بررسی وضعیت آلودگی به بیماری ساق سیاه توتون در استان گلستان*

محورهای موضوعی : دو فصلنامه تحقیقات بیماریهای گیاهی

سید افشین سجادی ¹ (مربی پژوهش، گروه گیاه‌پزشکی، مرکز تحقیقات و آموزش تیرتاش، بهشهر، ایران)
محمدعلی آقاجانی ² (استادیار پژوهش، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان گلستان، گرگان، ایران)
هدی عاصمی ³ (مربی پژوهش، گروه گیاه‌پزشکی، مرکز تحقیقات و آموزش تیرتاش، بهشهر، ایران.)
محمدرضا نجفی ⁴ (مربی پژوهش، گروه گیاه‌پزشکی، مرکز تحقیقات و آموزش تیرتاش، بهشهر، ایران.)

تاریخ دریافت : 1394/12/02 تاریخ پذیرش : 1395/09/17 تاریخ انتشار : 1396/09/01

کلید واژه: Phytophthora nicotianae, وقوع بیماری, سطح زیر منحنی پیشرفت بیماری, دوره آلودگی,

چکیده مقاله :

قارچPhytophthora nicotianae (=P. parasitica)  با ایجاد بیماری ساق سیاه توتون یکی از عوامل مهم بیماری­زا در مزارع توتون می­باشد. بیماری می­تواند در تمام مراحل رشد گیاه رخ دهد و خسارت در برخی مزارع می­تواند به صد درصد برسد. جهت بررسی وضعیت آلودگی به این بیماری در مزارع توتون استان گلستان، در سال زراعی 1393، تعداد 45 مزرعه توتون در پنج منطقه مختلف گرگان (تقرتپه، جعفرآباد، قرق، نوده ملک و والش­آباد) و چهار منطقه مختلف علی­آباد (پیچک­محله، برفتان، فاضل­آباد و الازمن) انتخاب و از زمان ظهور علایم بیماری طی بازدیدهای منظم هفتگی، میزان بیماری روی اندام­های هوایی توتون در طول دوره آلودگی در مزارع یادداشت­برداری شد. تجزیه­ی آماری داده­ها با استفاده از نرم­افزار استت گرافیکز سنتوریون 15 صورت پذیرفت. از لحاظ حداکثر وقوع بیماری در مناطق مختلف اختلاف معنی­داری وجود نداشت اما در مزارع مختلف یک روستا اختلاف معنی­داری در سطح احتمال یک درصد وجود داشت. حداکثر میزان آلودگی در مزرعه­ای با 4/34 درصد آلودگی در روستای والش آباد دیده شد و در مجموع روستای والش آباد با 96/22 درصد بیشترین آلودگی و روستای نوده­ملک کمترین آلودگی (72/13درصد) را دارا بود. از لحاظ سطوح زیر منحنی­های پیشرفت بیماری نیز بین مناطق اختلاف معنی­داری وجود نداشت، اما در مزارع مختلف اختلاف معنی­داری در سطح احتمال یک درصد وجود داشته است. حداکثر سطح زیر منحنی پیشرفت بیماری در یکی از مزارع روستای قرق (3/1743) بود. در مجموع روستای برفتان (1146) بیشترین سطح زیر منحنی پیشرفت بیماری و روستای نوده­ملک (76/641) کمترین سطح زیر منحنی پیشرفت بیماری را داشت. نتایج حاصل از این بررسی نشان می­دهد بیماری ساق سیاه توتون در تمام مناطق توتون­کاری استان گلستان با میزان وقوع متفاوت گسترش دارد.  

چکیده انگلیسی:

The casual agent of tobacco black shank disease, Phytophthora nicotianae Breda de Haan (=P. parasitica Dasture), is one of the most important pathogen in tobacco fields. Disease can occur at all stages of plant growth and damage can occasionally reach up to 100% in some fields. In order to determine the status of the disease in tobacco fields of Golestan province, 45 tobacco fields were selected in five different village of Gorgan regions (Taghartappeh, Jafarabad, Ghorogh, Nodehmalek and Valeshabad) and in four different village of Aliabad regions (Pichakmahaleh, Baraftan, Fazelabad and Elazman) during 2014 growth season. The disease amount on aerial parts of tobacco plants was recorded during the infection period according to weekly surveys in the selected fields started when the primary symptoms become apparent. Statistical analysis was performed using the Stat Graphics Centurion XV software. The disease incidence was similar in different regions but there was significant difference (P<0.01) among the disease incidence of the fields of a village. The highest disease incidence (34.4%) was observed in a field located in Valeshabad village. The highest (22.96%) and lowest (13.72%) disease incidence was recorded in Valeshabad village and Nodehmalek village, respectively. There was no statistical difference among the areas under disease progress curves in different regions, however significant difference (P<0.01) was observed among the areas under disease progress curves of the fields of a village. The maximum area under disease progress curve (1743.3) was recorded in a filed in Ghorogh village. The maximum (1146) and minimum (641.76) area under disease progress curve was calculated for Baraftan village and Nodehmalek village, respectively. The results of this study showed that tobacco black shank has spread extensively in the farms of Golestan province with various disease incidences.

منابع و مأخذ:

1. Anonymous. 2012. Statistical repertoire of Iranian Tobacco Company. Behshahr: Iranian Tobacco Company Publishing. 52p. (In Persian).


2. Campbell C L and Madden L V. 1990. Introduction to plant Disease Epidemiology. London: John Wiley & Sons, Inc. 532 p.


3. Campbell C L, Jacobi W R, Powell N T and Main C E. 1984. Analysis of disease progression and the randomness of occurrence of infected plants during tobacco black shank epidemics. Phytopathology 74: 230–235.


4. Cardoso J E, Santos A A, Rossetti A G and Vidal J C. 2004. Relationship between incidence and severity of cashew gummosis in semiarid north-eastern Brazil. Plant Pathology 53: 363–367.


5. Elahinia A. 1998. Mycology and plant pathology. Rasht: University of Guilan Publishing. 533 p. (In Persian).


6. Ershad J, Zalpour N and Makki M. 1974. Occurrence of black shank disease of tobacco in Iran. Iranian Journal of Plant Pathology 10 (1): 92–100.


7. Ferrin D M and Mitchell D J. 1986. Influence of initial density and distribution of inoculum on the epidemiology of tobacco black shank. Phytopathology 76: 1153–1158.


8. Ferrin D M and Mitchell D J. 1986. Influence of soil water status on the epidemiology of tobacco black shank. Phytopathology 76: 1213–1217.


9. Guan J and Nutter FWJ. 2003. Quantifying the interarater repeatability and interrater reliability of visual and remote-sensing disease-assessment methods in the alfalfa foliar pathosystem. Canadian Journal of Plant Pathology 25: 143–149.


10. Jacobi W R, Main C E and Powell N T. 1983. Influence of temperature and rainfall on the development of tobacco black shank. Phytopathology 73: 139–143.


11. James W C. 1971. An illustrated series of assessment keys for plant disease, their preparation and usage. Canadian Plant Disease Survey 51: 39–65.


12. Johnson A W, Csinos A S, Golden A M and Glaze N C. 1992. Chemigation for control of black shank-root-knot complex and weeds in tobacco. Supplement to Journal of Nematology 24(4S): 648–655.


13. Kannwischer M E and Mitchell D J. 1978. The influence of a fungicide on the epidemiology of black shank of tobacco. Phytopathology 68: 1760–1765.


14. Lucas G B. 1975. Disease of Tobacco, 3^rd edition. Releight: Biological consulting Associates. 621pp.


15. Najjafi M, Salavati M, Sajjadi A and Afshari Azad H. 2013. Efficacy of some fungicides against tobacco damping off caused by soilborne pathogens. Paper presented at: 21^th Iranian Plant Protection Congress; 23-26 August; Urmia, Iran.


16. Powell N T and Nusbaum R. 1960. The black shank root knot complex in flue cured tobacco.Phytopathology 50: 899–906


17. Sajjadi A and Assemi H. 2012.Antifungal activity of plant extracts of catmint, tobacco and thyme on fungal pathogens of tobacco. Biological Control of Pests and Plant Diseases 3(1): 41–52.


18. Sajjadi A and Assemi H. 2012.Identification of pathogenic soilborne fungi of tobacco in Golestan province fields. Applied Plant Protection 1(3): 233–248.


19. Sajjadi A, Hosseininejad A and Assemi H. 2014. Identification and physiological races of root-knot nematode species (Meloidogyne spp.) in the tobacco fields in Golestan province, Iran. Applied Plant Protection 1(3): 233–248.


20. Shengfu Y, Shew H D and Barker K R. 1994. International of Meloidogyne incognita, Phytophthora nicotianae var nicotianae and Metalaxyl on resistant and susceptible tobacco. Journal of Nematology 26(4): 538–571.


21. Shew H D. 1987. Effect of host resistance on spread of Phytophthora parasitica var. nicotianae and subsequent development of tobacco black shank under field conditions. Phytopathology 77: 1090–1093.


22. Van Jaarsveld E, Wingfield M J and Drenth A. 2003. A Rapid seedling based screening technique to assay tobacco for resistance to Phytophthora nicotianae. Journal of Phytopathology 151: 389–394.