مطالعه پدیدارشناختی تحول خانواده در دوران پاندمی کرونا: نمونه موردی شهر تهران‌

الموضوعات : مطالعات اسلامی ایرانی خانواده

عاطفه پولایی ¹ , سید محسن بنی هاشمی ² , عاصمه قاسمی ³ , باقر ساروخانی ⁴

1 - دانشجوی دکتری جامعه شناسی فرهنگی، گروه جامعه شناسی، دانشکده ادبیات، علوم انسانی و اجتماعی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
2 - استاد دانشکدۀ فرهنگ و ارتباطات، دانشگاه بین المللی سوره، تهران، ایران.
3 - استادیار گروه جامعه شناسی، دانشکدۀ ادبیات، علوم انسانی و اجتماعی، واحد علوم و تحقیقات، ، دانشگاه آزاد اسلامی تهران، ایران
4 - استاد گروه جامعه شناسی، دانشکدۀ ادبیات، علوم انسانی و اجتماعی، واحد علوم و تحقیقات، ، دانشگاه آزاد اسلامی تهران، ایران

تاريخ الإرسال : 05 الإثنين , ذو القعدة, 1445 تاريخ التأكيد : 22 الإثنين , صفر, 1446 تاريخ الإصدار : 25 الخميس , جمادى الثانية, 1446

الکلمات المفتاحية: پدیدارشناسی, تغییرات خانواده, تحقیق کیفی, تهران, کرونا,

ملخص المقالة :

مقدمه: خانواده نخستین بستری است که ذخیره واژگانی، اندوخته‌های فرهنگ و تمدن و ارزش‌های اخلاقی را به فرد انتقال می‌دهد. از همین رو خانواده محمل اولیه شکل‌گیری معنا محسوب می‌شود، و در خط مقدم وقایع عظیم و تحولات فرهنگی قرار دارد. یکی از مهم‌ترین وقایع مهم عصر حاضر که همه عرصه‌های زندگی بشر به‌ویژه نهاد خانواده را دستخوش تغییر ساخت فراگیری پاندمی کرونا بود. در جریان فراگیری کرونا خانواده ایرانی معنایی متفاوت از چیزی پیدا کرد که طی دهه‌های قبل صورت‌بندی شده بود. مسئله اصلی پژوهش حاضر بررسی تحولات معنای خانواده در دوران همه‌گیری کرونا و تغییرات آن است. روش: ازآن‌جاکه بررسی کیفی به صورت گسترده و پرداخت آن در مقیاس‌های کلان ممکن نیست تمرکز مطالعه حاضر به صورت خاص بر شهر تهران متمرکز است. در این مقاله از روش پدیدارشناسی توصیفی (استعلایی) استفاده شده است. نمونه‌گیری این تحقیق به صورت نظری بوده است بدین صورت که نمونه‌های این تحقیق 17 خانوار بوده‌اند که در سال‌های 1399 تا 1400 از میان خانواده‌های ساکن مناطق مختلف شهر تهران انتخاب شده‌اند. روش جمع‌آوری داده‌ها نیز مصاحبه نیمه‌ساختاریافته بوده است و داده‌ها با روش کدگذاری به شیوه موستاکاس تحلیل شده‌اند. یافته ها: مبنای تحلیل یافته‌های کیفی این تحقیق می‌توان تحول خانواده را در دوران همه‌گیری کرونا به شرح زیر صورت‌بندی کرد: بازسازی خانواده (به دو شکل پویا و پذیرا)، آشکارسازی چهره‌های پنهان خانواده، گسست در میان اعضا، مجازی‌شدن کاکردهای خانواده، بازاندیشی در ارزشهای خانواده. نتیجه گیری: نتایج این تحقیق نشان می‌دهد که پاندمی کرونا با واداشتن افراد به بازاندیشی عمیق در ساختار، ارزش‌ها و کاکردخانواده در پی تحول در شبکه روابط، قرنطینه، گسترش استفاده از فضای مجازی، ترس از مرگ و بحرانی شدن زندگی روزمره باعث تغییرات عمیق در مفهوم و عملکرد و  انتظارات خانواده شد و تجربه‌ای متفاوت از زندگی خانوادگی را شکل داد که با افشاگری از موارد نادیده‌گرفته یا انکار شده درون خانواده بود.

 

المصادر:

Azadarmaki, T. (2018). Sociology of the Iranian family. Samit Organization#.
Boudlaie, H. (2017). Phenomenological research method. Andisheh Ehsan#.
Cao, W., Fang, Z., Hou, G., Han, M., Xu, X., Dong, J., & Zheng, J. (2020). The psychological impact of the COVID-19 epidemic on college students in China. Psychiatry research. https://doi.org/https://doi.org/10.1016/j.psychres.2020.112934#
Cavanagh, S. E. (2008). Family structure history and adolescent adjustment. Journal of family (29(7)), 944-980#.
Christensen, B. L., Johnson, R. B., & Turner, L. A. . (2011). Research Methods, Design and Analysis. Pearson#.
Chung G, L. P., Wong PYJ (2020). Mediating Effects of Parental Stress on Harsh Parenting and Parent-Child Relationship during Coronavirus (COVID-19) Pandemic in Singapore. . 801-812. https://doi.org/10.1007/s10896-020-00200-1#
Ghasemi, Z. (2021). The lifestyle of families and its relationship with the level of involvement with the corona virus. Iranian Journal of Social Studies, 5(3), 51-75. https://doi#.org/doi: 10.22034/jss.2021.250980
Henarian, M. Y., Seyed Jalal. (2011). The study of Divorce reasons in Tehran Family Courts. Journal of Clinical Psychology Studies, 1(3), 153-127.# https://jcps.atu.ac.ir/article_2104_d07b3ff1c3c6aaa3a26bb0fe299e0ff1.pdf
Hosseini, H. (2007). Sociology of family breakdown and divorce; A collection of analyzes of social issu in Iran. Sociologists#.
Imani Jajermi, H. (2020). Social consequences of the spread of the corona virus in Iranian society. Social Impact Assessment, 1(2), 87-103 https://doi.org/https://doi.org/10.18502/acta.v58i12.5160#
Martínez-de-Quel Ó., S.-I. D., López-Flores M., Pérez C.A. (2021). Physical activity, dietary habits and sleep quality before and during COVID-19 lockdown: a longitudinal study. . Appetite., 158. https://doi.org/doi: 10.1016/j.appet.2020.105019#.
McCarthy, R. a. E., Rosalind. (2011). Key Concepts in Family Studies. SAGE#.
Mokhtari Hessari, P., Moazi, Behnaz, and Montazeri, Ali. (2019). Infodemic, misinformation and the COVID-19. Payesh, 9(3), 349-353. https://doi.org/10.29252/payesh.19.3.349
Moustakas, C. E. (1994). Phenomenological research methods. Sage Publications#.
Nazari, R. (2021). Family lifestyle changes during the Corona epidemic. Applied studies in social sciences and sociology, 3(16), 67-74. https://civilica.com/doc/1494771#
Rafipour, F. (1999). Anatomy of society: an introduction to applied sociology. Publishing Company#.
Tajbakhsh, G. (2020). An Analysis of the Modern Lifestyle in the Post-Corona Era. Strategic Studies of Public Policy, 10(35), 340-360.# https://sspp.iranjournals.ir/article_48015_e7a9306320fd7369eaa939efed8f0e1d.pdf
willoughby, B. J., Hall, S. S., & Luczak, H. P. . (2013). Marital Paradigms: A Conceptual Framework for Marital Attitudes, Values, and Beliefs. ournal of Family(Issues 36(2)), 188-211. https://doi.org/10.1177/0192513X13487677 ?#
Zakaei, M. S. (2011). Theory and Method in Qualitative Research. Social Science Quarterly, 9(17). https://doi.org/ 20.1001.1.17351162.1381.9.17.2.0#