توسعه مدل کسب¬و¬کار شرکت¬های کوچک و متوسطِ فعال در صنایع¬ لبنی با استفاده از رویکرد تحلیل مضمون و دلفی¬فازی
الموضوعات :
محسن مظلومی
1
,
جلال حقیقت منفرد
2
,
محمدرضا کاباران زادقدیم
3
1 - دانشجوی دکتری، گروه مدیریت صنعتی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
2 - استادیار، گروه مدیریت صنعتی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
3 - دانشیار، گروه مدیریت صنعتی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
الکلمات المفتاحية: مدل کسب¬و¬کار, شرکت¬های کوچک و متوسط, صنایع¬ لبنی, دلفی فازی,
ملخص المقالة :
مدل کسبوکار، ارتقای عملکرد شرکت‌های کوچک¬ومتوسط، افزایش توانمندی رقابتی، توسعه صنعت موردنظر و بهبود کیفیت محصولات را تسهیل می‌کند. با روش هدفمند قضاوتی، از نظرات 15نفر مدیران شرکت¬های کوچک¬ومتوسط فعال در صنایع¬ لبنی و اساتید دانشگاه استفاده گردید. فرایند تحلیل داده¬ها در دو مرحله¬ی شناسایی مولفه¬ها بر اساس ابعاد ارائه شده توسط استروالدر و پیگنور(2010) با ابزار مصاحبه و روش تحلیل مضمون و غربالگری و ارزیابی مولفه¬ها از طریق ابزار پرسشنامه و روش دلفی¬فازی انجام شد. با ضریب آلفای کرونباخ(α=0.81) پایایی پرسشنامه¬ها بررسی شد. در مرحله شناسایی مولفه¬ها با استفاده از تحلیل مضمون و در طی مرحله آشنایی با داده¬ها، 86مورد از شواهد گفتاری شناسایی شده از متن مصاحبه ها در قالب 22تم اولیه برچسب¬زنی شد. تم¬ها در قالب نه تم اصلی دسته‌بندی شدند. در مرحله دلفی مولفه¬ها به تایید خبرگان رسید و الگوی تحقیق رسم شد. براساس نتایج، مدل نهایی تحقیق شامل نُه بُعد اصلی شرکای کلیدی، فعالیت¬های¬کلیدی، منابع¬کلیدی، ارزش¬پیشنهادی، روابط مشتری، کانال¬ها، بخش¬های مشتری، ساختار هزینه و جریان درآمد است. ادراک شرکت‌های کوچک¬ومتوسط از صنعت لبنی نیازمند بررسی دقیق و توجه به جزئیات است. با توجه به تأکید بر ابعاد اصلی، نتایج تحقیق مسیرهای نوینی برای بهبود کارکرد واحدها ارائه داده و در تدوین راهبردهای آینده موثر است.
1. آقاخانلو، وجیهه. (۱۳۹۸). طراحی مدل تجاری سازی آثار رشته های صنایع دستی در ایران (پایان‌نامه کارشناسی ارشد). دانشکده دانشگاه علم و فرهنگ تهران، دانشکده هنر و معماری.
2. استروالدر، الگزاندر؛ و پیگنیور، ایو. (۱۳۹۸). خلق مدل کسب¬وکار. (زینب عفتی، مترجم). : نشر شمشاد.
3. امینی، علیرضا؛ و مزروعی سبدانی، هاجر. (۱۳۹۹). مفهوم سازی مدل کسب¬وکار گردشگری در صنایع دستی اصفهان. گردشگري و توسعه، 9(3)، 121-135.
4. بیگدلی، الهه؛ و معتدل، محمدرضا. (۱۳۹۸). توسعه مدل پویای همسویی کسب¬وکار و فناوری اطلاعات با رویکرد چابک. پژوهش هاي نوين در تصميم گيري، 4(4)، 147-175.
5. حاجی حیدری، نسترن. (۱۳۹۹). مدل کسب¬و¬کار از مفاهیم تا اجرا. دانشگاه تهران.
6. خواستار، حمزه.(۱۳۸۸). ارائه¬ی روشی برای محاسبه¬ی پایایی مرحله¬ی کدگذاری در مصاحبه¬های پژوهشی. روش شناسی علوم انسانی، 58(15)، 161-174.
1. Afuah, Allan; & Tucci, Christopher L. (2003). A model of the Internet as creative destroyer. IEEE Transactions on Engineering Management, 50(4), 395-402.
2. Alt, R; & Zimmermann, HD. (2001). Introduction to Special Section-Business Models. Electronic Markets. International Journal (Toronto, Ont.), 11(1), 1019-6781.
3. Alt, Rainer; & Zimmermann, Hans-Dieter. (2001). Introduction to special section-business models. Electronic Markets-The International Journal, 11(1), 1019–6781.
4. Ash, Maurya. (2012). Running lean: Iterate from plan A to a plan that works: O'Reilly.
5. Berends, Hans, Jelinek, Mariann, Reymen, Isabelle, & Stultiëns, Rutger. (2014). Product innovation processes in small firms: Combining entrepreneurial effectuation and managerial causation. Journal of Product Innovation Management, 31(3), 616-635.
6. Berends, Hans, Smits, Armand, Reymen, Isabelle, & Podoynitsyna, Ksenia. (2016). Learning while (re) configuring: Business model innovation processes in established firms. Strategic Organization, 14(3), 181-219.
7. Braun, Virginia, & Clarke, Victoria. (2006). Using thematic analysis in psychology. Qualitative research in psychology, 3(2), 77-101.
8. Chang, Pao-Long, Hsu, Chiung-Wen, & Chang, Po-Chien. (2011). Fuzzy Delphi method for evaluating hydrogen production technologies. International journal of hydrogen energy, 36(21), 14172-14179.
9. Chesbrough, Henry, & Rosenbloom, Richard S. (2002). The role of the business model in capturing value from innovation: evidence from Xerox Corporation's technology spin‐off companies. Industrial and corporate change, 11(3), 529-555.
10. Cosenz, Federico, & Bivona, Enzo. (2021). Fostering growth patterns of SMEs through business model innovation. A tailored dynamic business modelling approach. Journal of Business Research, 130, 658-669.
11. Demil, B. and X. Lecocq (2015). Crafting an innovative business model in an established company: The role of artifacts. Business models and modelling, Emerald Group Publishing Limited. 33: 31-58.
12. França, César Levy, Broman, Göran, Robert, Karl-Henrik, Basile, George, & Trygg, Louise. (2017). An approach to business model innovation and design for strategic sustainable development. Journal of Cleaner Production, 140, 155-166.
13. Gao, Ping; & Li, Jiaying. (2020). Understanding sustainable business model: A framework and a case study of the bike-sharing industry. Journal of Cleaner Production, 267, 122229.
14. Heider, Anne, Gerken, Maike, van Dinther, Nicolas, & Hülsbeck, Marcel. (2021). Business model innovation through dynamic capabilities in small and medium enterprises–Evidence from the German Mittelstand. Journal of Business Research, 130, 635-645.
15. Hsu, Yu-Lung, Lee, Cheng-Haw, & Kreng, Victor B. (2010). The application of Fuzzy Delphi Method and Fuzzy AHP in lubricant regenerative technology selection. Expert Systems with Applications, 37(1), 419-425.
16. Južnik Rotar, Laura; Kontošić Pamić, Roberta; & Bojnec, Štefan. (2019). Contributions of small and medium enterprises to employment in the European Union countries. Economic Research-Ekonomska Istraživanja, 32(1), 3296-3308.
17. Lambert, S. (2003). Making sense of business models, Citeseer.
18. Malmström, Malin, Johansson, Jeaneth, & Wincent, Joakim. (2015). Cognitive constructions of low–profit and high–profit business models: A repertory grid study of serial entrepreneurs. Entrepreneurship Theory and Practice, 39(5), 1083-1109.
19. Malmström, Malin, & Wincent, Joakim. (2012). Modelling competence acquisition in small firms. International Journal of Entrepreneurship and Innovation Management, 15(1-2), 131-158.
20. Müller, Julian Marius. (2019). Business model innovation in small-and medium-sized enterprises: Strategies for industry 4.0 providers and users. Journal of Manufacturing Technology Management, 30(8), 1127-1142.
21. Osterwalder, Alexander, & Pigneur, Yves. (2010). Business model generation: a handbook for visionaries, game changers, and challengers (Vol. 1): John Wiley & Sons.
22. Osterwalder, Alexander, Pigneur, Yves, & Tucci, Christopher L. (2005). Clarifying business models: Origins, present, and future of the concept. Communications of the association for Information Systems, 16(1), 1.
23. Ritter, Thomas, & Lettl, Christopher. (2018). The wider implications of business-model research. Long range planning, 51(1), 1-8.
24. Snihur, Yuliya, Zott, Christoph, & Amit, Raphael. (2021). Managing the value appropriation dilemma in business model innovation. Strategy Science, 6(1), 22-38.
25. Sosna, Marc, Trevinyo-Rodríguez, Rosa Nelly, & Velamuri, S Ramakrishna. (2010). Business model innovation through trial-and-error learning: The Naturhouse case. Long range planning, 43(2-3), 383-407.
26. Teece, David J. (2010). Business models, business strategy and innovation. Long range planning, 43(2-3), 172-194.
27. Trimi, Silvana, & Berbegal-Mirabent, Jasmina. (2012). Business model innovation in entrepreneurship. International Entrepreneurship and Management Journal, 8, 449-465.
28. Zott, Christoph, & Amit, Raphael. (2007). Business model design and the performance of entrepreneurial firms. Organization science, 18(2), 181-199.
29. Zott, Christoph, Amit, Raphael, & Massa, Lorenzo. (2011). The business model: recent developments and future research. Journal of management, 37(4), 1019-1042.
