طراحی مدل ارزیابی زنجیرههای راهبردی ارزش با تاکید بر موقعیت مرزی استان آذربایجان غربی
الموضوعات :میرنجف موسوی 1 , رویا کامل نیا 2
1 - هیئت علمی دانشگاه ارومیه
2 - دانشگاه ارومیه
الکلمات المفتاحية: زنجیره ارزش, راهبردی, مرز, استان آذربایجان غربی ,
ملخص المقالة :
بیان مسئله: امروزه برنامهریزی برای بهبود زنجیره راهبردی ارزش در بسیاری از کشورها ضرورت تام یافته است. گسترش بازارها و محصولات، رقابت را از سطح مابین شرکتها به سطح مابین زنجیرهها کشانده و برنامهریزی در راستای بهبود عملکرد این زنجیرهها تنها راه دستیابی به موفقیت است. در این بین نقش و جایگاه مناطق مرزی بهعنوان مناطق دارای پتانسیلهای بالا در راستای تکمیل زنجیره ارزش از اهمیت بیشتری برخوردار گشته است. هدف: هدف این تحقیق تحلیل ابعاد (نهادی، فرهنگی- اجتماعی، فناوری، روابط بینالمللی، موقعیت جغرافیایی مرز و اقتصاد) بر زنجیره ارزش در منطقه مرزی استان آذربایجان غربی میباشد. روش: روش پژوهش توصیفی – تحلیلی، جامعه آماری این پژوهش فعالان اقتصادی، مدیران استانی، تولیدکنندگان و اساتید دانشگاه میباشد. برای تعیین حجم نمونه از روش نمونهگیری غیر احتمالی گلوله برفی به تعداد 274 نفر استفاده شد. ابزار جمعآوری دادهها اسنادی و پرسشنامه میباشد. برای تجزیهوتحلیل نمودن دادهها از الگوی مدلسازی معادلات ساختاری با استفاده از نرمافزار LISREL و آزمون رگرسیون خطی استفادهشده است. یافتهها و بحث: نتایج مدلسازی معادلات ساختاری زنجیره راهبردی ارزش با توجه به موقعیت مرزی براساس برآورد ضرایب استاندارد شده مدل ساختاری پژوهش سطح معناداری مطلوب بهدستآمده که نشاندهنده برازش مطلوب مدل میباشد و براساس یافتههای پژوهش مؤلفه روابط بینالمللی و نقش آن بر زنجیره ارزش تولیدات با ضریب مستقیم و مثبت 01/1، بالاترین تأثیرگذاری را دارد، عامل نهادی بر زنجیره راهبردی ارزش در این منطقه با ضریب مستقیم و مثبت 00/1، در مرتبه دوم اهمیت قرار دارد، تأثیر مؤلفه فرهنگی – اجتماعی بر زنجیره ارزش با ضریب مستقیم و مثبت 99/0 و تأثیر عامل موقعیت جغرافیایی بر زنجیره ارزش با ضریب مستقیم و مثبت 99/0 در مرتبه سوم اهمیت قرار دارند. تأثیر عامل فناوری بر زنجیره ارزش تولیدات با ضریب مثبت 0.98 و در نهایت مؤلفه اقتصاد با ضریب مستقیم و مثبت 97/0 بر زنجیره ارزش در مناطق مرزی تأثیرگذار میباشد. نتیجهگیری: یافتههای پژوهش نشان میدهد که ابعاد (نهادی، فرهنگی-اجتماعی، فناوری، روابط بینالمللی، موقعیت جغرافیایی مرز، اقتصاد) بر زنجیره راهبردی ارزش با استفاده از تحلیل ساختاری (لیزرل)، در بالا بردن ارزشافزوده محصولات و ایجاد فرصت برای بهبود زنجیره ارزش نقش مؤثر و مستقیمی دارد. |
اکبری، حاج فیرو؛ منجیلی، سحر و طالقانی، محمد(1399). توسعه زنجیره ارزش محصولات کشاورزی صادرات محوردر راستای تحولات جهانی مبتنی بر سیاست¬های اقتصاد مقاومتی. فصلنامه پژوهش های روابط بین الملل، دور 10(49).241-268
DOI:10.22034/IRR.2021.122843
حسن پور، بهروز(1402). تشکیل و توسعه زنجیره ارزش کشاورزی، راهکار ساماندهی بازار محصولات کشاورزی. فصلنامه علمی -پژوهشی تحقیقات اقتصاد کشاورزی، 15(76).76-88
DOI:10.30495/JAE.2023.28358.2268
راستی، ابراهیم؛ خانی، ناصر و عالم، تبریز (1400). طراحی وارزیابی یک نظریه داده بنیاد برای توسعه نوآوری ارزش از سطح درون سازمانی به زنجیره تامین. فصلنامه مدیریت صنعتی،16(57).20-44
DOI:
سلیمانی، غلامرضـا؛ وحـدت، سـیاوش و انوشـه، مرتضـی(1401). راهنماي زنجیره ارزش، قم:انتشارات آیین محمود.55-65
سلیمانی، مریم؛ عبدالله زاده، غلامحسین و شریف زاده، محمدشریف (1398). برنامه¬ریزی راهبردی توسعه زنجیره غذایی زیتون در شهرستان رودبار. مجله راهبردهای کارآفرینی در کشاورزی،6(12) .98-111
DOI: 20.1001.1.25383426.1398.6.12.4.1
صحنه، بهمن؛ سادین، حسین و جاهدی، فاطمه(1401). تحلیل زنجیره ارزش فالیت نوغانداری در مناطق روستایی شهرستان رامیان. مجله آمایش جغرافیایی فضا، 12(2).45-64
http://doi.org/10.30488/GPS.2022.335091.3519
مهتدی، محمدمهدی، و محمدی، نوید. (1400). مدل یکپارچه زنجیره ارزش و زنجیره تامین در مجتمع های کشت و صنعت دریایی (مطالعه موردی: سواحل مکران). علوم و فناوری دریا، 25(97 ).72-85
SID. https://sid.ir/paper/986251/fa
میرنجف، موسوی(1390). برنامهریزی توسعه شهرهای مرزی، مشهد. انتشارات شریعه توس
نامی، محمدحسن، و حیدری پور، اسفندیار. (1391). الگوی جدید برای محاسبه دقیق مساحت و طول مرزهای کشور ج.ا. ایران. جغرافیا (برنامه ریزی منطقه ای)، 2(2).25-45
SID. https://sid.ir/paper/224097/fa
نظری، محسن، و موسوی نقابی، سیدمجتبی. (1396). نقش شبکه سازی در حل مسائل راهبردی خوشه های کسب وکار طلا و توسعه اقتصاد منطقه ای. پژوهش های مدیریت راهبردی، 23(67 ).93-110
https://sid.ir/paper/513072/fa
Bhatt, G. & Emdad, A. Bhatt, G. & Emdad, A. (2001). An Analysis of the Virtual Value Chain in Electronic Commerce.Logistics Information Management, 14, 78-85.2021.An Analysis of the Virtual Value Chain in Electronic Commerce.Logistics Information Management, 14(780).78-85
DOI:10.1108/09576050110362465
Draper, Peter (2021). "The Shifting Geography of Global Value Chains: Implications forDeveloping Countries and Trade Policy", World Economic Forum.9914).68-95
https://www.weforum.org/publications/ global-risks-report-2024/.
Guritno AD. Agriculture Value Chain as an Alternative to Increase Better Income’s Distribution: The Case of Indonesia, Agricultural Value Chain, 2019; Gokhan Egilmez, IntechOpen.8(14).86-98
[DOI: 10.5772/intechopen.70141]
Li, S., B. Ragu-Nathan, T.S. Ragu-Nathan and S.S. Rao.(2019) . The impact of supply chain management practices on competitive advantage and organizational performance. International Journal of managementscience.6(15)107-124
https://doi.org/10.1016/j.omega.2004.08.002
Lichtenthaler, U. (2017). „Shared value innovation: linking competitiveness & societal goals in the context of digital transformation‟, International Journal of Innovation & Technology Management, 14(4).27-39
10.30495/IMJ.2021.686118
Mallick, S, Shivakoti, G. P, Datta, A, Kuwornu, J. K, & Asbrouck, J. V.(2018). Value chain analysis of bitter gourd (Momordica charantia L.) seed in Bangladesh. International Journal of Value Chain Management, 8(2),151-170
ID 2193393-5. - Vol. 8.2017, 2, p. 151-170
Munasinghe, M., Deraniyagala, Y., Dassanayake, N. and Karunarathn, H. (2019). "Economic, social and environmental impacts andoverall sustainability of the tea sector in Sri Lanka", Sustainable Production and Consumption, 12(1).155-169.
10.22034/IRR.2021.122843
Nefedov, K, & Panibratov, A. (2018). Dimensions of global value chain analysis: New theoretical developments and methodological issues No.18938).53-64
DOI:10.1017/9781108559423.012
Negi, S. and N. Anand. 2019 Issues and challenges in the supply chain of fruits and vegetables sector in India: A Review. International Journal of Managing Value and Supply Chains Pooya, A. . Supply chain management and information technology support. Tadbir9(14).78-98
DOI: 10.5121/ijmvsc.2015.6205
Olomu, M., Ekperiware, M. and Akinlo, T. (2020) . "Agriculturalsector value chain and government policy in Nigeria: issues, challenges and prospects", African Journal of Economic and Management Studies, In Press.15(14).64-78
DOI:10.1108/AJEMS-03-2019-0103
Srinivas K, Dubey U, Lalitha N. Analysing the Value Chain of Quinoa: A Case Study of Quinoa - The Queen to be, FIIB, Business Review. 2015; Volume 4, Issue 4, October-December.14(24).37-53
DOI:10.1177/2455265820150404
Sturgeon, Timothy J., and Memedović, Olga (2018). Mapping Global Value Chains:
Intermediate Goods Trade and Structural Change in the World Economy, United NationsIndustrial Development Organization (UNIDO). Retreived from.18(28).89-98
https://www.unido.org/ api/opentext/documents/download/9928658/unido-file-9928658.
Yan, T., Yang, S. & Dooley, K. (2018). A theory of supplier network-based innovationvalue‟, Purchasing & Supply Management, 23(3): 153-162.
https://doi.org/10.1016/j.pursup.2017.02.002