مدل برنامه‌ریزی استراتژیک تکنولوژی درصنعت پتروشیمی ایران با استفاده از فرآیند تحلیل شبکه‌ای
محورهای موضوعی : پژوهش های مدیریت راهبردییعقوب رشنوادی 1 , محمدعلی روح اللهی 2
1 - استادیار مدیریت بازرگانی، دانشکده مدیریت، دانشگاه خوارزمی
2 - کارشناس ارشد مدیریتMBA دانشگاه علوم اقتصادی
کلید واژه: تحلیل حساسیت, مدل‌سازی, فرآیند تحلیل شبکه‌ای, صنعت پتروشیمی, برنامه‌ریزی استراتژیک تکنولوژی,
چکیده مقاله :
امروزه اهمیت روز افزون نقش تکنولوژی در بهبود عملکرد اقتصادی و موفقیت کسب و کارها به‌وسیله مدیران شناخته شده است و بدین جهت سرمایه‌گذاری در تکنولوژی به‌منظور خلق مزیت رقابتی پایدار در مطالعات مدیریت مدرن امری متداول است. لذا اطمینان از انتخاب درست و توسعه تکنولوژی‌های کلیدی و برنامه‌ریزی هدفدار تکنولوژی ضروری است. در این مقاله به مدل‌سازی برنامه‌ریزی استراتژیک تکنولوژی با هدف سرمایه‌گذاری در تکنولوژی به‌عنوان دارایی و سلاح رقابتی سازمان به‌گونه‌ای که در راستای اهداف و استراتژی‌های کلان آن باشد، پرداخته می‌شود. به این منظور از دو فرآیند تحلیل شبکه‌ای و تحلیل حساسیت استفاده می‌گردد. در مطالعات قبلی از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی بهره گرفته شده است که با توجه به نارسایی آن در بیان همه جانبه روابط میان معیارها و گزینه‌ها، در این مقاله از فرآیند تحلیل شبکه‌ای استفاده شد. از طریق این فرآیند اهداف و استراتژی‌های کلان با استراتژی‌ها و گزینه‌های تکنولوژی صنعت ارتباط معنی‌دار یافته، سهم هر کدام در تحقق اهداف نهایی تعیین‌شده و به‌وسیله تحلیل حساسیت با پیش‌بینی تغییرات و اثرات آن بر معیارها و گزینه‌ها، جهت مقابله با تغییرات، سناریوها ایجاد و جهت تصمیم‌گیری مورد استفاده قرار می‌گیرند. مدل معرفی‌شده در صنعت پتروشیمی ایران پیاده شده است و طی آن بهبود، توسعه و بومی‌سازی فناوری و فرآیند تولید الفین‌ها و پارافین‌ها، نانوکامپوزیت‌های پلیمری، غشاهای پلیمری و بیورآکتورهای غشایی و هیبریدی، پلی اتیلن ترفتالات، کاتالیست سنتز متانول و کاتالیست سنتز اسید استیک به‌عنوان اولویت‌های تکنولوژی صنعت پتروشیمی شناسایی شدند.
Nowadays increasing importance role of technology in economic performance improvement and business success is known by managers; therefore, in order to create sustainable competitive advantage in modern management studies technology investment is required. In This regard, technology planning is essential to ensure the right choices and key technology development. The purpose of this study is to practice a technology strategic planning framework in order to invest in technology with overall objectives and strategies. For this purpose, analytical network process (ANP) and sensitivity analysis have been used. Previous studies applied analytical hierarchy process. Since this method is not suitable for study of mutual relations between criteria and alternatives, we used analytical network process instead. Through this process, objectives, strategies and technology alternatives find meaningful relation with ; their role were identified by sensitivity analysis, and finally scenarios for decision making were created. The proposed model is implemented in Iran petrochemical industry and as a result, improvement, development , localization of technology , process of Olefin and Paraffin production, Polymer Nano composites , Polymer membranes and Membranous and Hybrid bioreactors, Polyethylene terephthalate , Methanol synthesis and acetic acid synthesis catalysts were identified as petrochemical industry technology priorities.
اعرابی، سیدمحمد، منتی، حسین (1389). استراتژی تکنولوژی، چاپ اول، نشر مهکامه.
مومنی، منصور، شریفی سلیم، علیرضا (1390). مدل‌ها و نرم افزارهای تصمیم‌گیری چند شاخصه، چاپ اول، مولفین
Beer M, Voelpel, S.C, Leibold, M & Tekie, E.B (2005). Strategic Management as Organizational Learning Developing Fit and Alignment through a Disciplined Process , Long Range Planning, 38(5), 445-465.
Carlucci, D & Schiuma, G (2008). Applying the analytic network process to disclose knowledge assets value, creation dynamics, Expert Systems with Applications, 36(4), 7687-7694.
Chen, H & Kocaoglu D. F (2008). A sensitivity analysis algorithm for hierarchical decision models, European Journal of Operational Research 185(1), 266–288
Chen, H.Y, Ho, J.C & Kocaoglu, D.F (2009). A strategic technology planning framework:a case of Taiwan’s semiconductor foundry industry, IEEE Transactions on Engineering Management, 56 (1), 4-15.
Cheng, E & Li, H (2007). Application of ANP in process models: an example of strategic partnering, Building and Environment, 42 (1), 278–287.
Chiaromonte, F (2003). From R&D management to strategic technology management: evolutionand perspectives, International Journal of Technology Management, 25 (6-7), 538-552.
Drejer, A (2002). Towards a model for contingency of management of technology, Technovation, 22 (6), 363-70.
10. Farrukh, C, Phaa, R.l & Probert, D (2003). Technology roadmapping: Linking technology resources into business planning, Int. J. Technol. Manag, 26 (1), 2–19.
11. Fenn, J, Linden, A & Fairchok S (2003). Strategic Technology Planning: Picking the Winners. Gartner Res.
12. Frohman, A. L (1985). Putting Technology into Strategic Planning, California Mgmt. Review, 27(2), 48-59.
13. Ho J. C (2004). Strategic evaluation of emerging technologies in the semiconductorfoundry industry (special case: Taiwan semiconductor foundry industry in Taiwan) (Docteoral dissertation, Portland state university).
14. Hyunseok, P, Kwangsoo, K, Sungchul, C & Janghyeok, Y (2013). A patent intelligence system for strategic technology planning, Expert Systems with Applications, 40(7), 2373-2390.
15. Kirytopoulos, K, Leopoulos, V & Voulgaridou, D (2008). Supplier selection in pharmaceutical industry: An analytic network process approach, Benchmarking: An International Journal, 15(4), 494-516.
16. Kurokawa S, Pelc, K.I & Fujisue, K(2005). Strategic management of technology in Japanese firms:literature review,International Journal of Technology Management, 30(3-4), 223.
17. Lee, H, Lee, S & Park, Y (2009). Selection of technology acquisition mode using the analytic network process, Mathematical and Computer Modeling, 49, 1274-1282.
18. Liwarcin, O & Soyak, B (2006). A new approach for the diagnosis of strategic problems intechnology management, PICMET, Portland International Conference on Management of Engineering and Technology, Istanbul, Turkey, July, 8-13.
19. Luburic, N (2011). Competitiveness Criteria And Possible Recovery Strategies For Petrochemical Business, Business Intelligence Journal - January, 4 (1).
20. Markus, L & Jacob, S (2017). Strategic technology adoption and hedging under incomplete markets, Journal of Banking & Finance, 81, 181-199.
21. Matthews W. H (1992). Conceptual framework for integrating technology into business strategy, Int. J. Veh. Des. 13(5-6), 524–532.
22. Phaal, R, Farrukh, C, J & Probert, D. R (2004). Technology roadmapping-A planning framework for evolution and revolution, Technological Forecasting & Social Change, 71(1-2), 5–26
23. Porter, M. E (1985). Competitive Advantage: Creating and Sustaining Superior Performance. New York: Free Press, 43, 214.
24. Porter, M. E (1996). What is strategy?, Harv.Bus.Rev, 74(6), 61–78.
25. Rauno, R (2014). Mapping the perspectives of coopetition and technology-based strategic networks: A case of smartphones, Industrial Marketing Management, Volume 43, Issue 5, Pages 801-812.
26. Raymond, H. A (2010). Technology value as a dynamic strategic framework, European Business Review, 22 (5), 556-571.
27. Saaty T. L (2004). Fundamentals of the analytic network process—Dependence and feedback in decision-making with a single network, Journal of Systems Science and Systems Engineering, 13(2), 129-157.
28. Saaty, T. L (2001). Decision Making with Dependence and Feedback: Analytic Network Process.
29. Santiago, L. P & Bifano, T. G (2005). Management of R&D projects under uncertainty: A multidimensional approach to managerial flexibility, IEEE Trans. Eng. Manag, 52(2), 269–280.
30. Shengbin H & Michael S (2016). Technology-driven strategy and firm performance: Are strategic capabilities missing links?, Journal of Business Research, 69(2), 751-759.
31. Sonmez, E, Kekre, S, Scheller-Wolf, A & Secomandi, N (2013). Strategic analysis of technology and capacity investments in the liquefied natural gas industry, European Journal of Operational Research, 226(1), 100-114.
32. Triantaphyllou, E & Sanchez, A (1997). A sensitivity analysis approach for some deterministic multi-criteria decision making methods. Decision Science, 28(1), 151-194.
33. Wang, J, C. Y, Wang, C.Y & Wu, C,Y (2015). A real options framework for R&D planning in technology-based firms, Journal of Engineering and Technology Management, 35, 93-114.
34. Whalen P, J (2007). Strategic and technology planning on a roadmapping foundation. Research-Technology Management, 50(3), 40-51.
35. Wu W.W, Liang, D.P & Yu, B (2009). Study on the action mode of enterprise’s technology management in condition of uncertainty, Science of Science and Management of S&T, 30, 133-8.
36. Wu, W. W, Ling, D. P, Yu, B & Yang, Y (2010). Strategic planning for management of technology of China's high technology enterprises, Journal of Technology Management in China, 5(1), 6-25.
37. Yonghee C, Seong-Pil Y & Karp-Soo K (2016). An industrial technology roadmap for supporting public R&D planning, Technological Forecasting and Social Change, 107, 1-12.
38. Yu, X & Zhang, B (2017). Obtaining advantages from technology revolution: A patent roadmap for competition analysis and strategy planning, Technological Forecasting and Social Change.
39. Zahra S.A & Bogner W.C (1999). Technology Strategy and Software New Ventures’ Performance: Exploring the Moderating Effect of the Competitive Environment, Journal of Business Venturing, 15(2): 135-173.