اثر¬بخشي برنامه فرزندپروری مبتنی بر تجارب زیسته مادران دارای کودک با آسیب شنوایی بر تنظیم هیجان

الموضوعات :

فاطمه مرتضوی کیاسری ¹ , رضا دنیوی ² , بهرنگ اسماعیلی شاد ³

1 - دانشجوی دكتري روان شناسي و آموزش کودکان استثنایی، گروه روانشناسی عمومی و استثنایی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ايران
2 - استادیار گروه روانشناسی، واحد نکا، دانشگاه آزاد اسلامی، نکا، ایران (نویسنده مسئول) [e-mail]
3 - استادیار گروه علوم تربیتی، واحد بجنورد، دانشگاه آزاد اسلامی، بجنورد، ایران

تاريخ الإرسال : 14 الأحد , ذو الحجة, 1444 تاريخ التأكيد : 25 السبت , محرم, 1445 تاريخ الإصدار : 06 السبت , ذو الحجة, 1444

الکلمات المفتاحية: تجارب زیسته, تنظیم هیجان, کودکان با آسیب شنوایی ,

ملخص المقالة :

چکیده مقدمه: با در نظر گرفتن مشکلات فراوان مادران کودکان با آسیب شنوایی و آسیب پذیری و اختلالات هیجانی آنان، لزوم پژوهش در زمینه عوامل تاثیرگذار در تنظیم هیجان این دسته از مادران به منظور تدوین راهکارهای مداخله ای مؤثر، ضروری به نظر می رسد. ویژگی متمایز این تحقیق در این است که بر اساس دغدغه های اصلی مخاطبان برنامه یعنی مادران کودک کم شنوا انجام شده است که می تواند به فهم و تبیین تجارب مادران کودک ناشنوا بپردازند. روش پژوهش: پژوهش حاضر آمیخته ( کیفی و کمی) بوده است. روش کیفی به شیوه پدیدارشناسی بود که تجربیات زیسته مادران واکاوی شد. در بخش کمی، از نظر هدف، کاربردی از لحاظ نحوه جمع‎آوری اطلاعات، آزمایشی از نوع شبه آزمایشی)، با طرح پیش‌آزمون-پس‌آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش در بخش کیفی شامل کلیه مادران دارای فرزند با آسیب شنوایی در شهرستانهای ساری و میاندورود بود. در بخش کیفی از شیوه نمونه گیری هدفمند تا حد اشباع داده ها استفاده شد. شیوه نمونه گیری در بخش کمی بدین ترتیب بود که تعداد 30 نفر از مادران دارای فرزند ناشنوا در دسترس که فرزندانشان در مدارس آموزش و پرورش استثنایی تحصیل می کردند، انتخاب و سپس در دو گروه آزمایش(تعداد 15 نفر) و گروه گواه (15 نفر) بطور تصادفی تقسیم شدند. ابزار پژوهش در بخش کمی عبارت بود از پرسشنامه تنظیم هیجان گراتز و رومر (2004). روایی صوری و محتوایی پرسشنامه مزبور پس از تایید ده نفر از اساتید حوزه روانشناسی و سنجش تایید گردید و پایایی آن با استفاده از روش آلفای کرونباخ 93/0 محاسبه گردید. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از نرم‌افزار26‌ SPSS استفاده شد. یافته ها: در بخش کیفی، پس از مصاحبه غیرساختاریافته از مادران دارای کودک با آسیب شنوایی درباره تجربیات آنها در مورد فرزندپروی کودکشان پروتکل مربوطه شکل گرفت و توسعه یافت. بر اساس نتایج آماری بین دو گروه آزمایش و گروه کنترل در متغیر‌ تنظیم هیجان (000/0=sig، 541/849=F) تفاوت معنی‌داری وجود دارد. نتیجه گیری: روش مداخلات آموزش برنامه فرزندپروری مبتنی‌بر تجارب زیسته مادران دارای کودک با آسیب شنوایی بر تنظیم هیجان تأثیر دارد.

المصادر:

References:
1. Dedhia K. Kitsko D. Sabo D. Chi DH. Children with sensorineural hearing loss after passing the newborn hearing screen. JAMA Otolaryngology–Head & Neck Surgery.2013;139(2):119-23. DOI: 10.1001/jamaoto.2013.1229
2. Poorbakht A. Children make up 7% of the deaf and hard of hearing population, online accessed www.mehrnews.com (6/2/1400) [Persian]
3. Ostver A. Daily birth of 10 deaf babies in the country, online accessed www.behzisti.ir (13/12/2019) [Persian]
4. Özaslan A. Yıldırım M. Internalized stigma and self-esteem of mothers of children diagnosed with attention deficit hyperactivity disorder. Children's Health Care. 2021; 50(3): 312-324. https://doi.org/10.1080/02739615.2021.1891071
5. Chronis AM, Lahey BB, Pelham WE Jr, Williams SH, Baumann BL, Kipp H, Jones HA, Rathouz PJ. Maternal depression and early positive parenting predict future conduct problems in young children with attention-deficit/hyperactivity disorder. Dev Psychol. 2007 Jan; 43(1):70-82. doi: 10.1037/0012-1649.43.1.70. PMID: 17201509.
6. Raeis-Dana M. Tabatabaei-Nia M. Kamali M. Shafaroudi N. From Diagnosis to Coping: A Journey with Parents in the Course of the Disability of Their Children. Jrehab. 2009; 10 (1) URL: http://rehabilitationj.uswr.ac.ir/article-1-313-en.html [Persian]
7. Herring S. Gray J. Taffe K. Sweeney D. Eifeld S. Behaviour and emotional problems in toddlers with pervasive developmental disorders and developmental delay: associations with parental mental health and family functioning. J Intellect Disabil Res.2006; 12:874-82. PMID: 17100948 DOI: 10.1111/j.1365-2788.2006.00904.x
8. Sahli S. Investigating child raising attitudes of fathers having or not having a child with hearing loss. Int J Pediatr Otorhinolaryngol.2011; 75(5):681-5 PMID: 21396723 DOI: 10.1016/j.ijporl.2011.02.013
9. Zaidman-Zait A. Parenting a child with a cochlear implant: A critical incident study. J Deaf Stud Deaf Educ.2007; 12(2):221-41. PMID: 17237487, DOI: 10.1093/deafed/enl032
10. McCann D. Bull R. Winzenberg T. The daily patterns of time use for parents of children with complex needs: A systematic review. J Child Health Care2012; 16(1):26-52. PMID: 22308543, DOI: 10.1177/1367493511420186
11. Ghadami M. Kakoo Jouibari AA. Emotional Attitudes of Hearing Disability and Intellectually Disabled Students’ Mothers towards their Children. JOEC. 2011; 11 (3):283-292, URL: http://joec.ir/article-1-232-en.html [Persian]
12. Barbosa MAM. Chaud MN. Gomes MMF. Experiences of mothers of disabled children: a phenomenological study. Acta Paulista de Enfermagem.2008; 21(1):46-52. https://doi.org/10.1590/S0103-21002008000100007
13. Gurbuz MK. Kaya E. Incesulu A. Gulec G. Cakli H. Ozudogru E. et al. Parental Anxiety and Influential Factors in the Family with Hearing Impaired Children: Before and After Cochlear Implantation. Int Adv Otol.2013; 9(1):46-54
14. Pipp-Siegel S. Sedey AL. Yoshinaga-Itano C. Predictors of parental stress in mothers of young children with hearing loss. J Deaf Stud Deaf Educ.2002; 7(1):1-17, PMID: 15451883 DOI: 10.1093/deafed/7.1.1
15. Moghtader L. Akbari B. The impact of education communication skills on emotional regulation, resilience and marital satisfaction of mothers of hearing-impaired children. J Birjand Univ Med Sci.2019; 26 (3):249-258, Doi: 10.32592/JBirjandUnivMedSci.2019.26.3.106
16. Rutherford HJ. Wallace NS. Laurent HK. Mayes LC. Emotion regulation in parenthood. Developmental Review.2015; 36(1), 1-14, PMCID: PMC4465117 DOI: 10.1016/j.dr.2014.12.008
17. McKay M. Wood JC. Brantley J. The dialectical behavior therapy skills workbook. Oakland: New Harbinger; 2007
18. Kok, Rianne. Emotion Regulation, Encyclopedia of Personality and Individual Differences, Retrived 1 January; 2020
19. Gross JJ. John. OP. The relationship between cognitive emotion regulation strategies and emotional problems: comparison between a clinical and a non-clinical sample. Journal of personality.2003a; 16 (5): 403 – 420. DOI:10.1002/per.458
20. Fox HC. Hong KA. Sinha R. Difficulties in emotion regulation and impulse control in recently abstinent alcoholics compared with social drinkers. Addict Behav.2008; 33(2):388-94, PMID: 18023295, DOI: 10.1016/j.addbeh.2007.10.002
21. Roberton T., Daffern M., Bucks RS. Emotion regulation and aggression. Aggression and Violent Behavior.2012; 17(1): 72–82, https://doi.org/10.1016/j.avb.2011.09.006
22. Marroquín. B. Interpersonal emotion regulation as a mechanism of social support in depression. Clinical Psychology Review.2011; 31: 1276–1290, PMID: 21983267, DOI: 10.1016/j.cpr.2011.09.005
23. Malesza M. Stress and delay discounting: The mediating role of difficulties in emotion regulation. Personality and Individual Differences.2019; 144: 56–60, https://doi.org/10.1016/j.paid.2019.02.035
24. Herring S. Gray J. Taffe K. Sweeney D. Eifeld S. Behaviour and emotional problems in toddlers with pervasive developmental disorders and developmental delay: associations with parental mental health and family functioning. J Intellect Disabil Res. 2006; 12: 874-82. PMID: 17100948, DOI: 10.1111/j.1365-2788.2006.00904.x
25. Razzaghpoor M. HosseinPoor AA. Prediction of Alexithymia in Students Based on Personality Traits and Cognitive Emotion Regulation Strategies. Family and health magazine. 2019; 9(3): 88-99 [Persian]
26. Amini M. Shiasy Y. Motallebi Z. lotfi M. The role of emotion regulation and Personality traits as predictors of Quality of life and General health in mothers of children with autism spectrum disorders. Sabzevar University of Medical Sciences; 2020. 27 (3): 423-430, https://jsums.medsab.ac.ir/article_1317.html?lang=en [Persian]
27. Aldao A. Nolen-Hoeksema S. Schweizer S. Emotion-regulation strategies across psychopathology: A meta-analytic review. Clin Psychol Rev.2010; 30(2): 217-237, doi: 10.1016/j.cpr.2009.11.004. Epub 2009 Nov 20. PMID: 20015584.
28. Aghaziarati A, Ashori M, Norouzi G, Hallahan D P. The effectiveness of mindful parenting on cognitive and behavioral emotion regulation in mothers of children with hearing loss. Feyz. 2023; 27 (1):76-83, URL: http://feyz.kaums.ac.ir/article-1-4744-en.html [Persian]
29. Safarpour, F., Ashori, M. (2022). Incredible Years Parenting Program: Behavioral Emotion Regulation and Resilience in Mothers of Deaf Children. Exceptionality, DOI:10.1080/09362835.2022.2130321
30. Saberi-Rad A, Heidari H, Davoodi H. Parenting Program on Mothers’ Emotion Regulation and Mother-Child Interactions in Children with Behavioral Disorders. MEJDS 2020; 10:102-102, URL: http://jdisabilstud.org/article-1-1535-en.html [Persian]
31. Schappin R. De Graaf IM. Reijneveld SA. Effectiviteit van Triple P in Nederland: stand van zaken en controverse. Kind Adolesc. 2017; 38(2):75–90. DOI:10.1007/s12453-017-0140-0
32. Lohan A. Mitchell AE. Filus A. Sofronoff K. Morawska A. Positive parenting for healthy living (Triple P) for parents of children with type 1 diabetes: protocol of a randomized controlled trial. BMC Pediatr. 2016; 16(1): 158, doi: 10.1186/s12887-016-0697-4. PMID: 27659518; PMCID: PMC5034659.
33. Gratz KL. Roemer L. Multidimensional assessment of emotion regulation and dysregulation: Development, factor structure, and initial validation of the Difficulties in Emotion Regulation Scale. Journal of Psychopathology and Behavioral Assessment.2004; 26(1), 41-54, https://doi.org/10.1023/B:JOBA.0000007455.08539.94
34. Nemati S. Lived Experiences and Challenges of Mothers with Children with Hearing impairments: A Phenomenological Study. J Child Ment Health. 2020; 6 (4): 305-315 [Persian]
35. Haddad K L. Steuerwald WW. Garland L. Family Impact of Pediatric Hearing Loss: Findings from Parent Interviews and a Parent Support Group. Erarly hearing detection and intervention. 2019; 4(1): 43–53, URL: http://childmentalhealth.ir/article-1-626-en.html
36. Levinger M. Alhuzail A. Bedouin Hearing Parents of Children with Hearing Loss. American annals of the deaf. 2018; 163 (3): 328-355, doi:10.1353/aad.2018.0022. PMID: 30100590.
37. Hall WC. Li D. Dye TDV. Influence of Hearing Loss on Child Behavioral and Home Experiences. Am J Public Health. 2018; 108(8): 1079–1081, doi: 10.2105/AJPH.2018.304498. Epub 2018 Jun 21. PMID: 29927649; PMCID: PMC6050834.
38. Dammeyer J. Hansen AT. Crowe K. Marschark M. Childhood hearing loss: Impact on parents and family life. Pediatric Otorhinolaryngology, 2019; 120: 140–145. doi: 10.1016/j.ijporl.2019.02.027. Epub 2019 Feb 15. PMID: 30797110.
39. Bilsin E. Çuhadar D. Göv P. A review of the relationship between the needs of mothers who have hearing impairment children and their state-trait anxiety levels. Journal of Pediatric Nursing. 2015; 30,254–261, doi: 10.1016/j.pedn.2014.07.007. Epub 2014 Jul 31. PMID: 25131517.
40. Hintermair M. Parental resources, parental stress, and socioemotional development of deaf and hard of hearing children. J Deaf Stud Deaf Educ.2006; 11(4):493-513, doi: 10.1093/deafed/enl005. Epub 2006 Jun 29. PMID: 16809431.