سنجش و آزمون انتقال متقابل حباب در بازار‌های بورس اوراق بهادار، ارز و طلا (مطالعه موردی: ایران با استفاده از توابع کاپولا)

الموضوعات :

یعقوب زاهدی ¹ (گروه مالی، واحد مراغه، دانشگاه آزاد اسلامی، مراغه، ایران.)
نادر رضایی ² (گروه حسابداری و مالی، واحد بناب، دانشگاه آزاد اسلامی، بناب، ایران.)
ودود نجاری ³ (گروه ریاضی، واحد مراغه، دانشگاه آزاد اسلامی، مراغه، ایران.)

تاريخ الإرسال : 16 الثلاثاء , رجب, 1444 تاريخ التأكيد : 13 الأحد , شعبان, 1444 تاريخ الإصدار : 09 الجمعة , جمادى الثانية, 1445

الکلمات المفتاحية: حباب قیمتی, خود رگرسیون برداری, توابع کاپولا, سرایت حباب,

ملخص المقالة :

هدف اصلی این پژوهش بررسی تشکیل و سرایت حباب در بازار‌های مالی بورس اوراق بهادار، ارز و طلا با استفاده از مطالعات نیمه تجربی می‌باشد با توجه به اینکه مطالعات پیشین در این حوزه بیشتر اثر انتقال نوسان و یا اثر بازده یک دارایی بر بازده بازار دیگر را مورد مطالعه قرار داده‌اند؛ از این رو در این پژوهش ابتداً داده‌ها در بازده زمانی 1389 الی 1400 گردآوری شدند و با روش‌های آماری توصیفی و اقتصادسنجی مورد تجزیه تحلیل قرار گرفتند. نتایج تجزیه و تحلیل آزمون ریشه واحد راست دنباله نشان از وجود حباب در هر سه بازار مورد مطالعه دارد؛ و نتایج تجزیه و تحلیل آزمون‌های خود رگرسیون برداری و توابع کاپولا (مفصلی) نشان می‌دهد ساختار وابستگی بین سه بازار مالی کاملاً پویا بوده و این وابستگی زمانی که بازار در رژیم رونق می‌باشد نسبت به رژیم رکود بیشتر می‌باشد. همچنین وابستگی دنباله‌ای بین سکه طلا و نرخ ارز به‌مراتب قوی‌تر از وابستگی بین بورس و طلا می-باشد.

المصادر:

_|1) آرغا، لیلا، محنت‌فر، یوسف، رادپور، میثم و رازه، دل آرا. (1400). تاثیر تلاطم‌های ارزی در اثرگذاری سیاست‌های پولی بر تراز تجاری غیرنفتی ایران با تاکید بر تغییرات رژیمی. اقتصاد مقداری، (18)3: 187-1.
2) بناکار، مهسا، نیکومرام، هاشم، قالیباف اصل، حسن و مینویی، مهرزاد. (1400). تبیین و آزمون مدل‌ تلاطم و سرریز در بورس اوراق بهادار تهران (مبتنی بر مدل¬های خانواده کاپولا). مهندسی مالی و مدیریت اوراق بهادار، 12(47), 534-563.
3) بنی مهد، بهمن، رویایی، رمضانعلی و مشتاق کهنموئی، مسعود. (1401). عدم قطعیت اقتصادی و مدیریت سود: شواهدی از شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. تحقیقات حسابداری و حسابرسی، 14(54): 5-20.
4) بهزاد فر، بهزاد. (1399). کتاب تحلیل بنیادی طلا. تهران: انتشارات سازمان بورس.
5) حاتمی، امین، محمدی، تیمور، خداداد کاشی، فرهاد و ابوالحسنی هستیانی، اصغر. (1397). پویایی‌های نسبت بهینه پوشش ریسک در بازارهای سهام و طلا: رهیافت VAR-DCC-GARCH. اقتصاد مالی، 12(45): 73-92.
6) خانی، فاطمه، جعفری صمیمی، احمد، طهرانچیان، امیرمنصور و احسانی، محمد علی. (1400). آثار بازار پول بر بازار طلا با رویکرد پویایی‌شناسی سیستمی. مدلسازی اقتصادی، 15(54)، 1-19.
7) دهباشی، وحید، محمدی، تیمور، شاکری، عباس و بهرامی،جاوید. (1399). واکنش بازارهای ارز، سهام و طلا نسبت به تکانه‌های مالی در ایران: با تاکید بر اثرات سرریز تلاطم، پژوهشهای اقتصادی ایران، 25(83): 1-27.
8) سیف اللهی، ناصر و سیف¬اللهی انار، حامد. (1400). بررسی مکانیسم اثرگذاری نوسانات نرخ ارز، قیمت نفت و رشد اقتصادی برشاخص کل بورس اوراق بهادار، اقتصاد مالی، 15(55): 333-353.
9) میرزایی نژاد لیمویی،معصومه، رادفر، رضا، فلاح، میرفیض و فتحی هفشجانی، کیامرث. (1400). طراحی مدل پویا بازارهای مالی ایران با استفاده از پویایی شناسی سیستم. حسابداری مدیریت، 14(51):1-18.
10) نادمی، یونس و خوچیانی، رامین. (1396). هم‌حرکتی بازارهای سهام، ارز و طلا در ایران: یک تحلیل اکونو فیزیک. مهندسی مالی و مدیریت اوراق بهادار، 8(31), 149-166.
11) ناکار، مهسا، نیکومرام، هاشم، قالیباف اصل، حسن و مینویی، مهرزاد. (1400). تبیین و آزمون مدل‌ تلاطم و سرریز در بورس اوراق بهادار تهران (مبتنی برخانواده کاپولا). مهندسی مالی و مدیریت اوراق بهادار،12(47):534-563.
12) Akkaya, M. (2021). Behavioral Portfolio Theory. In: Mercangöz, B.A. (eds) Applying Particle Swarm Optimization. International Series in Operations Research & Management Science, vol 306. Springer, Cham. https://doi.org/10.1007/978-3-030-70281-6_3
13) Caccioli, F., Shrestha, M., Moore, C., & Farmer, J. D. (2014). Stability analysis of financial contagion due to overlapping portfolios. Journal of Banking & Finance, 46, 233-245.
14) Campbell, J. Y., A.W. Lo, and A.C. MacKinlay (1997), The Econometrics of Financial Markets. Princeton University Press.
15) Chen, S.W.; Chen, T.c. (2012). Untangling the non-linear causal nexus between exchange rates and stock prices:New evidence from the OECD countries. Journal of Economic Studies, Vol.39 (2).
16) Dao, T. M., McGroarty, F., & Urquhart, A. (2019). The Brexit vote and currency markets. Journal of International Financial Markets, Institutions and Money, 59, 153-164.
17) Haultfoeuille, X., Gaillac, C., & Maurel, A. (2021). Rationalizing rational expectations: Characterizations and tests. Quantitative Economics, 12 (3) , 817-842..
18) Hull, J, C. (2012). Risk Management and Financial Institutions, New Jersey 12 (1), 259–260.
19) King, M. A., and Wadhwani, S. (1990). Transmission of volatility between stock markets, Review of Financial Studies (3), pp. 5-33.
20) Liang, c.c. ;Lin, j. B. ; Hsu, H. c. (2013). Reexamining the relationships between stock prices and exchange rates in ASEAN-5 using panel Grager causality approach. Economic Modeling, vol.32 (1)
21) Morley, B. (2009). A comparison of two alternative monetary approaches to exchange rate determination over the long-run. International Econometric Review, 1 (2) , 63-76.‏
22) Phillips, P.C.B. & Shi, S. & Yu, J. (2012). Testing for Multiple Bubbles. Cowles Foundation Discussion Paper, (1843).
23) Rattanasorn, M., Liu, J., Sirisrisakulchai, J., & Sriboonchitta, S. (2016). Modelling Co-movement and Portfolio Optimization of Gold and Global Major Currencies. In International Symposium on Integrated Uncertainty in Knowledge Modelling and Decision Making (pp. 612-623).
24) Salifu, Z., Osei, K.A. and Adjasi, C.K.D. (2007), "Foreign exchange risk exposure of listed companies in Ghana", Journal of Risk Finance, Vol. 8 No. 4, pp. 380-393. https://doi.org/10.1108/15265940710777324
25) Samadi, A. H., Owjimehr, S., & Halafi, Z. N. (2021). The cross-impact between financial markets, Covid-19 pandemic, and economic sanctions: The case of Iran. Journal of policy modeling, 43 (1) , 34-55.‏
26) Smith, G. (2001). The price of gold and stock price indices for the United States. The World Gold Council, 8 (1), 1-16.‏
27) ‏Taskinsoy, J. (2022). Financial Crises Continue to Strike amid Accelerated Evolution of Risk Management. Available at SSRN 4038732.
28) Tian, T., Lai, K. H., & Wong, C. W. (2022). Connectedness mechanisms in the “Carbon-Commodity-Finance” system: Investment and management policy implications for emerging economies. Energy Policy, 169, 113195
|_