ارتقاء حس مکان در کتابخانه مرکزی شهر تبریز با بررسی متغیرهای آکوستیک در معماری

الموضوعات :

مریم میرزابابالو ¹ ( دانشجوی دکتری معماری، گروه معماری، واحد اردستان، دانشگاه آزاد اسلامی، اردستان، ایران. )
سید بهشید حسینی ² ( استاد دانشکده معماری و شهر سازی، دانشگاه هنرتهران، تهران، ایران )
عباس غفاری ³ ( دانشیاردانشکده معماری وشهرسازی، دانشگاه هنر اسلامی تبریز، تبریز، ایران )
هوتن ایروانی ⁴ ( استادیار، گروه معماری، واحد اردستان، دانشگاه آزاد اسلامی، اردستان، ایران )

تاريخ الإرسال : 22 الإثنين , ربيع الثاني, 1445 تاريخ التأكيد : 21 الثلاثاء , جمادى الأولى, 1445 تاريخ الإصدار : 08 الخميس , جمادى الثانية, 1445

الکلمات المفتاحية: کتابخانه, حس تعلق به مکان, آکوستیک, کیفیت صدا, تراز فرکانس,

ملخص المقالة :

آسایش صوتی از بحثهایی است که در کتابخانه دارای اهمیت دوچندان است. در این پژوهش قرائت خانه های دختران و پسران کتابخانه تبریز بررسی و مقایسه شده است. جهت ارتقاء حس دلبستگی به مکان در کتابخانه ها، اهمیت وضرورت دستیابی به توزیع مناسب صدا افزایش می یابد.هدف پژوهش، رسیدن به آسایش صوتی و حس تعلق به مکان برای ‌کاربران ‌در کتابخانه ‌و ‌مطلوب ‌بودن ‌محیط است. از مطالعات اخیر در زمینه کتابخانه متغیرهای وابسته معماری و مستقل آکوستیک (هندسی، ذهنی، عینی، تناسبات) تفکیک شده است. روش تحقیق توصیفی و از طریق بررسی همبستگی متغیرهای مذکور است و با توزیع پرسشنامه و تحلیل داده ها در نرم آفزار SPSS انجام شده است. نتایج پژوهش میانگین نظرات کاربران در بعد هندسی دختران087/3 و پسران 579/3 ، در بعد ذهنی دختران 093/4 و پسران998/3، در بعد عینی دختران828/3 و پسران 733/3 و در بعد تناسبات دختران938/3 و پسران 804/3 را نشان می دهد و بیانگر این است که: بعد ذهنی دارای بالاترین اثر است و میزان دلبستگی دختران بیشترین مقدار را دارد.بنابراین تأکید می شود که جهت ارتقاء حس مکان در طراحی فضاهای مطالعاتی و آموزشی به استفاده از سطوح دارای الیاف و پوسته‌ها و در بخش‌هایی استفاده از کاواک و حفره توجه بیشتری شود. نوآوری پژوهش در این است که اذعان دارد طیف فرکانس‌های وسیع و بالاتر که از حنجره دختران تولید می‌شود، استفاده از الیاف و پوسته‌ها در سطوح فضاهای مختص دختران را ضروری تر می کند، تا با ایجاد آسایش صوتی حس دلبستگی به مکان نیز افزایش پیدا ‌کند.

المصادر:

اگان، ام. دیوید، (1402). آکوستیک در معماری. ترجمه سید بهشید حسینی؛ مریم میرزابابالو، تهران: دانشگاه هنر.

پاکزاد، جهانشاه؛ بزرگ، حمیده.(1393). الفبای روانشناسی محیطی برای طراحان. تهران: آرمانشهر.

دبستانی ا. (تابستان 1400). مؤلفه های ارتقاء حس مکان در فضاهای جمعی محیط های داخلی دانشکده معماری و شهرسازی. نشریه هنر مدیریت سبز، 2: 33-58.

عباس زاده، م؛ مدنی، ر؛ غفاری، ع. (بهار1400). تحلیل تأثیر چیدمان فضایی بر میزان آسایش آکوستیکی در واحدهای مسکونی آپارتمانی معاصر. مطالعات محیطی هفت حصار، 39: 73-86.

غفاری، ع، میر غلامی، م، شفائی، ب. (بهار و تابستان 1400). تأثیر ویژگی های فضایی در مناظر صوتی سراهای بازار تبریز. فرهنگ معماری و شهرسازی اسلامی، 1: 139-155.

قلی زاده، ف؛ غفاری ع؛ کی نژاد م. (1400). واکاوی شرایط آکوستیکی مساجد تاریخی تبریز از منظر گونه بندی حجمی. نشریه علمی صوت و ارتعاش، 20: 84-105.

قنبر پور، م؛ سروش، م؛ جهان بخش، ح؛ فروتن، م.(1401). ظرفیت محیط های معماری برگرفته از نقوش هویت ساز با هدف ارتقای حس مکان فضاهای آموزشی. مطالعات هنر اسلامی، 19: 393-405.

کینزلر،لارنس؛ فری، آستین؛ آر. بی.کوپنز، آلن؛ جیمز، وی.سندرز. (1397).  مبانی آکوستیک. ترجمه معصومه پور صادق قاضی جهانی. تهران: انتشارات دانشگاه صدا و سیما.

مک اندرو، فرانسیس تی. (1392). روانشناسی محیطی. ترجمه  غلامرضا محمودی،تهران:زرباف اصل.

وانگ دیوید، گروت لیندا. (1398). روش های تحقیق در معماری. ترجمه علیرضا عینی فر. تهران: دانشگاه تهران.

Eldakdoky, S. (2017). "Optimizing Acoustic Conditions for Two Lecture Rooms in Faculty of Agriculture, Cairo University". A in Shams Engineering Journal. Volume 8. 481-490.

Gary W. Siebein, Keely M. Siebein, Marylin Roa & Hyun G. Paek, (2020) "The Soundscape of Twenty First-Century Libraries", Acoustical Society of America, Winter, Volume 16, issue 4. https://doi.org/10.1121/AT.2020.16.4.57.

Jablonska. J. (2021)."Architectural Acoustics and Speech Legibility in University Environment – Case study". Applied Acoustics. June, Volume 177.

Manna, D. De Sarkar, T. (2023), "Achieving Acoustic Comfort in the Library: A Sound Masking Initiative", Library Hi Tech News, Vol. ahead-of-print No. ahead-of-print. 

https://doi.org/10.1108/LHTN 06-2023-0110

Rodríguez. R., Machimbarrena. M., I. Tarrero. A. June (2022). "Environmental Noise Evolution During COVID-19 State of Emergency: Evidence of Peru’s Need for Action Plans". Acoustics. Volume 4. 479-491.

Xiao. J , Aletta. F. (2016). "A Soundscape Approach to Exploring Design Strategies for Acoustic Comfort in Modern Public Libraries: A Case Study of the Library of Birmingham". Journal Noise Mapping. Volume 0018.

Yong Jeon. J., In Jo. H., Bayu Santika. B., Lee. H. (2022)."Crossed Effects of Audio-Visual Environment on Indoor Soundscape Perception for Pleasant Open-Plan Office Environments". Building and Environment. Volume 207, January.