دراسة وتحليل أشعار الشاعر الإيراني المعاصر "نيما يوشيج" على أساس منهج التاريخانية الجديدة
محورهای موضوعی : النقد الادبيعلی محمدی 1 * , رسول عربخانی 2
1 - أستاذ مساعد، قسم اللغة الفارسية وآدابها، جامعة بيام نور، طهران، إيران
2 - أستاذ مساعد، قسم التاريخ، جامعة بيام نور، طهران، إيران
کلید واژه: التاريخانية الجديدة, نيما يوشيج, النظرية الأدبية, الشعر الفارسي المعاصر, الخطاب الاجتماعي, السلطة.,
چکیده مقاله :
تُعَدّ التاريخانية الجديدة (New Historicism) نظرية حديثة في النقد الأدبي ظهرت في أواخر القرن العشرين. ويولي هذا المنهج الجديد في الدراسات الاجتماعية، ولا سيما في الأدب والتاريخ، اهتمامًا خاصًا بموقع النص في التاريخ، أو بتعبير آخر "تاريخية النص" بوصفها جزءًا لا ينفصل عنه. تجمع التاريخانية الجديدة بين الدراسة التاريخية والدراسة الأدبية بوصفهما متلازمتين، وتُلغي الحدود بين كون التاريخ خلفية والأدب مقدّمة، لأنهما متشابهان في سرد التاريخ وتأويله. تنظر التاريخانية الجديدة إلى النص بوصفه ساحة لتفاعل الخطابات المختلفة وكشف علاقات القوة. وتمثّل أشعار نيما، إلى جانب تفاعلها مع أوضاعها الاجتماعية، انعكاسا لعلاقات السلطة والحكم المعقّدة. وقد عُرِضت الخطابات الاجتماعية في أشعار نيما يوشيج بطريقة تُظهر مقاومته الهادفة للسياسات البهلوية. وتشغل الخطابات الاجتماعية ونقد السلطة والحكم القائمين الجزء الأكبر من انشغالات يوشيج الفكرية. وبالتزامن مع التحولات الاجتماعية والتاريخية في البلاد، برزت في شعر نيما يوشيج عناصر من الخطابات الاجتماعية، والقوة، والحب، والحرب، والنقد، والاستعمار، والأمل. يهدف هذا البحث إلى دراسة وتحليل الخطابات الموجودة في أشعار نيما يوشيج على ضوء نظرية التاريخانية الجديدة، وبيان مدى انطباق مضامين هذه الأشعار مع هذه النظرية.
New Historicism is a new theory in literary criticism that emerged in the late 20th century. This new approach to the study of social sciences, especially literature and history, pays special attention to the historical position of the text, and in other words, the historicity of the text as its integral part. New historicism places historical and literary study together as necessary and eliminates the boundary between history being the background and literature being the foreground, because they are the same in the narration and interpretation of history. It can be said that Nima's poems, in addition to interacting with her social situation, also reflect the complex relationships between power and government. In Nima's poems, the discourses existing in society are represented in a way that shows the poet's purposeful resistance to Pahlavi policies. Nima's greatest intellectual challenge is social discourse and criticism of existing power and governance. Along with the social and historical changes and developments in the country, components of social discourses, power, love, war, criticism, colonialism, and hope appeared in Nima's poetry. Nima Yushij delegitimized the ruling power by criticizing the conditions of society and the Pahlavi government and by criticizing the discourse of tyranny. By using phrases, words, and vocabulary, she humiliated, blamed, and suppressed the institution of power. He can be considered a critic who suppresses the political system with his poetry and criticizes power through discourse and culture, and is trying to produce poetry and express his inner feelings through language and discourse.
آتشی، منوچهر(۱۳۸۲ )؛ نیما را با هم بخوانیم، تهران: آمیتیس .
آرین پور، یحیی ( ۱۳۷۲)؛ از صبا تا نیما، چ چهارم، تهران: زوار .
ایمنی، خسرو ( ۱۳۸۶)؛ شعر امروز ایران، چ دوم، تهران: نیما .
برسلر چارلز ( 1386) ؛ درآمدی بر نظریه (ها و روشهای نقد ادبی، مترجم مصطفی عابدینی فرد، ویراستار حسین پاینده، تهران: نشر نیلوفر.
پارسی نژاد، ایرج ( ۱۳۸۸) ؛ نیما یوشیج و نقد ادبی، تهران: سخن .
پاینده، حسین ( ۱۳۹۷)؛ نظریه و نقد ادبی: درسنامهای میان رشتهای، ج اول، تهران: سازمان مطالعه و تدوین.
پورنامداریان، تقی ( ۱۳۸۹)؛ خانه ام ابری است، تهران: مروارید .
تایسن، لیس (۱۳۸۷)؛ نظریه های نقد ادبی معاصر، ترجمه مازیار حسین زاده و فاطمه حسینی، تهران: نگاه امروز.
ثروت، منصور ( ۱۳۷۷) ؛ نظریة ادبی نیما، تهران: پایا .
حجازی، ناهید (۱۳۹۹) بررسی تاریخگرایی نو در خاموشی دریا اثر ورکور پژوهشهای ادبیات تطبیقی، دوره۸، شماره۱، صص۱۳۱-۱۱۰.
حسین پور چافی، علی (۱۳۹۰) ؛ جریانهای شعری معاصر فارسی، چ سوم، تهران: امیرکبیر .
راکعی، فاطمه (۱۳۸۷) شبپره و سیولیشه دو نماد در شعر نیمایوشیج، فصلنامه پژوهش زبان و ادبیات فارسی، شماره۱۱، صص۱۸۱-۱۶۳.
روزبه، محمدرضا( ۱۳۸۳)؛ شرح، تحلیل و تفسیر شعر نو فارسی، تهران: حروفیه .
شفیعی کدکنی، محمدرضا (۱۳۸۷)؛ ادوار شعر فارسی از مشروطیت تا سقوط سلطنت، تهران: سخن.
شمس لنگرودی، محمد (۱۳۷۰)؛ تاریخ تحلیلی شعر نو، تهران: مرکز .
طاهباز، سبروس ( 1380)؛ زندگی و شعر نیما یوشیج کماندار بزرگ کوهساران، تهران: ثالث .
کسرایی، سعید( ۱۳۸۲)؛ در هوای مرغ آمین، تهران : نادر .
کلیگز، مری( ۱۳۹۴)؛ درسنامة نظریه ادبی، مترجمان: جلال سخنور، الاهه دهنوی و سعید سبزیان، تهران: اختران.
مکاریک، ایرناریما (۱۳۸۵)؛ دانشنامة نظریه های ادبی معاصر، مترجم مهران مهاجر و محمد نبوی، تهران: موسسة انتشارات آگاه.
میرزابابازاده فومشی، بهنام و زارع، فاطمه(1398) ؛« تاریخ گرایی نو، بازنگری ارتباط تاریخ و ادبیات از منظر نوین» نخستین همایش ملی ادبیات فارسی و پژوهش های میان رشته ای، صص2709-2694.
میر انصاری، علی (1357)؛«اسنادی درباره نیمایوشیج»، سازمان اسناد ملی ایران، پژوهشکده اسناد، صص 137-14.
نیما یوشیج(۱۳۸۹)؛ مجموعه کامل اشعار نیما یوشیج، به کوشش سیروس طاهباز، تهران: نگاه .
وایت، هایدن( ۱۳۸۹)؛ متن تاریخی به مثابة فرآوردهای ادبی، تاریخ و روایت، ترجمه جلال فرزانه دهکردی، تهران: دانشگاه امام صادق (ع) .
Abrams, M. H. & Geoffrey Galt Harpham. (2009). “New Historicism.” A Glossary of Literary Terms. 9th ed. Boston: Wadsworth Cengage Learning. pp. 218-225.
Foucault, Michel (1985), The Use of pleasure; Vol. 2 of History Sexuality, Trans from the French by Robert Hurley, New York, Pantheon Book.
Malpas, S. (2006). “Historicism.”The Routledge Companion to CriticalTheory. Eds. Paul Wake and Simon Malpas. New York: Routledge.Pp. 55-65.
Selden, R. (1997). “New Historicism and Cultural Materialism”. A Reader's Guide to Contemporary Literary Theory. Essex: A Pearson Education Company. Pp. 187-200.
Tyson, L. (2006). “New Historical and Cultural Criticism”. Critical Theory Today: A User Friendly Guide. New York: Taylor & Francis Group. Pp. 281-316.