شناسایی و ارزیابی پیشایندها و پسایندهای رفتار شهروندی سازمانی (دستاوردی برای مدیران دانشگاه‌های علوم پزشکی)

الموضوعات :

آمنه اقابزرگی ¹

1 - علوم پزشکی

تاريخ الإرسال : 01 الإثنين , جمادى الثانية, 1446 تاريخ التأكيد : 28 الثلاثاء , رجب, 1446 تاريخ الإصدار : 13 الإثنين , ذو الحجة, 1446

الکلمات المفتاحية: پیشایند, پسایند, رفتار,

ملخص المقالة :

پژوهش حاضر با هدف ارزیابی پیشایندها و پسایندهای رفتار شهروندی سازمانی دانشگاه‌های علوم پزشکی در سال 1399 صورت گرفت. روش پژوهش بر اساس هدف کاربردی و از نظر گردآوری داده‌ها کیفی – کمی بوده و حالت ترکیبی (آمیخته) بود. جامعه آماری پژوهش در بخش کیفی شامل دانشگاهی، مدیران و کارشناسان مباحث رفتاری و آموزشی که به‌صورت هدفمند انتخاب شدند و دربخش کمی شامل؛ کارکنان ستادی دانشگاه‌های علوم پزشکی جنوب کشور بودند که به شیوه روش نمونه‌گیری طبقه‌ای انتخاب شدند. 26 مؤلفه نهایی حاصل از مرور ادبیات و پژوهش‌های مشابه و روش دلفی به دست آمد که در قالب پیشایندها با مؤلفه‌های؛ عوامل فردی؛ عوامل مدیریتی، عوامل سازمانی و ویژگی‌های شغلی؛ و پسایندها با مؤلفه‌های؛ پیامدهای فردی و سازمانی دسته‌بندی شدند. مدل پیشنهادی در مدل‌سازی معادلات ساختاری و نرم‌افزار SmartPLS تحلیل و مدل نهایی ارائه گردید. نتایج پژوهش حاکی از تأیید تمامی روابط پژوهش مبنی بر تأثیر پیشایندها عوامل فردی به میزان 523/0، عوامل مدیریتی به میزان 372/0، عوامل سازمانی به میزان 506/0، ویژگی‌های شغلی به میزان 399/0، بر رفتار شهروندی سازمانی و همچنین تأثیر رفتار شهروندی سازمانی بر پیامدهای فردی به میزان 502/0 و بر پیامدهای سازمانی دانشگاه علوم پزشکی به میزان 575/0 سطح اطمینان 99 درصد بود.

المصادر:

طبرسا، غلامعلی. و رامین مهر، حمید. (1389). ارائه مدل رفتاری شهروندی سازمانی؛ چشم انداز مدیریت دولتی، 3: 103-117.
جعفری فکرت، امین. و حسینی شکیب، مهرداد. (1397). بررسی تأثیر رهبری خدمتگزار بر فرهنگ سازمانی، تعهد سازمانی، رفتار شهروندی سازمانی و عملکرد کارکنان، مطالعات منابع انسانی.
دهقانان، حامد.، صوفی، بامداد.، محمدی مقدم، یوسف.، جوادیان، رضا.(1395). شناسایی عوامل مؤثر بر رفتار شهروندی سازمانی پلیس راهور ناجا، فصلنامه مطالعات مدیریت انتظامی، 3: 373-390.
رحیم نیا، فریبرز.، میرزایی، وحید. (1393). ارزیابی مدل مفهومی پیش بینی رفتار شهروندی سازمانی پرستاران بر اساس سبک زندگی و تعهد سازمانی، فصلنامه مدیریت پرستاری، 3: 41-62.
رمضانی، ایوب.، یحیی زاده فر، محمود.، شیرخدایی، میثم. (1392). بررسی تأثیر رفتار شهروندی سازمانی بر عملکرد دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالی: مورد مطالعه دانشگاه مازندران، آموزش عالی ایران، 5 (2).
روشندل، طاهره.، مقصودی، مسعود. (1394). رابطه بین جو سازمانی و رفتار شهروندی سازمانی خبرنگاران شاغل، فصلنامه رسانه، 1: 25-45.
شائمی، علی.، شعبانی نفت چالی، جواد.، خزایی پول، جواد. (1392). تحلیل تأثیر جو سازمانی ادراک شده بر رفتار شهروندی، نشریه پرستاری و مامایی جامع نگر، 24 (73)، 27-37.
صائبی، محمد.، حاجی لو، وحید. (1396). بهسازی رفتارهای شهروندی سازمانی با ایجاد محیط سازمانی مطلوب، فصلنامه مدیریت توسعه و تحول، (ویژه نامه)، 41-51.
عظیم زاده، سید مرتضی.، صاحبکاران، محمدعلی.، مرادی، محمد. (1397). بررسی عوامل مؤثر بر رفتار شهروندی سازمانی در صنعت ورزش ایران، فراتحلیل مطالعات موجود، مطالعات مدیریت ورزشی، 10 (48): 294-267.
فلاحت گر، سلمان.، دل افروز، ندا. (1396). رفتار شهروندی سازمانی و بررسی عوامل مؤثر بر آن با توجه به نقش متغیرهای حمایت اجتماعی و رضایت مصرف کننده، پایان نامه دکتری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد پردیس بین المللی بندر انزلی.
قادر زاده، امید.، شبان، کاوه. (1397). وضعیت شهروندی در شهر سنندج و عوامل مؤثر بر آن، برنامه ریزی رفاه و توسعه اجتماعی.
موسوی، محمد. (1397). طراحی تبیین مدل اخلاقی رفتار شهروندی سازمانی، اخلاق در علوم و فناوری، 13 (1): 154-163.
نعیمی، امیر.، پزشکی راد، غلامرضا.، نجفلو، پریسا. (1394). تحلیل اثرات فرهنگ سازمانی بر رفتار شهروندی سازمانی در وزارت جهاد کشاورزی، علوم ترویج و آموزش کشاورزی، 1 (11): 73-87.
نیکونام طوسی، حجت.، سمیعی، روح الله.، جعفری، علی.، یوسفی، حمیدرضا. (1393). بررسی عوامل مؤثر در بروز رفتار شهروندی سازمانی و پیامدهای آن، دومین همایش ملی مدیریت کسب و کار، همدان، مرکز توسعه پایدار علم و صنعت فرزین.