12463
Metz, I., Kulik, C, T., Brown, M., Cregan, Ch. (2012). Changes in psychological contracts during the global financial crisis: the manager's perspective, International Journal of Human Resource Management, 8(1): 4359-4379. https://doi.org/10.1080/09585192.2012.667432
Nehme, R. (2017). Performance evaluation of auditors: a constructive or a destructive tool of audit output", Managerial Auditing Journal, 32(2): 215-231. https://doi.org/10.1108/MAJ-09-2016-1446
Parzefall, Marjo-Riitta & Hakanen, Jari. (2010). Psychological contract and its motivational and health-enhancing properties. Journal of Managerial Psychology,25(1): 4-21.
Pepur, M., Mihanovic, Z., Pepur, S. (2013). The Impact of Psychological Contract on Relationship Quality in Financial Service Market, Croatian Operational Research Review (CRORP), 4(2): 89-98.
Persson, S., Waieleski, D. (2015). The seasons of the psychological contract: Overcoming the silent transformations of the employer–employee relationship, Human Resource Management Review, 25(4): 368-383. https://doi.org/10.1016/j.hrmr.2015.02.003
Raiborn, C. and Stern, M. (2019). The Need for New Psychological Contracts in the Auditing Profession", Baker, C. (Ed.) Research on Professional Responsibility and Ethics in Accounting (Research on Professional Responsibility and Ethics in Accounting, Vol. 22), Emerald Publishing Limited, pp. 81-98. https://doi.org/10.1108/S1574-076520190000022006
Raiborn, C. and Stern, M. Z. (2019). The Need for New Psychological Contracts in the Auditing Profession, Baker, C.R. (Ed.) Research on Professional Responsibility and Ethics in Accounting (Research on Professional Responsibility and Ethics in Accounting, Vol. 22), Emerald Publishing Limited: 81-98. https://doi.org/10.1108/S1574-076520190000022006
Rousseau, D, M. (1989). Psychological and implied contracts in organizations, Employee Responsibilities and Rights Journal, 2(2): 121-139. https://doi.org/10.1007/BF01384942
Saiewitz, A., Kida, Th. (2018). The effects of an auditor's communication mode and professional tone on client responses to audit inquiries, Accounting, Organizations and Society, 65(3): 33-43. https://doi.org/10.1016/j.aos.2017.10.002
Sarapaivanich, N., Sampet, J. and Patterson, P.G. (2019). The impact of communication style on psychological comfort and trust in audit services, Accounting Research Journal, 32(4): 642-661. https://doi.org/10.1108/ARJ-06-2017-0097
Yang, Ch., Chen, Y., Zhao Roy, X., Mattila, A, S. (2020). Unfolding deconstructive effects of negative shocks on psychological contract violation, organizational cynicism, and turnover intention, International Journal of Hospitality Management, 89(3): 102-139. https://doi.org/10.1016/j.ijhm.2020.102591
Yilmaz, E. (2010). “The Analysis of Organizational Creativity in Schools Regarding Principals Ethical Leadership Characteristics”. Journal of social and behavioral sciences, 2(2): 3949-3953.
