تحلیل جامعه‌شناختی حق جمعی بر محیط زیست
محورهای موضوعی : علوم اجتماعیاکبر مهدوی 1 , ایران سلیمانی 2
1 - گروه حقوق، واحد اردیبل، دانشگاه آزاد اسلامی ار، اردبیل، ایران
2 - استادیار گروه الهیات و معارف اسلامی گرایش فقه و حقوق اسلامی ، واحد اردبیل، دانشگاه آزاد اسلامی، اردبیل، ایران.
کلید واژه: جامعه بشری, محیط زیست, فقه, حق جمعی,
چکیده مقاله :
از نگاه دین باوران، چون خداوند علیم و حکیم، آفریدگار بشر است، پس نسبت به ساختار وجودی و مصالح و مفاسد معیشتی و نیازهای حقیقی او در ابعاد گوناگون مادی و معنوی علم کامل و اشراف تمام دارد و همه ی باید‌ها و نباید‌ها و احکامی که از او به عنوان شارع مقدس صادر شده است، مبتنی بر این حقیقت است؛" و نزلنا علیک الکتاب تبیانا لکل شیء"(نحل/89) قرآن و فقه اسلام بر بهداشت فردی و اجتماعی و نظافت اماکن عمومی و حفظ محیط زیست تأکید فراوان و آن را لازمه ایمان می‌داند. تأکید بر این که پیروی از احکام شریعت و عمل نمودن به توصیه‌های دین حنیف اسلام، سعادت بخش و بر طرف کننده ی مشکلات و معضلات بشری است، همان "حفظ محیط زیست و حفظ حقوق بین نسلی" و حق انسان در بهره مندی از محیط زیست سالم به عناوین مختلف مطرح گردیده است.این تحقیق به روش توصیفی تحلیلی در پی بررسی مبانی این حق است و یافته تحقیق اینکه؛ تمام انسان‌ها نسبت به محیط زیست و حفاظت از آن تعهداتی دارند که در صورت ورود ضرر طبق قواعد فقهیه لا ضرر و اتلاف و تسبیب و ضمان و احترام و دلیل عقل وسیره عقلا... قابل مطالبه است.چون محیط زیست در شکل گیری جسم و جان آدمی سهمی به سزا دارد و انسان‌ها هرگز نباید از تلاش در راه بالندگی و حفظ سلامت آن باز ایستند پس با به خطر افتادن محیط زیست انسان بدیهی ترین و اساسی ترین حق انسان یعنی حق حیات وی به مخاطره می افتد، به همین جهت جامعه بشری باید حیات اجتماعی را با اتخاذ دستورات فقهی چنان سامان دهد تا تضمینی برای حفظ مبانی و پایه‌های طبیعی و فرهنگی و معنوی حیات باشد و در حفظ این حق و حریم که به عنوان حق الناس و امانت الهی است کوشا باشند. این مقاله در صدد رسیدن به چنین حق جمعی که یک حق حقوقی و امانت الهی است، تدوین گردیده است.
The right to a healthy environment, in general, is considered independent of environmental law. Human rights advocates have the right to independent human rights to the environment as a right to a quality environment to recognize. The right to the environment also reflects the values of excellence and basic as the right to life, right to health, right to life standard. And the prerequisites for the continued existence of present and future generations as well as sustainable development closely and organic. So this thesis to determine the right to a healthy environment was designed and developed in private law. For this purpose, after taking notes and collecting data and settings through the relevant forms, bills, according as the subject of research was classified minor and consists of chapters. And information and material was brought in different sectors and analyze data were analyzed using descriptive and analytical. In this thesis, two main questions were examined. The first question dealt with the Principles of the Right on the environment. According to a study by researchers became clear that the civil liability in Iranian law is based on the objective responsibility. Judicial procedures followed and what is more the fault of the theory were accepted, the theory is fault. And argued that this theory has major problems, therefore, it was suggested that legislators in waste legislation based theory and the theory of property to be respected. In the second study examines the legal provisions of the law abiding focused on environmental responsibility, The results showed that the law has edited numerous gaps are in terms of quality and quantity; Finally, the debates conducted and carried Conclusions and recommendations According to the results presented.
_||_