بررسی میزان رضایت بیماران از مولفه‌های موثر بر مطلوبیت فضای سبز (مطالعه موردی: بیمارستان‌های امام رضا و بیستون کرمانشاه)
الموضوعات :سحر طوفان 1 , بهنام شیرویه زاد 2
1 - دانشیار گروه معماری، دانشکده معماری و هنر، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران
2 - دانشجوی دکتری گروه معماری، واحد ارس، دانشگاه آزاد اسلامی، جلفا، ایران
الکلمات المفتاحية: بیمارستان, رضایت بیمار, فضای سبز, بیمارستان امام رضا, بیمارستان بیستون,
ملخص المقالة :
طراحی فضاهای درمانی بسیار حائز اهمیت است، سپری کردن زمانهای طولانی در محیطهای درمانی معمولاً برای کارکنان، ملاقات‌کنندگان، همراهان بیمار و بیمار تجربه‌ای ناخوشایند و بسیار استرس‌زا است. در پژوهش حاضر میزان رضایت بیماران دو مرکز درمانی امام رضا و بیستون کرمانشاه از مؤلفه‌های مؤثر بر مطلوبیت فضای سبز مورد بررسی قرار گرفت. این پژوهش توصيفي - تحليلي است. مؤلفه‌های فضای سبز شناسایی و از بررسی متون، مطالعات مرتبط و نظرات متخصصین در قالب پرسشنامه محقق ساخته و با تأیید متخصصین مربوطه به‌صورت قالب مقیاس لیکرت (پنج گزینه‌ای) طراحی و توسط 150 نفر از بیماران بیمارستان امام رضا و 150 نفر از بیماران بیمارستان بیستون انتخاب شدند که در مجموع 300 پرسشنامه تکمیل گردید. تحلیل‌های آماری با استفاده از نرم‌افزار SPSS انجام شد و در راستای توصیف مؤلفه‌های پژوهش از آمار توصیفی (میانگین، انحراف معیار، واریانس) استفاده شد. در بخش آمار استنباطی از ضریب همبستگی برای بررسی ارتباط بین مساحت فضای سبز و میزان رضایت بیماران از مرکز درمانی، از آزمون تی مستقل برای مقایسه میزان رضایت بیماران دو بیمارستان مذکور، و از آزمون فریدمن جهت شناسایی مؤلفه‌های رضایتمندی بیماران استفاده شد. نتایج حاکی از آن است که احساس رضایت در مرکز درمانی بیستون نسبت به مرکز درمانی امام رضا بالاتر است و از میان 13 مؤلفه مؤثر در رضایت بیماران دو مرکز درمانی، مساحت فضای سبز بیشترین امتیاز دیده شدن و عناصر طبیعی مانند آب‌نما و فواره کمترین امتیاز را داشتند. به‌عبارت دیگر با افزایش مساحت فضای سبز، میزان رضایتمندی بیماران از مرکز درمانی نیز افزایش پیدا می‌کند.
[1] Yaran, A., Behroo, H., 2017, The impact of green space of high-rise residential complex on residents’ satisfaction, case study: A residential complex in Tehran. Armanshahr Architecture & Urban Development, 9(17), 151. (in Persian)
[2] Reid, C., Rieves, E.S., Carlson, K., 2022, Perceptions of green space usage, abundance, and quality of green space were associated with better mental health during the COVID-19 pandemic among residents of Denver, PLoS One, 17, e0263779.
[3] Khatibi, S., Zare, L., Kaboli, M.H., 2018, The effect of green space and landscape design on promoting the sense of space belonging to the residential complex, Hoviateshahr, 12(3), 19. (in Persian)
[4] Mass, J., van Dillen, S.M.E., Verheij, R.A., Groenewegen, P.P., 2009, Social contacts as a possible mechanism behind the relation between green space and health, Health & Place, 15, 586.
[5] Behzadpour, M., Gorji Mahlbani, Y., Sohaili, J., 2020, Evaluating the role of nature in neighborhood interactions in residential complexes (A case study of residential complexes of Ekbatan in Tehran and Pardisan in Qom), Quarterly Journal of Environmental-based Territorial Planning, 13(48), 131. (in Persian)
[6] Javanmardi, M.H., Sanaeizadeh, M., 2014, People's preferences for open spaces and their replacement with green roofs in residential architecture (case study of residential complexes in the city of Shiraz), 4th International Conference on Sustainable Development & Urban Construction, Daneshpajoohan Pishroo Higher Education Institute, 16 December, Isfahan, Iran. (in Persian)
[7] Montazeri, J., Montazeri, Sh., 2009, Finding
your purpose: A guide to personal fulfillment,
Author: Braham, B.J., Revised Edition, Nasle Noandish. (in Persian)
[8] Sari Aslani, S., 2003, La république des satisfaits, (Translation), Author: Galbraith, J.K., Ney Press. (in Persian)
[9] Ghiyasvand, A., 2011, Examining the level of citizen satisfaction with the municipality's actions to reduce air pollution, Sociologists' Publications. (in Persian)
[10] Qoli Poor, M., Partoi, P., 2014, Comparative study on functional diversity effectiveness on residential satisfaction (case study: residential areas of Narmak and Tehran pars), Intenational Journal of Urban and Rural Management, 13(35), 69. (in Persian)
[11] Salehifard, M., Khakpour, B., Rafiei, H., Tavanghar, M., 2010, An analysis of the social dimensions of urban green spaces with an emphasis on citizens' perspectives (case study: Mashhad metropolis), Journal of Geographic Space, 10(29), 51. (in Persian)
[12] Hamid, N., Babamiri, M., 2012, The relationship of green space and mental health, Armaghane Danesh, 17(4), 309. (in Persian)
[13] Mirmogtadaei, M., 2009, Criteria for assessing the possibility of forming, recording, and transmitting collective memories in the city, Honarhaye Ziba, 37, 5. (in Persian)
[14] Cooper, M.C., 2003, Healing havens, Landscape Architecture, August, 84.
[15] Mahmoudi, Gh., 2013, Environmental psychology, (Translation), Author: McAndrew, F.T., 2nd Edition, Vania Press. (in Persian)
[16] Hosseini, S.B., Sadeghi, A., Piryaei, A., 2022, Realization of healing hospital environment criteria using a patient-centered approach; case study: investigating the satisfaction of patients hospitalized at the Imam Khomeini Hospital of Tehran with the quality of hospital spaces, Armanshahr Architecture & Urban Development, 15(39), 27. (in Persian)
[17] Najafi, A., Tabaian, S.M., Attari A., 2016, Effect of interior design of healthcare environments on patients function hospitalized in psychiatric department, Journal of Research in Behavioral Sciences, 14(3), 281. (in Persian)
[18] Rahmanian, S., Mahmoudi, M., (2020). Study of the effect of light and color on the medical interior design; case study: Shahid Rahimi and Shohada-ye Ashayer Hospitals, Khorramabad City, Iran. Armanshahr Architecture & Urban Development, 13(31), 67. (in Persian)
[19] Pagiri GhalehNoei, M., Massoud, M., Yarmohammadian, M.H., 2020, Hospital architecture design with a patient-centered approach: Identifying factors affecting the patient's lived experience of the sense of place in the therapeutic space, Hakim, 23(4), 448. (in Persian)
[20] Zarei, P., 2017, A study to determine the level of satisfaction of patients with the health transformation plan in Imam Reza Kermanshah Hospital, 2nd International Conference on Management and Accounting, Salehan Higher Education Institute, 5 July, Tehran, Iran. (in Persian)
[21] Hami, A., Tarashkar, M., 2017, Studying the role of hospital green spaces in the spiritual recovery of patients (case study: Tabriz city hospitals), 1st International Congress of Multidisciplinary Academic Research in Urbanism and Architecture, Kian Tarhe Danesh, 9 May, Tabriz, Iran. (in Persian)
[22] Sabouri, S., Shahmoradi, F., Nikzad, S., 2018, Exploration of indoor environmental qualities of hospitals in accordance with patients’ and staffs’ viewpoints (case study: Shams Hospital in Tabriz), Journal of Iranian Architecture and Urbanism, 8(2), 49. (in Persian)
[23] Karimi, M., Abedi, M.H., 2016, Investigating the impact of interior architecture in healing environments on the recovery process from the patients' perspective, case study: Shohada and Prophet Akram Hospitals in Gonbad Kavus, International Conference on Civil Engineering, Architecture & Cityscape, Istanbul University, 28 July, Istanbul, Turkey. (in Persian)
[24] Weerasuriya, R., Henderson-Wilson, C., Townsend, M., 2019, Accessing green spaces within a healthcare setting: A mixed studies review of barriers and facilitators, HERD: Health Environments Research & Design, 12(3), 119.
[25] Adhikary, G., Shawon, M.S.R., Ali, M.W., Shamsuzzaman, M., Ahmed, S., Shackelford, K.A., Woldeab, A., Alam, N., Lim, S.S., Levine, A., Gakidou, E., Uddin, M.J., 2018, Factors influencing patients' satisfaction at different levels of health facilities in Bangladesh: Results from patient exit interviews, PLoS One, 13(5):e0196643.
