تأثیر بهره‌وری کل عوامل تولید بر ظرفیت صادراتی دوجانبه بخش کشاورزی ایران و اتحادیه اروپا

الموضوعات : فصلنامه علمی -پژوهشی تحقیقات اقتصاد کشاورزی

رضا رستگاری ¹ , حمیدرضا میرزایی خلیل آبادی ²

1 - کارشناسی ارشد اقتصاد کشاورزی، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران
2 - استادیار گروه اقتصاد کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید باهنر کرمان

تاريخ الإرسال : 14 الثلاثاء , ذو الحجة, 1441 تاريخ التأكيد : 17 السبت , صفر, 1445 تاريخ الإصدار : 05 الأحد , محرم, 1445

الکلمات المفتاحية: مدل جاذبه, بهره‌وری کل عوامل تولید, اتحادیه اروپا, ظرفیت صادراتی, شاخص تورنکوئیست,

ملخص المقالة :

مقدمه و هدف: کشاورزی از مهم­ترین محورهای پیشرفت و توسعه اقتصادی در بسیاری از کشورهای جهان به­شمار می­رود از­ این­رو، توجه به توان و ظرفیت­های بالقوه صادراتی این بخش و عوامل مؤثر بر افزایش این ظرفیت­ها در تجارت بین­المللی در پرتوی بهره­وری کل عوامل تولید بسیار ضروری به­نظر می­رسد. برهمین اساس، مطالعه حاضر با هدف بررسی تأثیر بهره­وری کل عوامل تولید بر ظرفیت صادراتی دوجانبه بخش کشاورزی ایران و کشورهای عضو اتحادیه اروپا صورت گرفت.
مواد و روش­ها: در این مطالعه بهره­وری کل عوامل تولید بخش کشاورزی از طریق شاخص تورنکوئیست محاسبه و از مدل جاذبه به­منظور مطالعه اثر متغیر بهره­وری کل عوامل تولید کشاورزی ایران و اتحادیه اروپا و دیگر متغیرهای اثرگذار طی دوره زمانی2015-1980 استفاده شده است. داده­های آماری مربوط به ایران و 24 کشور عضو اتحادیه اروپا می­باشد، و از روش داده­های تابلویی با استفاده از الگوی اثرات ثابت برای برآورد مدل استفاده شده است.  
یافته ها: نتایج مربوط به مدل اثر ثابت برای ظرفیت صادراتی بخش کشاورزی ایران نشان داد که، بهره­وری کل عوامل تولید ایران و بهره­وری کل عوامل تولید کشورهای واردکننده (اتحادیه اروپا) تأثیر مثبت و معنی­دار بر ظرفیت صادراتی بخش کشاورزی ایران دارد. همچنین نتایج حاکی از تأثیر مثبت و معنی­دار بهره­وری کل عوامل تولید بخش کشاورزی کشورهای عضو این اتحادیه و معنی­دار نبودن تأثیر بهره­وری کل عوامل تولید ایران بر ظرفیت صادراتی اتحادیه اروپا است.
بحث و نتیجه ­گیری: پیشنهاد می­شود در مطالعات آتی راهکارهای اجرایی رسیدن به رشد بهره­و­ری بالاتر توسط متولیان همچون سرمایه­گذاری بیشتر، آموزش بهتر و فراگیرتر برای تولیدکنندگان، به­کارگیری تکنولوژی روز در مسیر تولید، تخصصی کردن کارگرها در اولویت قرار گیرد تا نتایج مطلوب‌تری حاصل شود.

المصادر:

1. Bagherzadeh A. Calculating and analyzing total factor productivity growth in agriculture grop Sector with (ARdL) method. Jurnal of Research in Grop Sciences. 2011; 3(11): 99-115. (In Persian)


2. Najafi The role of agriculture in Iranian economic growth. Proceedings of the Conference on Agriculture and National Development. 2003. (In Persian)


3. Brownson S, Vincent I, Emmanuel G, Etim D. Agricultural productivity and macro - economic variable fluctuation in Nigeria. International Journal of Economics and Finance. 2012; 4(8): 114-125. (In Persian)


4. Mohseni R, Momeni Z. Effects of natural resource exports on non-resource exports. Quarterly Journal of Econometric Modeling. 2019; 4(2): 109-132. (In Persian)


5. Seyed Shokri KH, Mir Bagheri A. The effect of trade openness on non-oil economic growth for the OPEC countries. Journal of Financial Economics (Financial Economics and Development). 2012; 6(20): 173-193. (In Persian)


6. Tabrizi N, Walizadeh Zanouz P. Investigating productivity in the Iranian economy. Journal of Trend. 2006; 16(49): 15-41. (In Persian)


7. Nayebi H, Ebrahimi R, Azadegan A. Evaluation and analysis of the factors influencing the growth of total factor productivity in the Iranian economy using Solow residual method. Iranian Economic Journal: Macroeconomics (IEJM). 2010; 10(1): 121-140. (In Persian)


8. Tahami pour M, & Shah moradi M. Measuring total factor productivity growth of agriculture sector and investigation its share of value added growth. 6^th Conference Agriculture Economics. 2011; 1(2): 1-17. (In Persian)


9. Karimi Hosnijeh Globalization, competitive and nonoil export promotion: analysis of causality in Iran economy. Journal of Quantitative economics. 2007; 4(1): 117-134. (In Persian)


10. Akhavi A, Hosseini M A. An estimation of export Potentials of Iran agricaltural products to the Eu. Journal of Agricultural Economics and Development. 2006; 14(2:54): 125-160. (In Persian)


11. Shams Aldini E, Moghadasi R, Sadrolashrafi M. An investigation of the effective factors on trade flows between Iran and EU (The case study: agricultural sector). Iranian Journal of Agricultural Economics (Economics and Agriculture Journal). 2010; 4(3): 17-40. (In Persian)


12. Karbasi A R, Amini Zadeh, M. Investigating the effective factors on Iran’s pistachio Export Whit emphasis on the role trade sanction. Journal of Agricultural Economics 2017; 11(3): 1-22. (In Persian)


13. Faraji Dizji S, Jariani F, Najarzadeh R. The Impact of sanctions on bilateral trade of agricultural products between Iran and its trading partners. Journal ofAgricultural Economics. 2018; 12(2): 69-90. (In Persian)


14. Rezaei A, Chizari A H, Mortazavi S A. An investigation of Iran export potentials of agricultural products to the OIC member countries. Iranian Journal of Agricultural Economics and Development. 2010; 41-2(4): 455-465. (In Persian)


15. Mobasheri Khouzani M, Karimi Hasnige H, Tayebi K. Globalization and effect of electronic trade on trade flows of islamic countries (OIC). 1^th National Conference of Economic Islamic Azad University of Khomeini shah. 2009. (In Persian)


16. Toosi M, Moghaddasi R, Yazdani s, Ahmadian M. Regionalism and its effects on Iranian agricultural exports: The case of economic cooperation organization. American Journal of Economics and Business Administration. 2009; 1(1): 34-38. (In Persian)


17. Jalaei S A A M, Soleymani S. Iran’s trade consolidation in ECO countries a gravity model approach. Journal of Sustainable Growth and Development (The Economic Research). 2007; 6(4): 1-24. (In Persian)


18. Abedini J, Mesgari I. Estimating bilateral export potentials of the economic cooperation organization non-oil industries. Journal of Economic Modeling Research. 2012; 2(7): 75-96. (In Persian)


19. Sheldon I, Khadka Mishra S, Pick D, Thomson S R. Exchange Rate Uncertainty and US Bilateral Fresh Fruit and Fresh Vegetable Trade: An Application of the Gravity Model. Applied Economics. 2013; 45(15): 2067- 2082.


20. Marimoutou V, Peguin D, feissolle A P. The distance-varying model in international economics: is the distance an obstacle to trade?. Economics Bulletin. 2009; 29(2): 1139-1155.


21. Kristjánsdóttir A gravity model for exports from Iceland. Center for Applied Microeconometrics (CAM) 14. 2005.


22. Cho G, Sheldon I M, McCorriston S. Exchange rate uncertainty and agricultural trade. American Journal of Agricultural Economics. 2002; 84(4): 931-942.


23. Anderson J E, van Wincoop E. Gravity with gravitas: A solution to the border puzzle. American Economic Review. 2003; 93(1): 170-192.


24. Mohammadi T, Akbari fard H. The effects of productivity shocks on economic growth in Iran. Iranian Economic Research. 2008; 10(35): 177-204. (In Persian)


25. Kaur S, Nanda P. India’s export potential to other SAARC countries: A gravity model analysis. Journal of Global Economy. 2010; 6(3), 167-184.


26. Zia Bigdley M T, Gholami E, Tahmasebi Beldaji F. Investigating the Effect of Economic Sanctions on Iran's Trade: An Application of the Gravity Model. Quarterly Journal of Economic Research (Islamic-Iranian Approach). 2013; 13(48): 109-119. (In Persian)


27. Tinbergen Shaping the world economy: suggestions for an international economic policy. American Journal of International Law. 1962; 58(2): 546-547.


28. Linnemann An econometric study of international trade flows. The Economic Journal. 1966; 77(306): 366-368.


29. Anderson J A theoretical foundation for the gravity equation. The American Economic Review. 1979; 69(1): 106-116.


30. Bergstrand J H. The generalized gravity equation monopolistic competition, and the factor - Proportions theory international Trade. Review of Economic and Statistics. 1989; 71(1): 143-153.


31. Helpman E, Krugman P. Market structure and foreign trade: increasing returns. Imperfect Competition and the International Economy. Journal of International Economics. 1985; 21(1-2).


32. Bergstrand J H. The Heckscher-Ohlin-Samuelson model, the Linder hypothesis and the determinants of bilateral intra-industry Trade. The Economic Journal. 1985; 100(403): 1216-1229.


33. Evenett S J, Keller W. On theories explaining the success of the gravity model. The Journal of Political Economy. 1998; 110(2): 281-316.


34. Shelburne R C. Bilateral intra-industry trade in a multi-country Helpman-Krugman model. International Economic Journal. 2002; 16(4): 53-73.


35. Anderson J E, Van Wincoop E. Trade costs. Journal of Economic Literature. 2004; 42(3): 691-751.


36. Peridy The trade effects of the Euro-Mediterranean partnership: what are the lessons for ASEAN countries. Journal of Asian Economics. 2005; 16(1): 125-139.


37. Deardorff A V. Determinants of bilateral trade: Does gravity work in a neoclassical world?. the regionalization of the world economy. 1998; 7-32.


38. Soltani Total factor productivity role in economic growth and development of non-oil exports: The Case study of Farse province. Economic Journal. 2009; 9(95:96): 1-52. (In Persian)


39. Sahabi B, Sadeqi H, Shurehkandi A A. The impact of exchange rate on the Iranian non-oil export to the selected middle EAST countries. Journal of Sustainable Growth and Development (The Economic Research). 2011; 11(1): 81-100. (In Persian)

 

40. Azarbayejani K, Tayebi S k, Sharif Zadeh M. The experimental analysis of the effect of total factor productivity on the development of non-oil exports (The case study: the OIC member countries. Economic Journal. 2014; 14(3-4): 5-26. (In Persian)

Rahmani M. Investigating the role of conversion industries in reducing wastes and expending the export of horticultural agricultural products.  Journal of Trend. 2006; 16(49): 201-229. (In Persian)