تبیین عوامل مؤثر کالبدی بر ارتقاء بُعد ذهنی کیفیت زندگی در مراکز نگهداری سالمندان (مطالعه موردی: مراکز نگهداری سالمندان صادقیه،غدیر و یاس در اصفهان)
آتنا سادات هاشمی فشارکی
1
(
دانشجوی دکتری معماری، گروه معماری، واحد اصفهان (خوراسگان)، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران.
)
سیده مرضیه طبائیان
2
(
دانشیارگروه معماری، واحد اصفهان (خوراسگان)، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران.
)
سمر حقیقی بروجنی
3
(
استادیارگروه معماری، واحد اصفهان (خوراسگان)، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران.
)
مریم پورشمس
4
(
استادیار،گروه روانپزشکی،بیمارستان گلستان،دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز، اهواز ،ایران.
)
الکلمات المفتاحية: کیفیت زندگی, اصفهان, کالبد, بُعد ذهنی, مراکز نگهداری سالمندان,
ملخص المقالة :
جمعیت سالمندان رشدی شتابان دارد و سیر تغییرات مراقبت از سالمندان از خانواده های گسترده به سمت هسته ای و فضاهای نگهداری حرکت کرده است.حال فضاهای نگهداری سالمندان به دلیل عملکردشان، به صورت ذاتی احساسات منفی مثل احساس جدایی و بی مهری را برای سالمند به همراه دارند. طراحی ضعیف این فضاها، بدون در نظر گرفتن نیازهای جسمی و روحی سالمندان، موجب تشدید این تأثیرات شده است. هدف اصلی این پژوهش، دستیابی به عوامل کالبدی مؤثر بر ارتقای بعد ذهنی کیفیت فضای نگهداری سالمندان، با مشارکت خود سالمندان است.طرح پژوهش حاضر،ترکیبی است و راهبرد طرح پژوهش در بخش کیفی توصیفی-تحلیلی مضمون و در بخش کمی جمع‌آوری اطلاعات به‌صورت میدانی و تحلیل پیمایشی است.لذا جهت رسید به نظرات سالمندان در مورد ویژگی های فضاهای داخلی باکیفیت با روش تحلیل عاملی تأییدی و به کمک نرم‌افزار SPSS مورد تجزیه وتحلیل قرارگرفت. همچنین به منظور بررسی و مقایسه مؤلفه ها از آزمون t استیودنت استفاده شده است. یافته های نتایج حاکی از آن است که بر اساس نظر سالمندان و مطالعات نظری، بعد ذهنی کیفیت فضاهای نگهداری به چهار مضمون اصلی شامل حس تعلق،خوانایی،تناسبات بصری، ایمنی و امنیت وابسته است.بر اساس نتایج پژوهش حاضر،مضامین به دست آمده، بیان کننده این است که پرداختن به اجزای کالبدی با ایجاد جاذبه های بصری،رضایتمندی،چیدمان فضایی و استانداردهای ایمنی می تواند فضا را برای سالمند با اهمیت کرده و باعث افزایش کیفیت فضای نگهداری شود. نظرات سالمندان،تأییدکننده رویکرد تعامل گرا و درک ذهنی از فضاست که تعیین کننده مؤلفه های مؤثر بر بعد ذهنی کیفیت معماری است.
_||_
