تحلیل فعالیت‌های آنزیمی، پتانسیل آنتی‌اکسیدانی و محتوای اسانس گونه¬های مختلف درمنه در طی مراحل مختلف رشدی
الموضوعات : Environmental ecologyزینب زینلی 1 , Alireza Ladan Moghadam 2 , معصومه مازندرانی 3 , خدایار همتی 4
1 - گروه علوم باغبانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علی‌آباد کتول، گلستان، ایران
2 - گروه علوم باغبانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرمسار، سمنان، ایران
3 - عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرگان
4 - گروه علوم باغبانی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گلستان، ایران
الکلمات المفتاحية:
ملخص المقالة :
این پژوهش به‌منظور ارزیابی پتانسیل آنتی‌اکسیدانی و میزان اسانس دو گونه درمنه (A. sieberi و A. annua) در دو زیستگاه طبیعی استان گلستان (توسکستان و کلاله) در طول دو سال (1401-1403) و در سه مرحله رشدی (رویشی، گلدهی و تشکیل بذر) انجام شد. نمونه‌برداری به‌صورت تصادفی از هر زیستگاه و گونه در هر مرحله رشدی صورت گرفت صفات مورد بررسی شامل: روشهای اندازه گیری ظرفیت آنتی‌اکسیدانی (DPPH، FRAP و ABTS) و فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی (CAT، POD و SOD) و میزان اسانس بوده است. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که نوع گونه، مرحله نمو و زیستگاه و اثرات متقابل آن‌ها تأثیر معنی‌داری بر بیشتر صفات داشته است. بیشترین فعالیت مهار رادیکال DPPH در سال اول درA. annua (38/73%) و در سال دوم در A. sieberi (06/68%) در مرحله رویشی و گلدهی در زیستگاه کلاله مشاهده شد. بیشترین قدرت احیاکنندگی آهن (FRAP) در سال اول درA. sieberi و در سال دوم نیز در همین گونه در مراحل رویشی و گلدهی در زیستگاه کلاله بهدست آمد. بیشترین فعالیت آنزیم CAT در سال اول در A. annua و A. sieberi و در سال دوم درA. sieberi در مراحل رویشی و گلدهی در زیستگاه کلاله مشاهده شد. بیشترین میزان اسانس در هر دو سال در A. sieberi در مرحله گلدهی زیستگاه کلاله بهترتیب 96/1% و 12/2% بود. تحلیل رگرسیون گام به گام نشان داد که فعالیت DPPH،CAT و FRAP به‌طور معنی‌داری بر میزان اسانس تأثیرگذار بودند. این پژوهش نشان می‌دهد که پتانسیل آنتی‌اکسیدانی و میزان اسانس گونه‌های درمنه تحت تأثیر عوامل ژنتیکی و محیطی قرار دارد و گونه A. sieberi در زیستگاه کلاله در مرحله گلدهی، بیشترین میزان اسانس را تولید کرده بود.
