سیاست خارجی روسیه در خاورمیانه
محورهای موضوعی : روابط بین الملل
محمد سهرابی
1
(استادیار دانشگاه علوم انتظامی ناجا)
کلید واژه: روسیه, سیاست خارجی, انقلاب‌های عربی, منطقه خاورمیانه, موازنه قوای نرم,
چکیده مقاله :
وقوع انقلاب¬ها در شمال آفریقا و تسری آن به خاورمیانه سبب شد تا بازیگران منطقه¬ای و فرا¬منطقه¬ای، رویکردهای متفاوتی را در منطقهخاورمیانه اتخاذ نمایند. روسیه، به¬عنوان یکی از بازیگران فرا¬منطقه¬ای حاضر در منطقه خاورمیانه که تاریخچه حضور آن به دوره تزارها بازمی¬گردد در جریان این خیزش¬ها، رویکرد خود را نسبت به این منطقه تغییر داده و در هر یک از کشورهای قیام¬کرده با توجه به منافع و ابزار خود، سیاستی متفاوت را اتخاذ نموده است. خاورمیانه و موضوعات مختلف معطوف به آن، یکی از مسائلی است که مسکو، به ویژه در دوره دوم ریاست جمهوری پوتین، توجه زیادی به آن داشته است. تردد بالای دیپلماتیک میان مقامات خاورمیانه‌ای به مسکو و بالعکس، به خوبی بیانگر بروز نوعی تحرک و پویایی در سیاست خاورمیانه‌ای روسیه و متفاوت از دهه‌های گذشته می‌‌باشد. چنین به نظر می‌رسد که در پی تحولات پس از 11 سپتامبر 2001، و به ویژه اقدامات نظامی آمریکا در افغانستان و عراق که منجر به تکثیر بنیادگرایی دینی و احساسات ضدآمریکایی در خاورمیانه گردید، روسیه از یک وضعیت و اقبال عمومی بیشتری نزد دولت‌ها و افکار عمومی جوامع منطقه یاد شده برخوردار شده است، وضعیتی که این کشور؛ خود نیز به استقبال و بهره‌برداری از‌آن فکر می‌کند. یافته¬های مقاله حاکی از آن است که خیزش¬های مردمی در منطقه خاورمیانه با عنوان "انقلاب¬های عربی" موجب گردید تا روسیه ابتدا سیاست همراهی با این انقلاب¬ها را در قالب همکاری با غرب در پیش گیرد اما در ادامه به دلیل نگرانی از افزایش حضور آمریکا در منطقه و تسری این جریان به منطقه اوراسیا، سیاست تقابل با جریان¬های انقلابی و حمایت از دولت¬های حاکم را در قالب تقابل با غرب دنبال نماید. مقاله حاضر، رویکرد روسیه را نسبت به خیزش¬های مردمی و وقوع انقلاب¬ها در منطقه خاورمیانه تبیین خواهد نمود.
Appearance of Revolutions in North Africa and its exposure to the Middle East has led to regional and trans-regional actors to adopt different approaches to the Middle East region. Russia, as a trans-regional actor in the history of the region dates back to the Tsars which during the uprising has changed its approach to the region and in each of the countries has risen due to the benefits of its instruments, has adopted a different policy. Middle East and focus on the various issues, one of the important issues to Moscow, especially in the second term of Putin presidency, have paid much attention to it. Top diplomatic traffic between the Middle East to Moscow and back, it reflects the kind of mobility in Russia's Middle East policy is different from past decades. It seems that in the wake of developments since September 11, 2001, and particularly in America's military efforts in Afghanistan and Iraq that led to the proliferation of religious fundamentalism and anti-American sentiment in the Middle East, Russia has a greater interest among state and local communities, governments and the public have been mentioned, a situation of this country, it thinks itself to welcome advantage. The paper suggests that the popular uprisings in the Middle East as "Arabic revolutions" led the first Russian politics with the revolution in the form of cooperation with the West in advance but later due to concerns about increasing America's presence in the region and extend this process to Eurasia, policy trends and revolutionary opposition to support governments in the form of confrontation with the West followed. This paper considers Russia's approach to the popular uprisings and revolutions in the Middle East.