بازنمایی کارکرد زبان و ادبیات در دیوارنگاره (= گرافیتی)
الموضوعات : Theoretical foundations of architecture and urban planning
اکرم هراتیان
1
,
محمد نصراصفهانی
2
1 - استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد اصفهان(خوراسگان)، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران
2 - گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد اصفهان(خوراسگان)، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران
الکلمات المفتاحية: دیوارنگاری, دیوارنگاره, دیوارنوشته, گرافیتی, زبان, ادبیات,
ملخص المقالة :
زبان مجموعهای از نشانههاست که در طول تاریخ به گونههای مختلفی توسط انسان به کار گرفته شده است؛ از جمله زبان دیدنی که بخشی از آن رسم تصاویر است. امّا زبانی که در این مقاله مورد بررسی قرار گرفته، همان است که با شنیدن این کلمه، بیش از سایر انواع در ذهن ما متصور میشود و آن زبان شنیدنی است که خود به وسیلۀ خط به نمایش درمیآید. ادبیات گونهای از به کارگیری زبان است که آن را از حد استعمال سطحی فراتر میبرد. در این مقاله سعی بر این است که تاثیر زبان و ادبیات در هنر دیوارنگاری بررسی شود. لذا مقصود ما یکی از گونههای دیوارنگاری است که به آن دیوارنوشته میگویند. دیوارنگاری، رسم اشکال و نصب اجسام مختلف بر دیوار است که بسیار دیرینه است؛ امّا با توجه به شیوۀ انجام و بستر و مخاطب آن، دورۀ مورد توجه ما از قرن نوزدهم تا زمان حال است. زبان، تواناییهای بیشماری را در اختیار انسان قرار داده و انسان به وسیلۀ آن اجسام مادی و امور معنوی را تحت سلطۀ خود درآورده است. با این حال انسان در تفکر به استفادۀ بیشتر از آن و تاثیرگذاریاش غفلت میکند. نوشتن بر دیوارهای شهر از شیوههایی است که باعث ایجاد خلاقیت و تصفیۀ اندیشۀ بشر میشود و همچنین به شکلگیری یک جامعۀ دموکراتیک و آزاد منجر میشود. با این حال در نظر داشتن قواعد و مقدماتی برای دیوارنویسی واجب و ضروری است؛ چنانکه اهمال در این امر موجب پدید آمدن نوشتاری غلط و عقیم میشود که نه تنها تاثیر مثبتی بر جای نمیگذارد؛ بلکه موجب ایجاد اختلال در زبان و روان جامعه میشود.
آدلر، مارتیمر جی؛ وندورن، چارلز لینکلن. (1399). چگونه کتاب بخوانیم. مشهد: بهنشر (انتشارات آستان قدس رضوی).
احمدی، بابک. (1400). ساختار و تأویل متن. تهران: مرکز.
بارگاس یوسا، ماریو. (1399). چرا ادبیات؟ (ترجمۀ عبدالله کوثری). تهران: لوح فکر.
بنکسی. (1389). دیوار و گرافیتی (ترجمۀ ساناز فرازی). تهران: کتاب آبان.
حسنوند، محمد کاظم. (1393). موضوع و مضمون در دیوارنگاری معاصر تهران. مجموعه مقالات دیوارنگاری شهری، (344 – 380). سازمان زیباسازی شهر تهران: نشر هنر معماری قرن.
حقیقت نائینی، غلامرضا. (1378). جستاری در نقاشی و تاًثیر آن در شهرسازی؛ تاملی در نقاشیهای دیواری. هنرنامه، (پیاپی 3)، 104 – 111.
حقیقت نائینی، غلامرضا. (1393). جستاری در نقاشی و تاًثیر آن در شهرسازی. مجموعه مقالات دیوارنگاری شهری، (205 – 217). سازمان زیباسازی شهر تهران: نشر هنر معماری قرن.
خانلری، پرویز. (1386). زبان و زبانشناسی. تهران: توس.
دراوت، مایکل دی سی. (1400). فهم ادبیات (ترجمۀ مرضیه عاشوری). تهران: مروارید.
زندی، بهمن. (1393). بررسی دیوارنوشتههای شهر تهران از دیدگاه جامعهشناسی زبان. مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران، دورۀ سوم (2)، 335 – 355.
سارتر، ژان پل. (1396). ادبیات چیست (ترجمۀ ابوالحسن نجفی و مصطفی رحیمی). تهران: نیلوفر.
شمیسا، سیروس. (1400). بیان و معانی. تهران: میترا.
شمیسا، سیروس. (1401 الف). جادوی زبان. تهران: قطره.
شمیسا، سیروس. (1401 ب). نقد ادبی. تهران: میترا.
عبدالحسینی، امیر. (1385). گرافیک محیطی؛ تصویر جامعه. مطالعات هنرهای تجسمی، .....(24)، 71-68.
عبدالحسینی، امیر. (1393). گرافیک محیطی؛ تصویر جامعه. مجموعه مقالات دیوارنگاری شهری، (263 – 277). سازمان زیباسازی شهر تهران: نشر هنر معماری قرن.
فردوسی، ابوالقاسم. (1374). شاهنامة فردوسی (بر اساس چاپ مسکو). به کوشش دکتر سعید حمیدیان. تهران: دفتر نشر داد.
کفشچیان مقدم، اصغر (1393). مجموعه مقالات دیوارنگاری شهری. سازمان زیباسازی شهر تهران: هنر معماری قرن.
کفشچیان مقدم، اصغر (1397). جایگاه دیوارنگاری در منظر شهری. تهران: سازمان زیباسازی شهر تهران.
کوثری، مسعود. (1389). گرافیتی به منزلۀ هنر اعتراض. جامعهشناسی هنر و ادبیات، سال دوم (1)، 65 – 102.
لامارک، پیتر. (1400). فلسفۀ ادبیات (ترجمۀ میثم محمدامینی). تهران: فرهنگ نشر نو.
لوموان، استفانی. (1400). گرافیتی؛ تاریخ و تحول دیوارنگاری (نارسیس سهرابی و میعاد میراب). تهران: کتاب آبان.
مینوی، مجتبی. (1336). دستور زبان فارسی. یغما، سال دهم (10)، 433 – 446.
نوروزیطلب، علیرضا. (بیتا). مبانی نظری هنر شهری با تاًکید بر دیوارنگاری. مجموعه مقالات دیوارنگاری شهری، (19 – 53). سازمان زیباسازی شهر تهران: نشر هنر معماری قرن.
