تغییرات ساختاری و نابرابری درآمدی استان‌های کشور ایران

الموضوعات : فصلنامه علمی برنامه ریزی منطقه ای

محمدباقر بهشتی ¹ (استاد اقتصاد دانشگاه تبریز)
پرویز محمدزاده ² (دانشیار دانشکده اقتصاد دانشگاه تبریز)
خلیل قاسملو ³ (رئیس گروه امور تولیدی-سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان زنجان)

تاريخ الإرسال : 10 الأربعاء , ذو القعدة, 1438 تاريخ التأكيد : 25 الجمعة , شعبان, 1439 تاريخ الإصدار : 08 الجمعة , شوال, 1439

الکلمات المفتاحية: نابرابری درآمدی, داده‌های تابلویی, تغییرات ساختاری تولید, استان‌های ایران,

ملخص المقالة :

     هماهنگی بین اهداف برنامه­های توسعه در سطح کشور و در سطح مناطق بسیار مهم است. کاهش سطح اختلاف منطقه‌ای در موضوعات مختلف و دستیابی به اهداف توسعه متعادل و پایدار ملی، همگی در گرو حل معضلات و موانع ریشه‌ای تحقق مدیریت و برنامه‌ریزی منطقه‌ای است. هدف این مقاله برآورد اثرات تغییرات‌ساختاری تولید بر نابرابری درآمدی در بین استان‌های ایران است. برای انجام تحقیق، تغییرات سهم ارزش افزوده بخش­های اقتصادی شامل کشاورزی، صنعت و خدمات در دوره 1379-1393 مورد بررسی قرار گرفت و فاصله درآمد سرانه هر استان با میانگین کشوری به عنوان نابرابری درآمدی مورد توجه قرار گرفت. نتایج برآورد مدل‌های‌ رگرسیونی داده‌های تابلویی به روش اثرات ثابت نشان می­دهد که: الف- با کاهش یک درصدی در سهم بخش کشاورزی و انتقال آن به بخش صنعت با فرض ثابت بودن سهم بخش خدمات، نابرابری درآمدی در بین استان‌های کشور به میزان 42/1 درصد افزایش پیدا می­کند ولی با انتقال به بخش خدمات با فرض ثابت بودن سهم بخش صنعت، این نابرابری بدون تغییر باقی مانده است. ب- با کاهش یک درصدی در سهم بخش صنعت و انتقال آن به بخش کشاورزی و یا به بخش خدمات (با فرض ثابت بودن سهم بخش دیگر) نابرابری درآمدی بین استان­ها به ترتیب 47/1 و 86/1 درصد کاهش پیدا می­کند. ج- با کاهش یک درصدی در سهم بخش خدمات و انتقال آن به بخش صنعت با فرض ثابت بودن سهم بخش کشاورزی نابرابری درآمدی در بین استان‌های کشور به میزان 8/1 درصد افزایش پیدا می­کند ولی با انتقال به بخش کشاورزی با فرض ثابت بودن سهم بخش صنعت، این نابرابری تغییری پیدا نمی­کند.

المصادر:

1. Aboonori, E and Farahati, M. (2016): The structure of production and distribution of income in Iran, Journal of Economic Modeling, 9 (32), pp: 1-23. (in Persian)


2. Aizenman, J., Lee, M. & D. Park. (2012): The Relationship between Structural Change and Inequality: A Conceptual Overview with Special Reference to Developing Asia, ADB Institute.


3. Bakhtiari, S. (2002): Comparative analysis of industrial development in different provinces of the country. Journal of Business, 6(22), pp: 186-157.


4. Bonet, J. (2006): Fiscal decentralization and regional income disparities: Evidence from the Colombian experience. The Annals of Regional Science, 40(3), pp. 661–676.


5. Banoui, A, A, (2005): Investigating the relationship between income distribution and production increase in Iran's economy using social accounting matrix. Journal of Iranian economic research, 22, pp: 95-117. (in Persian)


6. Dastidar, A. Gh. (2004): Structural change and income distribution in developing economies. Evidence from a group of Asian and Latin American countries. Center for Development Economics, Delhi School of Economics, Working paper, No. 121.


7. Dastidar, A. Gh. (2012): Income distribution and structural transformation: Empirical evidence from developed and developing countries. Seoul Journal of Economics, 25(1): 25-56.


8. Phatras, M., and Rasouli, M. (2016): Effect of structural changes on income inequality in Iran, Journal of Economic Development Policy, Al-Zahra University, 4 (10), pp: 9-42. (in Persian)


9. Javushiri, M and Shayan, H, (2017): Spatial Analysis Relative Advantage of Employment in Major Occupational Groups of the Provinces of the Country, Regional Planning Quarterly, 7(27), pp: 1-20


10. Johaston, B. F. (1970): Agriculture and structural transformation in developing countries: A survey of research. Journal of Economic Literature, (2): 369-404.


11. Khalidi, K, Sadr al-Hasrafi, S, (2005): Investigating the Interrelationship between the Growth of the Agricultural Sector and the Distribution of Income in Rural Areas of Iran. Journal of Economic research, 11 (2), pp: 25-39. (in Persian)


12. Kahya, m. (2012): Structural Change, income distribution and poverty in Asian - Countries. School of Economics and Management, LUND University


13. Kuznets, S. (1995): Economic growth and income inequality. American Review, 45(1), pp: 1-28


14. Mehregan, N, Mosayee, M and Kayhani Hekmat, R, (2008): Economic growth and Income distribution in Iran. Journal of Social Welfare, 7 (28), pp: 57-77. (in Persian)


15. Moshiri, S, Altajai, I (2008): The effect of structural changes on the economic growth of newly industrialized countries. Journal of Iranian Economic Research, (36), pp: 85-114. (in Persian)


16. Mowlaei, M. (2007): The Study and Comparison of Social Welfare and Services Development Degree among Iran’s Provinces in 1994 and 2004. Social Welfare, 6(24), pp: 241-258 (in Persian)


17. Pahrma, Z and Dabbagh, R. (2003): Study of Income Distribution in Iran Using Social Accounting Matrix, Journal of Trade Studies and Research, 27: 139-168


18. Pasinetti, L. L. (1981): Structural change and economic growth: A theoretical essay on the dynamics of the wealth of the nations. Cambridge University Press, Cambridge


19. Qiao B, Martinez-Vasquez J, Xu Y (2002): Growth and equity tradeoff in decentralization policy: China’s experience. Working paper, 02-16. Andrew Young School of Policy Studies, Georgia State University, Atlanta


20. Raffaele, p, Francesco, p (1997): Structural change and convergence: an Italian regional perspective. Structural change and  Economic Dynamics, (8), pp. 297-318


21. Sadeghi, H and Mehregan, N, (2000): The distribution pattern of income from agricultural and non-agricultural activities, Quarterly Journal of Agricultural Economics and Development, 8 (31), pp: 57-70. (In Persian)


22. Statistical Centre of Iran, (2014): regional accounts. (in Persian)


23. Timmer, C.P. (2002): Agriculture and economic growth, In Bruce Grander and G. Rausser, eds., Handbook of Agricultural Economics. Vol. IIA. Amsterdam: North-Holland, pp: 1487-1546.