تهدیدات زیست محیطی و امنیت ملی ایران در دهه اخیر با تاکید بر رودخانه مرزی هیرمند
الموضوعات :خالد حزباوی 1 , روح الله شهابی 2 , حسین کریمی فرد 3 , فرزاد نویدی نیا 4
1 - دانشکده علوم انسانی،دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز،اهواز،
2 - . عضو هیئت علمی، گروه علوم سیاسی و روابط بین‌الملل، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران(نویسنده مسئول: shahabi89@hotmail.com)
3 - عضو هیات علمی گروه علوم سیاسی
4 - گروه علوم سیاسی، واحد اندیمشک، دانشگاه آزاد اسلامی، اندیمشک، ایران
الکلمات المفتاحية: رودخانه هیرمند, ایران , افغانستان, امنیت ملی , مکتب کپنهاگ,
ملخص المقالة :
بحران آب وچالش های امنیتی آن ،از مهم ترین موضوعات زیست محیطی در برهه ی کنونی به شمار می آید و در مناطقی که میزان بارش ها کاهشی است،آب می تواند،عامل تنش زا باشد.بنابراین، درک پیچیدگی های امنیتی و سیاسی در حوزه رودخانه مرزی در عرصه ملی و بین المللی ضروری است وایران با دارا بودن رودهای مرزی مشترک ازاین قاعده مستثنی نیست. رودخانه هیرمند یکی ازمهم ترین منابع تامین کننده آب درشمال شرق کشوراست.ازآنجاکه عوامل هیدرولوژیکی ،منطقه ای،توسعه ای برافزایش برداشت آب در افغانستان اثر داشته،به تبع درکاهش حقابه هیرمند بیش از حد نمایان است.واجرایی نشدن معاهدات هیرمند و عدم حل اختلاف ها بین دوکشور،نیز تاثیر منفی زیادی بر مسایل سیاسی، اجتماعی،امنیتی، بویژه اقتصادگذاشته است. اگر کشور ایران نتواند براساس دیپلماسی و مدیریت یکپارچه رودهای مرزی در تعامل با همسایه شرقی خود عمل نماید،در آینده دچارتنش و عدم دستیابی به امنیت پایدار آبی در شمال شرق خواهد شد ودرصورت تحقق این امر می‌تواند نتایج امنیتی غیر قابل کنترل (تهدید معیشت، مهاجرت وسیع،بحران زیست محیطی، ناآرامی اجتماعی و...) داشته باشد. بنابراین، امنیتی دانستن هیرمند در سیاست های اعمالی ضروری است. روش تحقیق با توجه به ماهیت نظری آن، روش تحلیلی-توصیفی بوده و ابزارگردآوری اطلاعات به شیوه کتابخانه ای است
