بررسی تأثیرات کوتاه مدت و بلند مدت سواد مالی، شمول مالی و توسعه اجتماعی بر ثبات مالی در کشورهای عضو اوپک با استفاده از رویکرد PARDL
الموضوعات : مطالعات توسعه اجتماعی ایران
مروان عبدالرزاق مطر
1
(دانشجوی دکتری رشته اقتصاد، واحد اصفهان (خوراسگان)، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران)
حسین شریفی رنانی
2
(دانشیار اقتصاد، واحد اصفهان (خوراسگان)، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران )
ادیب قاسم شندی
3
(استاد اقتصاد دانشگاه کوت، واسط، عراق)
بهار حافظی
4
(استادیار اقتصاد، واحد اصفهان (خوراسگان)، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران)
الکلمات المفتاحية: توسعه اجتماعی, شمول مالی, سواد مالی, ثبات مالی,
ملخص المقالة :
توسعه اجتماعی فرایند ایجاد دگرگونی هاي بنیادین با هدف ادغام اجتماعی، انسجام اجتماعی، پاسخگو کردن کارگزاران امکانات و سازمانهاي صاحب قدرت است که به دلیل ماهیت چند بعدی خود، می تواند پیامدهای اقتصادی داشته باشد. از جمله این پیامدها می توان به مقوله ثبات مالی اشاره داشت. علاوه بر این، شمول مالی و سواد مالی دو مفهوم دیگری می باشند که می توانند با ثبات مالی در ارتباط باشند. در همین راستا، در تحقیق حاضر به بررسی تأثیرات کوتاه مدت و بلند مدت سواد مالی، شمول مالی و توسعه اجتماعی بر ثبات مالی در 17 کشور عضو اوپک شامل الجزایر، ایران، عراق، کویت، لیبی، جزایر سلیمان، قطر، عربستان سعودی، امارات متحده عربی، اکوادور، آنگولا، ونزوئلا، نیجریه، گابن، گینه، کنگو و اندونزی طی سال های 2010 تا 2023 پرداخته شده است. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از روش رگرسیونی داده های پانلی با رویکرد خودرگرسیون با وقفه های توزیعی PARDL استفاده شده است. یافته های تحقیق نشان داد که ارتقای توسعه اجتماعی می تواند در کوتاه مدت و بلند مدت نقش مثبت و تقویت کننده در زمینه ثبات مالی کشورهای مورد بررسی داشته باشد. دیگر یافته ها نشان داد که شمول مالی تأثیر در کوتاه مدت تأثیر منفی ولی در بلند مدت تأثیر مثبت و معنادار بر ثبات مالی در کشورهای مورد بررسی داشته است. همچنین مشاهد شد که در نهایت سواد مالی تا حدودی توانسته هم در کوتاه مدت و هم در بلند مدت ثبات مالی را در کشورهای مورد بررسی بهبود بخشد. بر همین اساس نتیجه گیری می شود که توسعه اجتماعی به دلیل ابعاد گسترده آن و همچنین شمول مالی و سواد مالی، باید به عنوان عوامل موثر بر ثبات مالی در کشورهای مورد بررسی در نظر گرفته شوند و هم در کوتاه مدت و هم در بلند مدت مد نظر قرار داشته باشد.
اسماعیلیان، فریبرز و سفیدبخت، الهه (1401) "بررسی چگونگی ارتباط بین ساختار بازار بانک، شمول مالی و ثبات مالی"، سومین کنفرانس بین المللی مدیریت، حسابداری، اقتصاد و بانکداری در هزاره سوم.
بالونژاد نوری، روزبه (1400) "ارتباط کیفیت حکمرانی و ثبات مالی با لحاظ نقش میانجی گری شمول مالی"، فصلنامه تحقیقات اقتصادی، دوره: 56، شماره: 4.
تقی زاده، سیروان و سخنور، محمد و آخوندزاده یوسفی، طاهره (1402). بررسی تأثیر آزادسازی مالی و تجاری بر ثبات بانکی در کشورهای منتخب در حال توسعه: با رویکرد پانل پویا، مطالعات و سیاست‌های اقتصادی، دوره: 10، شماره: 1.
جعفری گرجی، محمد علی و نجف بیگی، رضا و فقیهی، ابوالحسن و کاملی محمد جواد (1402). ارائه الگوی توسعه پایدار بانکی در بانکهای دولتی ایران با تأکید بر بانکداری سبز، مطالعات توسعه اجتماعی ایران، مجله مطالعات توسعه اجتماعی ایران، سال 15، شماره 2، ص ص 21-46.
شاهچرا، مهشید و نوربخش، فاطمه (1399). اندازه بانک و ثبات عملکرد بانکی در شبکه بانکی کشور، پژوهش های پولی و بانکی، دوره 9، شماره 29، ص ص 426-457.
فرد حریری، علیرضا. طیب نیا، علی. توکلیان، حسین (1401). شمول مالی و سیاست پولی در ایران. فصلنامه برنامه ریزی و بودجه. دوره: 27، شماره: 2. صص 51-88.
فعال نصیری، محمدرضا و خوچیانی، رامین و آسایش، حمید و سجادی فر، سید حسین (1402). سازوکار اثرگذاری عوامل اقتصادی بر حجم سپرده بانکی در نظام بانکی ایران (آزمون درون‌زایی پول در مقابل برون‌زایی پول)، اقتصاد مالی، شماره 16، ص ص 179-200.
محمدی، میرناصر. ناهیدی امیرخائز، محمدرضا. شکوهی فرد، سیامک (1401). ارزیابی ثبات مالی و تبیین عوامل موثر بر ثبات مالی بانک های کشور. فصلنامه سیاست های مالی و اقتصادی. سال چهارم. شماره 15. ص 23-42.
هدایی، سید نورالدین و دامن کشیده، مرجان و هادی نژاد، منیژه و نصابیان، شهریار (1403). تاثیرات آستانه‌ای اقتصاد سایه بر رابطه بین عمق مالی، سیاست‌های بانکی و نوسانات کلان اقتصاد با توسعه اجتماعی – اقتصادی، مجله مطالعات توسعه اجتماعی ایران، سال 16، شماره 2، بهار 1403، ص ص 109-87.
Acharya, V., & Ryan, S. G. (2021). Banks’ financial reporting and financial system stability. Journal of Accounting Research, 54 (2), 277-340. https://doi.org/10.1111/1475- 679X.12114.
Ahmad, D (2018), ’Financial Inclusion and Financial Stability: Survey of the Nigeria’s Financial System’, International Journal of Research in Finance and Management, Vol. 1, No.2, pp. 54-47.
Anarfo, E. B., Abor, J. Y. & Osei, K. A. (2023). Financial regulation and financial inclusion in Sub-Saharan Africa: Does financial stability play a moderating role? Research in International Business and Finance, 51, 2020, 101070, ISSN 0275-5319, https://doi.org/10.1016/j.ribaf.2023.101070.
Anvari, E., Khodapanah, M., & Takband, E. (2021). The effect of government deficit and banking sector credit on the stock market size: Panel VAR model approach. Asset Management and Financing, 6 (2), 57-70. Doi: 10.22108/AMF.2021.21370.
Baron, M and Xiong, W (2014), ‘Credit expansion and financial instability:Evidence from stock prices’, Princeton Univerrsityhttp://www. princeton. edu/~ wxiong/papem/CreditExpansion. Pdf.
Beck, T and De Jonghe, O (2013), ‘Lending concentration, bank performance and systemic risk: exploring cross-country variation’, The World Bank.
Bertheau, P., & Lindner, R. (2022). Financing sustainable development? The role of foreign aid in Southeast Asia's energy transition. Sustainable Development, 30(1), 96-109.
Chen, F W Feng, Y and Wang, W (2018), ‘Impacts of Financial Inclusion on Non- Performing Loans of Commercial Banks: Evidence from China’, Sustainability, Vol.10, No.9, 3048.
Cull, R Demirgüç-Kunt, A and Lyman, T (2012),’ “Financial Inclusion and Stability: What Does Research Show?’, Washington D.C. CGAP.
Ehsanul Haque Shipon (2023). How Important Is Social Development for Economic Growth?, https:// www. researchgate.net/publication/372719766• July 2023.
Guillermo, R.B.C. & Deyvi, A.A. (2018). The informal economy and its impact on tax revenues and economic growth. Analysis of OECD members and Latin America Countries (1995-2016). Retrieved from: https://www.researchgate.net/publication/328343445 on March 20, 2019.
Huong, NTT (2018), ‘The Impact of Financial Inclusion on Monetary Policy: A Case Study in Vietnam’, Journal of Economics and Development, Vol. 20, No. 2, pp 22-5.
Jose, M and Garcia, R (2016), ‘Can financial inclusion and financial stability go hand in hand?’, Economic Issues, Vol. 21, No. 2, pp103-81.
Khan, HR (2011), ‘Financial Inclusion and Financial Stability: Are They Two Sides of the Same Coin?’, Address by Shri H. R. Khan, Deputy Governor of the Reserve Bank of India, at BANCON 2011, organized by the Indian Bankers Association and Indian Overseas Bank, Chennai, India, 4 November.
King, R. G., & Levine, R. (1993). Finance and growth: Schumpeter might be right. The quarterly journal of economics, 108(3), 717-737.
Kirkpatrick, C., & Green, C. (2002). Finance and development: an overview of the issues. Journal of International Development, 14(2), 207.
Lenka, SK and Barik, R (2018), ‘Has expansion of mobile phone and internet use spurred financial .
Levine, R. (2005). Finance and growth: theory and evidence. Handbook of economic growth, 1, 865-934.
Mohammad O. Al-Smadi (2018), ‘The Role of financial Inclusion in Financial Stability: Lesson from Jordan’, Bank and Bank System, Vol. 13, No. 4, pp39-31.
Nikhil Srivastava a, David Tripe b, Mui Neaime, S and Gaysset, I (2024), ‘Financial inclusion and stability in MENA:Evidence from poverty and inequality’, Finance Research Letters, Vol. 24, pp. 237-230.
Omodero, C.O. (2019). The financial and economic implications of underground economy: The Nigerian perspective. Academic Journal of Interdisciplinary Studies, 8(2): 155-155
Ozili, P. K. (2021). Circular economy, banks, and other financial institutions: what’s in it for them? Circular Economy and Sustainability, 1(3), 787-798.
Ozili, Peterson K (2024): Financial stability and sustainable development. Forthcoming in: PRA_ paper_ 118793. pdf.
Rajesh Barik and Ashis Kumar Pradhan (2021), Does Financial Inclusion Affect Financial Stability: Evidence From Brics Nations?’, The Journal of Developing Areas, Volume 55, No. 1
Schumpeter, J. (1912). The Theory of Economic Development. Harvard University Press, Cambridge, Mass.
Stallings, B. (2006). Finance for development: Latin America in comparative perspective. Brookings Institution Press.
Stiglitz, J. E. (1994). Economic growth revisited. Industrial and Corporate Change, 3(1), 65-110.
UNHDR. (2010), United Nations Human Development Report 1990, New York, Oxford University press.2010.
Wang, C., Ma, L., Zhang, Y., Chen, N., & Wang, W. (2021). Spatiotemporal dynamics of wetlands and their driving factors based on PLS-SEM: A case study in Wuhan. Science of The Total Environment, 151310
Westley, G. D. (2001). Can financial market policies reduce income inequality (No. 41498), Washington, DC: Inter-American Development Bank.
Yoshino, N and Morgan, PJ (2018), ‘Financial Inclusion, Financial Stability and Income Inequality: Introduction’, The Singapore Economic Review,Vol. 63, No. 1, pp. 17.
Zhu, X., Zhang, P., Wei, Y., Li, Y., & Zhao, H. (2019). Measuring the efficiency and driving factors of urban land use based on the DEA method and the PLS-SEM model—A case study of 35 large and medium-sized cities in China. Sustainable Cities and Society, 50, 101646.
