پایش دمای روزهنگام و شبهنگام سطح زمین در گسترهی محدودهی شهری شیراز مبتنی بر برونداد MODIS
مریم خسرویان
1
(
حکیم سبزواری
)
یعقوب زنگنه
2
(
عضو هیات علمی گروه جغرافیای دانشگاه حکیم سبزواری
)
مختار کرمی
3
(
دانشگاه حکیم سبزواری
)
رحمان زندی
4
(
خراسان رضوی دانشگاه حکیم سبزواری
)
الکلمات المفتاحية: شیراز, دمای سطح زمین, دمای روزهنگام, دمای شبهنگام, MODIS,
ملخص المقالة :
گسترش شهرنشینی و افزایش جمعیت در کلانشهرها و رشد فعالیتهای صنعتی در شهرها باعث ایجاد تغییراتی در خرداقلیم مناطق شهری شده است. یکی از نتایج این تغییرات، جزایر گرمایی شهر است. شهر شیراز نیز، طی سالهای اخیر، رشد شتابناکی داشته است. آگاهی از دمای سطح زمین تغییرات زمانی-مکانی ترازمندی انرژی در سطح زمین را آشکار می-سازد. فراوردههای LST مادیس به صورت پیوسته و در ردیفهای منظم ارائه میشوند و تغییرات فضایی-زمانی را به شکل محصولات روزانه، هشت روزه و ماهانه به صورت جهانی پردازش میکنند. هدف از این پژوهش واکاوی برونداد دادههای سنجنده مادیس به منظور توزیه دمای شب هنگام و روز هنگام سطح زمین به صورت ماهانه در گسترهی شهری شیراز است. به این منظور دادههای دمای سطح زمین مادیس که با استفاده از خورازمیک روز-شب تولید شدند برای دورهی آماری 2001-2021 میلادی مبتنی بر برونداد فرآورده موسوم به MOD11C3 (V5) استخراج گردید. با استفاده از کدنویسی در سامانه گوگل ارث انجین، دمای سطح زمین به تفکیک برای شب و روز برای 12 ماه سال محاسبه گردید. برای پایش نهایی از روش زمین آمار IDW برای پهنهبندی دمای سطح زمین استفاده شد. براساس نتایج، دسامبر با 29/2 کمینه دمای درون سالی شیراز را به خود اختصاص داده است. بجز ماههای ژانویه، فوریه و دسامبر بقیه ماههای سال دمای بیشینهشان بیشتر از 20 درجه سلسیوس است که بیشینه آن نیز 67/47 درجه سلسیوس متعلق به ماه ژوئن است. دمای شب هنگام فقط در ماه ژانویه منفی است. ژانویه با 26/2- کمینه دمای درون سالی شیراز را به خود اختصاص داده است. ماههای می، ژوئن، ژولای، آگوست و سپتامبر دمای بیشینهشان بیش از 20 درجه سلسیوس است که بیشینه آن نیز 75/26 و متعلق به ماه آگوست است. از نظر مکانی نیز دمای بیشینه دمای سطح زمین در مناطق مرکزی و جنوبی شهر و تمرکز دمای کمینه در نواحی شمالغربی محدودهی شهری میباشد.
_||_