تاثیر آموزش تفکر انتقادی بر پیشرفت تحصیلی دانشجویان

الموضوعات : آینده پژوهی

علی خلخالی ¹ , میترا صدوقی ²

1 - نویسنده مسئول
2 - ندارد

تاريخ الإرسال : 14 الثلاثاء , ذو القعدة, 1427 تاريخ التأكيد : 15 الأربعاء , ربيع الثاني, 1428 تاريخ الإصدار : 22 الإثنين , رمضان, 1429

الکلمات المفتاحية: تفکر انتقادی, خوانش انتقادی, پیشرفت تحصیلی, آموزش, یادگیری و سنجش,

ملخص المقالة :

تنها راه مستقیم برای موفقیت روش‌های آموزش و یادگیری، توجه به موقعیت‌هایی است که شرایط تفکر را ارتقاء بخشد (جان دیویی 1946). از این رو تفکر انتقادی روشی از تفکر در مورد هر موضوع، محتوا یا مساله می‌باشد که در آن، متفکر کیفیت تفکر خود را با تحلیل و بررسی ماهرانه و دوباره سازی ارتقاء می‌بخشد (پل و دیگران، 1997). به عقیده کاترین کار (1990)، آموزش "خوانش انتقادی" می‌تواند هسته اصلی هر بحثی در زمینه "تفکر انتقادی" باشد. این پژوهش با این فرض که آموزش تفکر انتقادی بر پیشرفت تحصیلی دانشجویان موثر است . در پی ارائه مدلی برای سنجش تفکر انتقادی دانشجویان و نیز مطالعه تاثیر آموزش تفکر انتقادی بر پیشرفت تحصیلی دانشجویان می‌باشد. بنابراین فرضیه‌های زیر صورت بندی گردید: فرضیه ی‌اصلی: آموزش تفکر انتقادی بر پیشرفت تحصیلی دانشجویان تاثیر دارد. فرضیه‌های فرعی: 1- میزان تاثیر آموزش تفکر انتقادی بر پیشرفت تحصیلی دانشجویان با توجه به رشته تحصیلی آنها متفاوت است. 2- میزان تاثیر آموزش تفکر انتقادی بر پیشرفت تحصیلی دانشجویان با توجه به جنسیت آنها متفاوت است. 3- آموزش تفکر انتقادی موجب افزایش تفکر انتقادی دانشجویان می‌شود. این پژوهش با توجه به موضوع و هدف، از نوع تحقیقات کاربردی و بر حسب نحوه گردآوری داده‌ها، از نوع تحقیقات تجربی است. برای همگن ساختن آزمودنیها از طرح پیش آزمون و پس آزمون، با گروه کنترل استفاده شده است. جامعه تحقیق، دانشجویان مشروط (دانشجویانی که معدل ترمی کمتر از 12 کسب کرده‌اند) نیم‌سال اول سال تحصیلی 85-84 دانشگاه آزاد اسلامی واحد تنکابن که در مقطع کارشناسی در رشته‌های مختلف علوم زیستی و علوم انسانی مشغول به تحصیل می‌باشند، هستند. فراوانی جامعه، تعداد 485 دانشجوی مشروط می باشد که با بکارگیری =R تعداد تقریبی 63 نفربطور تصادفی به عنوان نمونه برگزیده شدند.30 نفر در گروه تجربی و 30 نفر در گروه گواه قرار گرفتند.30 نفر گروه تجربی نیز به دو گروه 15 نفری تقسیم شدند که 15 نفر از آنها تحت تفکر انتقادی و 15 نفر تحت آموزشغیر مرتبط (آموزش مدیریت زمان) قرار گرفتند و گروه گواه تحت کاربندی عادی قرار گرفت پس از اجرای پیش آزمون ، و پس آزمون نمره تفکر انتقادی دانشجویان مشخص شد و درضمن معدل نیم سال اول ودوم دانشجویان از دانشگاه اخذ گردید.سپس بااستفاده از آمار توصیفی (میانگین ها،درصد رشد،جدول ها ونمودارها) وآمار استنباطی (با بکارگیری نرم افزار آماریSPSS و با استفاده از آزمون های T وتوکی و تحلیل واریانس) فرضیه های پژوهش مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج حاصله نشان داد: ، اولا: آموزش تفکر انتقادی به طریق ارائه شده موجب افزایش تفکر انتقادی دانشجویان می گردد.ثانیا:بین آموزش تفکر انتقادی و پیشرفت تحصیلی دانشجویان ارتباط معناداری وجود داردو آموزش تفکر انتقادی موجب پیشرفت تحصیلی دانشجویان می شود.و ثالثا: با لحاظ کردن متغیرهای رشته تحصیلی و جنسیت،در میزان تاثیر آموزش تفکر اتنقادی بر پیشرفت تحصیلی دانشجویان تفاوت معنی داری ملاحظه نشد.