مطالعه پدیدارشناسانه ابعاد تربیت مبتنی بر حب و محب خدا از منظر قرآن (مبانی، اهداف، اصول، روشها، مراحل)
حسن عموزاده سماکوش
1
(
دانشجوی دکترای فلسفه تعلیم و تربیت، گروه عاوم تربیتی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اراک، اراک ایران.
)
ذبیح پیرانی
2
(
استادیار گروه روانشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اراک، اراک، ایران.
)
عباسعلی حیدری
3
(
استادیار گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اراک، اراک، ایران.
)
محمدرضا سرمدی
4
(
استادگروه علوم تربیتی دانشگاه پیام نور،
)
الکلمات المفتاحية: مبانی, قرآن, تربیت, اصول, روش, اهداف, حب خدا,
ملخص المقالة :
پژوهش حاضر با هدف شناسایی ابعاد تربیت مبتنی بر حب خدا از نظر قرآن انجام گرفته است، حوزه پژوهش کیفی، به لحاظ هدف کاربردی و از نوع پدیدارشناسی است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه کارشناسان حوزه تعلیم و تربیت بودند که با استفاده از روش نمونهگیری گلوله برقی، انتخاب و نمونهگیری زمان اشباع دادهها ادامه پیدا کرد. ابزارگردآوری دادهها شامل مصاحبه نیمه ساختار یافته بود که در این پژوهش ساخته شد، و روایی و پایایی آن توسط متخصصان مورد تایید قرار گرفت، روش تجزیه و تحلیل داده نیز کدگذاری و تحلیل تفسیری بود، یافتههای پژوهش نشان میدهد که تربیت مبتنی بر حب خدا از نظر قرآن دارای مبانی: معرفتشناسی، هستیشناسی، انسانشناسی، ارزششناسی است. اهداف تربیت مبتنی برحب خدا از نظر قرآن شامل: حب ذات، دوست داشتن بندگان اصلح و مومن، خدا دوستی و پیروی از او، صبغه الله و خلیفه الله و حیات طیبه هستند. اصول تربیت مبتنی بر حب خدا از منظر قرآن عبارت بودند از: اصل ابراز یا منع محبت، اصل تأثیر حب در معرفت و یادگیری و برعکس، اصل خدامحوری، اصل اعتدال، اصل بهرهبری صحیح از دنیا و اصل آزادی در تربیت. در خصوص روشهای تربیتی مبتنی بر حب خدا از منظر قرآن میتوان به: روش حبّ عبودی، روش الگوبرداری، روش موعظه، روش محبّت و مدارا و تصرف بر قلبها، پرهیز از سختگیری و توجه به محیط نشاط و شادابی، روش اسوه حسنه و برشمرندن نعمتهای الهی(یادآوری نعمتها) اشاره نمود. در خصوص مراحل تربیت مراحل رشدی و توجه به تفاوتهای فردی دارای اهمیت ویژهای است.
_||_