بررسی اثر عناصر ریز مغذی (آهن، روی، منگنز) بر صفات کمی و کیفی گیاه استویا (Stevia rebaudiana Bertoni)

الموضوعات : پژوهش های زراعی در حاشیه کویر

عارف رضایی ¹ ( گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ورامین- پیشوا، ورامین، تهران، ایران. )
محمد نصری ² ( مرکز تحقیقات فنآوری‌های نوین تولید غذای سالم، واحد ورامین- پیشوا، دانشگاه آزاد اسلامی، ورامین، تهران، ایران )
فرشاد قوشچی ³ ( گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ورامین- پیشوا، ورامین، تهران، ایران )

تاريخ الإرسال : 14 الخميس , رجب, 1437 تاريخ التأكيد : 10 الخميس , صفر, 1438 تاريخ الإصدار : 22 الأحد , جمادى الأولى, 1438

الکلمات المفتاحية: روی, آهن, محلول‌پاشی, استویا, صفات کمی و کیفی, منگنز,

ملخص المقالة :

به منظـور بررسـی اثـر عناصـر ریـز مغـذی (آهـن، روی و منگنـز) بـر صفـات کمـی و کیفـی گیـاه استـویـا (Stevia rebaudiana Bertoni) آزمایشی در گلخانه آموزشی– پژوهشی دانشکده کشـاورزی واحـد ورامیـن در سـال 1393 در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار اجرا شد. در این آزمایش اثر محلول پاشی تیمار های مختلف کودی آهـن و روی و منگنـز بر گیـاه و میزان قنـد اسـتویا بررسـی گـردید. تیمـار های آزمایش شامـل سطـوح ذیـل بـود: 1- شـاهد (بدون محلول پاشی). 2- محلول پاشی آهن (نه درصد آهن قابل حل در آب). 3- محلول پاشی (شش درصد آهن قابل حل در آب). 4- محلـول پاشـی آهـن (نـه درصـد آهـن قابـل حـل در آب) + محلـول پاشـی کـود روی. 5- محلول پاشی آهن (شش درصد آهن قابل حل در آب) + محلول پاشی کود روی. 6- محلول پاشی آهن (نه درصد آهـن قابل حـل در آب) + محلول پاشـی کـود منگنز. 7- محلول پاشی آهن (شش درصد آهن قابل حل در آب) + محلول پاشی کود منگنز. 8- محلول پاشـی آهن (نه درصـد آهن قابل حل در آب) + محلـول پاشی کود روی + محلول پاشی کود منگنز. 9- محلول پاشی آهن (شش درصد آهن قابل حل در آب) + محلول پاشی کود روی + محلول پاشی کود منگنز بودند. نتایج نشان داد که محلول پاشی کود های مختلف بر طول ساقه، وزن خشک ریشه، میزان استـویوزید، میزان گلیکـوزید، محتـوای آهن، روی و منگنز گیاه تأثیر معنی داری داشت. بیش ترین میزان گلیکوزید در تیمار آهن (نه درصـد قابل حل در آب) + روی+ منگنز و کم ترین آن در تیمار شاهد به ترتیب با میانگین 55/7 و 94/3 درصد ماده خشک برگ حاصل شد. بیش ترین طول ساقه در تیمار آهن (نه درصد قابل حل در آب) + روی + منگنز و کم ترین آن در تیمار شاهد به ترتیب با میانگین 81 و 58 سانتی متر حاصل شد. کم ترین میزان استویوزید نیز با میانگین 25/2 درصد ماده خشک برگ در تیمار شاهد به دست آمد و تیمار ترکیبی آهن + روی + منگنز نسبت به سایر تیمار ها سهم بیش تری در افزایش استویوزید در گیاه استویا داشتند. همچنین در بین تیمار های دو قسمتی بیش ترین محتـوای آهن گیاه در تیمار آهن (نه درصـد قابل حل در آب) + منگنز با 174 میلی گرم بر کیلو گرم حاصل شد. کم ترین محتوای آهن گیاه نیز در تیمار شاهد با 70 میلی گرم بر کیلو گرم به دست آمد. بنـا بر این می تـوان تیمار آهـن (نه درصد آهن قابل حـل در آب) + محلول پاشـی روی + محلـول پاشـی منگنز را به دلیل فرم نانو بودن و جذب بهتر آن توسط گیاه و بالا ترین میزان عملکرد در اکثریت صفـات انـدازه گیـری شده، به عنوان بهترین تیمار پیشنهاد کرد.