اقدامات جاری در برنامه درسی تربیت بدنی مدارس استثنایی(ارائه یک الگو با رویکرد نظریه داده بنیاد)
الموضوعات : علوم ورزشسارا جلالی بارزاری 1 , حسین مومنی مهمونی 2 , حسین سلطانی 3 , تورج فلاح مهنه 4
1 - دانشجوی دکتری مطالعات برنامه درسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تربت حیدریه، تربت حیدریه، ایران
2 - گروه علوم تربیتی، واحد تربت حیدریه، دانشگاه آزاد اسلامی، تربت حیدریه، ایران
3 - استادیار تربیت بدنی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تربت حیدریه، تربت حیدریه، ایران
4 - گروه علوم تربیتی، واحد تربت حیدریه، دانشگاه آزاد اسلامی، تربت حیدریه، ایران
الکلمات المفتاحية: تربیت بدنی, فراگیران دارای نیاز ویژه, برنامه درسی, مدارس استثنایی,
ملخص المقالة :
تربیت بدنی و فعالیت¬های ورزشی از جمله مهم¬ترین برنامه¬های درسی در مدارس است این مهم در مدارس استثنایی با توجه به نقش مهم این برنامه درسی در اصلاح ساختار حرکتی دانش¬آموزان از اهمیت ویژه¬ای برخوردار است. هدف پژوهش حاضر بررسی وضع موجود برنامه ¬درسی تربیت¬بدنی در مراکز استثنایی است. این پژوهش با رویکرد کیفی و با روش داده¬ بنیاد انجام گرفت. جامعه¬ی آماری شامل کلیه کارگزاران دخیل در برنامه ¬درسی تربیت بدنی مدارس استثنایی هستند که از طریق نمونه‌گیری هدفمند از نوع ملاک محور انتخاب شدند. داده¬ها از طریق مصاحبه¬ی نیمه‌ساختار‌یافته با ده نفر از معلمان مدارس استثنایی، سه نفر از مدیران مدارس استثنایی، هشت نفر از دبیران تربیت¬بدنی مدارس استثنایی شهر تربت حیدریه جمع‌آوری شد. به منظور تجزیه و تحلیل داده¬ها از روش کدگذاری باز، محوری و گزینشی استفاده شد. برای تأمین روایی و پایایی از معیارهای لینکن و کوبا استفاده شد. نتایج پژوهش نشان‌دهنده¬ی بیست و یک مفهوم محوری و نه مقوله منتخب است که در قالب مدل پارادیمی شامل نگاه غیرتخصصی به برنامه¬درسی تربیت بدنی به عنوان مقولهی محوری و شرایط علّی (چالش¬های زیرساختی مدارس، دانشی و نگرشی معلمان و سطحی¬نگری درس تربیت¬بدنی)، عوامل زمینه¬ای (عوامل فرهنگی – اجتماعی، سازمانی و عوامل آموزشی)، شرایط مداخله¬¬ای تسهیل¬گر( به¬کارگیری از مکانیسم تشویق و استفاده از نیازسنجی در ابعاد مختلف)، شرایط مداخله¬گر محدودکننده(چالش‌های فرهنگی و زمینه‌ای، سازمانی و رفتاری)، راهبردها (ارتباط‌گیری با فراگیران، اعتقاد درونی همراه با التزام عملی معلمان، به‌کارگیری روش‌های خلاق در تدریس تربیت‌بدنی و شبکه¬سازی و تعامل¬گرایی) و پیامدها مورد سازماندهی قرار گرفت.
جوان، میکائیل؛ بدری آذرین، یعقوب؛ جعفری ، سلمان؛ اکبری، بهرام (۱۳۹۷). مقایسه دیدگاه معلمان تربیت‌بدنی و دانش‌آموزان درباره رفتار حمایت اجتماعی و مؤلفه‌های آن و اثربخشی کلاس های تربیت‌بدنی، فصلنامه پژوهش‌های فیزیولوژی و مدیریت در ورزش، ۱۰(۲)، ۸۳-۹۹.
حکیم، علی، خاشعی، نسیم، لطیفی، ستاره، دره قائدی، فاطمه (1396). ارزیابی وضعیت جسمانی روزانه فعالیت در نوجوانان 14 تا 20 ساله اهواز در سال 1395. . مجله پرستاری کودکان، 3(3)، 1-8.
دهقان، رضا (۱۴۰۰). تربیت‌بدنی مناسب‌سازی شده برای کودکان با آسیب بینایی در مدارس خاص یا کلاس های فراگیر، نشریه تعلیم و تربیت استثنایی، ۲۱(۱۶۴)، ۳۳-۳۸. magiran.com/p2387710
قهرمان شهرکی، معصومه، قدیری، فرهاد، بهرام، عباس. (1398). تأثیر رویکرد معلم محور وجو تبحر گرا بر سطح فعالیت بدنی دانش‌آموزان دختر زیر ۸ سال. پژوهش در ورزش تربیتی، 7(17)، 101-120.
کاکاوند, علیرضا. (1394). اثر تعدیل‌کنندگی کمال‌گرایی برارتباط بین فشار فرهنگی ـ اجتماعی و نارضایتی از تصویر بدن. فصلنامه روان شناسی کاربردی، 9(2)، 123-139.
ملیجی، مرتضی، علی عسگری، مجید، آقایی، نجف و جوادی پور، محمد (۱۳۹۷). مطالعه تطبیقی برنامه درسی دوره پیش‌دبستانی ایران و چند کشور منتخب ازمنظر درس تربیت‌بدنی، نشریه پژوهش در ورزش تربیتی، ۶(۱۴)، ۲۷۷-۳۰۰.
Baddou, I., El Hamdouchi, A., El Harchaoui, I., Benjeddou, K., Saeid, N., Elmzibri, M, & Aguenaou, H. (2018). Objectively measured physical activity and sedentary time among children and adolescents in Morocco: a cross-sectional study. BioMed research international, 20(7),25-41.
Baird, A., Papachristou, E., Hassiotis, A., & Flouri, E. (2022). The role of physical environmental characteristics and intellectual disability in conduct problem trajectories across childhood: A population-based Cohort study. Environmental Research, 209(4), 112-137.
Behzadnia, B., Rezaei, F., & Salehi, M. (2022). A need-supportive teaching approach among students with intellectual disability in physical education. Psychology of Sport and Exercise, 60(8), 102-156.
Cassese, F. P., & Raiola, G. (2017). The importance of sport in disability management. Sport Science, 10(1), 7-11.
Cheon, S. H., Reeve, J., & Ntoumanis, N. (2018). A needs-supportive intervention to help PE teachers enhance students' prosocial behavior and diminish antisocial behavior. Psychology of Sport and Exercise, 35(4), 74-88.
de Miranda, R. J. A. (2019). The Intellectual Disability Version of the very short form of the Physical Self-Inventory (PSI-VS-ID): validity and reliability of the Portuguese version.
Fitzgerald, H., Stride, A., & Drury, S. (2022). COVID-19, lockdown and (disability) sport. Managing Sport and Leisure, 27(1-2), 26-33.
Gibbs, V., Hudson, J., Hwang, Y. I. J., Arnold, S., Trollor, J., & Pellicano, E. (2021). Experiences of physical and sexual violence as reported by autistic adults without intellectual disability: Rate, gender patterns and clinical correlates. Research in autism spectrum disorders, 89(2), 101-136.
Gozhenko, A., Biryukov, V., Muszkieta, R., Zukow, W. (2018). Physiological basis of human longevity: the concept of a cascade of human aging mechanism. Collegium antropologicum, 42(2), 139-146.
Haegele, J., Zhu, X., & Davis, S. (2018). Barriers and facilitators of physical education participation for students with disabilities: an exploratory study. International Journal of Inclusive Education, 22(2), 130-141.
Hartman, E., Houwen, S., Scherder, E., & Visscher, C. (2010). On the relationship between motor performance and executive functioning in children with intellectual disabilities. Journal of Intellectual Disability Research, 54(5), 468-477.
Howie, V. A., Denman, D., Wilson, N. J., & Lewis, P. (2021). Standards for practice in intellectual and developmental disability nursing: A Delphi study. Collegian.
Kampasová, J., & Válková, H. (2021). Analysis of developmental trends in physical activity, BMI and muscles in children and adolescents with mild-to-moderate intellectual disability. Heliyon, 7(7), 24-36.
Kirk, T. N., Haegele, J. A., & McKay, C. (2021). Exploring dignity among elite athletes with disabilities during a sport-focused disability awareness program. Sport, Education and Society, 26(2), 148-160.
Kok, M., Kal, E., van Doodewaard, C., Savelsbergh, G., & van der Kamp, J. (2021). Tailoring explicit and implicit instruction methods to the verbal working memory capacity of students with special needs can benefit motor learning outcomes in physical education. Learning and Individual Differences, 89(4), 102-119.
Maher, C., Olds, T. S., Eisenmann, J. C., & Dollman, J. (2012). Screen time is more strongly associated than physical activity with overweight and obesity in 9‐to 16‐year‐old Australians. Acta Paediatrica, 101(11), 1170-1174.
Malm, C., Jakobsson, J., & Isaksson, A. (2019). Physical activity and sports—real health benefits: a review with insight into the public health of Sweden. Sports, 7(5), 127.
Nesterchuk, N., Osipchuk, I. (2018). Teoretychne obgruntuvannya suchasnykh pidkhodiv do zastosuvannya fizychnoyi reabilitatsiyi ditey z syndromom Dauna. Reabilitatsiyni ta fizkulturno-rekreatsiyni aspekty rozvytku lyudyny. 3, 60-65.
Orsega-Smith, E. M., Payne, L. L., Mowen, A. J., Ho, C. H., & Godbey, G. C. (2007). The role of social support and self-efficacy in shaping the leisure time physical activity of older adults. Journal of Leisure research, 39(4), 705-727.
Reina, R., Haegele, J. A., Pérez-Torralba, A., Carbonell-Hernández, L., & Roldan, A. (2021). The influence of a teacher-designed and-implemented disability awareness programme on the attitudes of students toward inclusion. European Physical Education Review, 27(4), 837-853.
Ressa, T. (2021). Chrono-curriculum and the miseducation of American disabled students. International Journal of Educational Research, 110(3), 101-123.
Rintala, P., & Loovis, E. M. (2013). Measuring motor skills in Finnish children with intellectual disabilities. Perceptual and motor skills, 116(1), 294-303.
Riso, E. M., Kull, M., Mooses, K., Hannus, A., & Jürimäe, J. (2016). Objectively measured physical activity levels and sedentary time in 7–9-year-old Estonian schoolchildren: independent associations with body composition parameters. BMC Public Health, 16(1), 1-10.
Savliuk, S., Kashuba, V., Romanova, V., Afanasiev, S., Goncharova, N., Grygus, I., ... & Panchuk, A. (2020). Implementation of the Algorithm for Corrective and Preventive Measures in the Process of Adaptive Physical Education of Pupils with Special Needs. Teorìâ Ta Metodika Fìzičnogo Vihovannâ, 20(1), 4-11.
Sydoruk, I., Grygus, I., Podolianchuk, I., Ostrowska, M., Napierała, M., Hagner-Derengowska, M., ... & Skalski, D. (2021). Adaptive physical education for children with the Down syndrome. Journal of Physical Education and Sport, 21(4), 2790-2795.
Torrado, J. C., Jaccheri, L., Pelagatti, S., & Wold, I. (2022). HikePal: A Mobile Exergame to Motivate People with Intellectual Disabilities to do Outdoor Physical Activities. Entertainment Computing, 100477.
Wang, L. (2019). Perspectives of students with special needs on inclusion in general physical education: A social-relational model of disability. Adapted Physical Activity Quarterly, 36(2), 242-263.
Yang, W., Wong, S. H. S., Sum, R. K. W., & Sit, C. H. P. (2021). The association between physical activity and mental health in children with special educational needs: A systematic review. Preventive medicine reports, 23, 101-119.
