گذار به موازنه گری هیبریدی در سیاست خارجی چین در قبال ایالات متحده

محورهای موضوعی : روابط بین الملل

عبدالمجید سیفی ¹

1 - عضو هیئت علمی گروه علوم سیاسی دانشگاه آیت الله العظمی بروجردی

تاریخ دریافت : 1402/04/17 تاریخ انتشار : 1403/03/23

کلید واژه: موازنه گری هیبریدی, جنگ هیبریدی, چین, ایالات متحده, شرق آسیا,

چکیده مقاله :

چین را می توان مهم ترین قدرت بزرگی تلقی کرد که در دوران پس از جنگ سرد و به ویژه در دو دهه اخیر چالش اساسی برای جایگاه ایالات متحده ایجاد نموده است. رشد قابل توجه اقتصادی چین و مبدل شدن به دومین اقتصاد بزرگ جهان، پیشرفت قابل توجه در حوزه نظامی و فضایی و بسط نفوذ در مناطق مختلف دنیا سبب تقویت چشم انداز گسترش این چالش شده است. ایالات متحده در راستای راهبرد کلان موازنه گری از دور از یک سو، تلاش داشته تا بخشی از مسئولیت مهار چین را به دولت هایی که دارای تمایل و توان برای مهار چین احاله نماید و از سوی دیگر، اقدام به موازنه گری مستقیم می کند. موازنه گری مستقیم ایالات متحده در قالب نوعی جنگ هیبریدی است. پیچیدگی و چندبعدی بودن رهیافت ایالات متحده در این جنگ هیبریدی سبب شده پاسخ چین به این جنگ دارای ابعاد چندگانه ای باشد که می توان آن را قالب رهیافت موازنه گری هیبریدی مفصل بندی کرد. از این منظر پرسش اصلی این پژوهش مطرح می‌گردد که راهبرد چین برای مقابله با جنگ هیبریدی ایالات متحده چیست؟ در پاسخ، نوشتار حاضر بر این ادعاست که پاسخ چین به جنگ هیبریدی ایالات متحده مبتنی بر موازنه گری هیبریدی است که در سه بعد موازنه گری سیاسی، اقتصادی و اطلاعاتی صورت می پذیرد. پژوهش حاضر با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی انجام شده است.

چکیده انگلیسی:

China is the most important great power that has posed a fundamental challenge to the position of the United States in the post-Cold War era. China's significant economic growth and becoming the second largest economy in the world, significant progress in the military and space fields, and the expansion of influence in different regions of the world have strengthened the prospect of expanding this challenge. In the base of grand strategy of offshore balancing, on the one hand, the United States has been trying to buck pass part of the responsibility of containing China to the states that have the desire and ability to contain China, and on the other hand, it is doing straight balancing. Straight balancing of the United States is in the form of a hybrid war. The complexity and multidimensionality of the US approach in this hybrid war has caused China's response to this war to have multiple dimensions, which can be elaborated as a hybrid balancing approach. From this point of view, the main question of this research is that what is China's strategy to deal with the hybrid war of the United States? In response, the present article claims that China's response to the United States' hybrid war is based on hybrid balancing, which takes place in the three dimensions of political, economic, and informational balancing. The present research was done by using descriptive-analytical method.

متن کامل:



 

گذار به موازنه­گری هیبریدی در سیاست خارجی چین در قبال ایالات متحده

 

چکیده        

چین را می­توان مهم­ترین قدرت بزرگی تلقی کرد که در دوران پس از جنگ سرد و به­ویژه در دو دهه اخیر چالش اساسی برای جایگاه ایالات متحده ایجاد نموده است. رشد قابل­توجه اقتصادی چین و مبدل شدن به دومین اقتصاد بزرگ جهان، پیشرفت قابل­توجه در حوزه نظامی و فضایی و بسط نفوذ در مناطق مختلف دنیا سبب تقویت چشم­انداز گسترش این چالش شده است. ایالات متحده در راستای راهبرد کلان موازنه­گری از دور از یک سو، تلاش داشته تا بخشی از مسئولیت مهار چین را به دولت­هایی که دارای تمایل و توان برای مهار چین احاله نماید و از سوی دیگر، اقدام به موازنه­گری مستقیم می­کند. موازنه­گری مستقیم ایالات متحده در قالب نوعی جنگ هیبریدی است. پیچیدگی و چندبعدی بودن رهیافت ایالات متحده در این جنگ هیبریدی سبب شده پاسخ چین به این جنگ دارای ابعاد چندگانه­ای باشد که می­توان آن را قالب رهیافت موازنه­گری هیبریدی مفصل­بندی کرد. از این منظر پرسش اصلی این پژوهش مطرح می­گردد که راهبرد چین برای مقابله با جنگ هیبریدی ایالات متحده چیست؟ در پاسخ، نوشتار حاضر بر این ادعاست که پاسخ چین به جنگ هیبریدی ایالات متحده مبتنی بر موازنه­گری هیبریدی است  که در سه بعد موازنه­گری سیاسی، اقتصادی و اطلاعاتی صورت می­پذیرد. پژوهش حاضر با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی انجام شده است.

واژگان کلیدی: موازنه­گری هیبریدی، جنگ هیبریدی، چین، ایالات متحده، شرق آسیا

 

 

 

 

مقدمه

با پایان جنگ سرد و رفع فشار ساختاری ناشی از نظام دوقطبی، فضای مناسبی برای بسط حضور ایالات متحده در مناطق مختلف جهان آماده­تر شد. این گسترش حضور در وهله نخست برای مهار دولت­های مستعد نیل به جایگاه هژمون­های منطقه­ای بود. جلوگیری از شکل­گیری و تقویت هژمون­های منطقه­ای بخشی از راهبرد کلان موازنه از دور ایالات متحده است که برای حفظ جایگاه خود اتخاذ کرده است. راهبرد کلان موازنه­گری از دور مبتنی بر دو راهبرد احاله مسئولیت و موازنه­گری مستقیم بوده که با توجه به شرایط و جایگاه دولت هدف آنها را به کار می­گیرد.

چین را می­توان مهم­ترین قدرت بزرگی تلقی کرد که در دوران پس از جنگ سرد و به­ویژه در دو دهه اخیر چالش اساسی برای جایگاه ایالات متحده ایجاد نموده است. رشد قابل­توجه اقتصادی چین و مبدل شدن به دولت اقتصاد بزرگ جهان، پیشرفت قابل­توجه در حوزه نظامی و فضایی و بسط نفوذ در مناطق مختلف دنیا سبب تقویت چشم­انداز گسترش این چالش شده است. ایالات متحده در راستای راهبرد کلان موازنه­گری از دور تلاش داشته تا بخشی از مسئولیت مهار چین در منطقه ایندوپاسفیک را به دولت­هایی نظیر ژاپن، استرالیا و هند احاله نماید. با این وجود، اقدامات چین طی دو دهه اخیر و رشد نفوذ چین سبب شده تا نیاز به موازنه­گری مستقیم توسط ایالات متحده کاملا آشکار گردد که می­توان تجلی آن در قالب سیاست چرخش به شرق مشاهده نمود. سیاست که نخستین بار هیلاری کلینتون، وزیرخارجه وقت ایالات متحده، در سال ۲۰۱۱ از آن در قالب سیاست «چرخش به آسیا¹» آن را مطرح ساخت و اعلام نمود که حضور آمریکا در منطقه شرق آسیا و ایندوپاسفیک برای ادامه نقش رهبری این کشور ضرورت بالایی دارد و عملا از آن زمان، این سیاست به رویکرد اصلی آمریکا در قبال چین مبدل شده است. 

موازنه­گری مستقیم ایالات متحده در قبال چین از طریق ایجاد نوعی جنگ هیبریدی بر ضد چین بوده است. این جنگ هیبریدی دارای ابعاد مختلف اقتصادی، دیپلماتیک، سیاسی و تبلیغاتی است. ایجاد محدودیت­های تجاری و گمرکی، محدودسازی شرکت­های چینی، تحریم­های تسلیحاتی، ایجاد محدودیت­ها برای رسانه­ها شرکت­های ارتباطی چینی و تحریم­های تکنولوژیکی، عملیات روانی و جنگ اطلاعاتی در قالب این جنگ هیبریدی در مقابل چین قابل تحلیل است. هدف این منازعه هیبریدی، فرسایش توان چین از طریق درگیرسازی در حوزه­های مختلف است تا در کنار احاله مسئولیت مهار چین به متحدان ایالات متحده در منطقه، تبدیل چین به یک هژمون با اختلال و تاخیر مواجه شود.

پیچیدگی و چندبعدی رهیافت ایالات متحده سبب شده پاسخ چین به این منازعه هیبریدی طبعا دارای ابعاد چندگانه­ای است که می­توان آن را قالب رهیافت موازنه­گری هیبریدی مفصل­بندی کرد. از این منظر پرسش اصلی این پژوهش مطرح می­گردد که راهبرد چین برای مقابله با جنگ هیبریدی ایالات متحده چیست؟ در پاسخ، نوشتار حاضر بر این ادعاست که پاسخ چین به جنگ هیبریدی ایالات متحده مبتنی بر گونه­ای نوین از موازنه­گری با نام موازنه­گری هیبریدی است که در سه بعد موازنه­گری سیاسی، اقتصادی و اطلاعاتی صورت می­پذیرد. پژوهش حاضر با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی انجام شده است.

در این مقاله، ابتدا پیشینه­ای از پژوهش­های موجود در مورد رفتار موازنه­گرایانه چین ارائه می­شود. سپس نظریه موازنه­گری هیبریدی به­عنوان یک رویکرد نوین در رفتار موازنه­گرایانه معرفی می­شود. این موازنه­گری هیبریدی در قبال جنگ هیبریدی ایالات متحده اتخاذ شده که در این راستا، نخست ابعاد جنگ هیبریدی ایالات متحده در قبال چین مورد اشاره قرار گرفته سپس کاربست رهیافت موازنه­گری هیبریدی در رفتار چین در قبال ایالات متحده آورده شده است.

 

۱. پیشینه پژوهش

این مقاله نخستین پژوهش با کاربست رویکرد موازنه­گری هیبریدی به زبان فارسی است. این چارچوب توسط ریوتا ایتو² در مقاله موازنه­گری هیبریدی به­عنوان کشورداری واقع­گرایی کلاسیک³ در سال ۲۰۲۲ ارائه شده است. ایتو با ارزیابی رویکردهای واقع­گرایانه و به­ویژه واقع­گرایی کلاسیک، بر عنصر جنگ هیبریدی در شکل دادن بر سیاست حکمرانی دولت­ها تاکید دارد. از نظر وی دولت­ها برای مقابله با این جنگ هیبریدی به گونه­ای از موازنه­گری با نام موازنه­گری هیبریدی متمایل می­شوند که دارای مولفه­های اقتصادی، اطلاعاتی و سیاسی است.

ابدول مانان⁴ (2020) در مقاله خود با عنوان رفتار موازنه­گرانه چین در قبال ایالات متحده⁵ به بررسی گونه موازنه­سازی چین در قبال ایالات متحده می­پردازد. مانان نقش مولفه اقتصاد در این موازنه­سازی را برجسته می­داند و معتقد است با چشم­انداز کنونی تبدیل چین به بزرگترین اقتصاد جهان تا دهه ۲۰۳۰، جنگ اقتصادی ایالات متحده در قبال چین در آینده نزدیک تشدید می­شود و این مسئله سبب می­شود تا نوعی گذار در موازنه­گری چین به سمت موازنه­گری اقتصادی ایجاد شود. مانان معتقد است منطقه آسیا پاسفیک عرصه اصلی این موازنه­گری است ولی انتظار می­رود که در آینده نزدیک این مسئله به سرتاسر جهان بسط پیدا کند.

هوایگو  کی⁶ (2019) در مقاله خود با عنوان موازنه نهادی چین و ایالات متحده در منطقه آسیا پاسفیک و پیامدهای آن بر گزینش­های سیاست خارجی چین⁷ توجه خود را به سمت موازنه­سازی چین در قالب سازمان­های بین­المللی معطوف می­کند. کی با اشاره به گونه­های مختلف موازنه­گر معتقد است که چین از طریق سازمان­های منطقه­ای نظیر سازمان همکاری شانگهای با حضور روسیه، قصد دارد اتحادهای آمریکامحور در منطقه را موازنه کند. از نظر کی، بخشی دیگر موازنه­سازی نهادی چین در قبال ایالات متحده به نفوذ در سازمان­های بین­المللی نظیر اتحادیه عرب و شورای همکاری خلیج­فارس بازمی­گردد که بسیاری از اعضای آن از متحدان ایالات متحده محسوب می­شوند.

ماریا رپنیکووا⁸ (2022) در مقاله موازنه قدرت نرم: تلاش های آمریکایی و چینی برای به دست آوردن قلب­ها و ذهن­ها⁹ که در مجله فارین افرز به چاپ رسیده، معتقد است که بخش اصلی موازنه­گری چین در قبال ایالات متحده به سمت قدرت نرم معطوف شده است. رپنیکووا معتقد است رمز موفقیت چین در این موازنه­سازی تمرکز روی قدرت نرم است تا بتواند بر جذابیت­های مدل چینی توسعه و حکمرانی برای جمعیت جهان بیفزاید و نقاط مثبت مدل آمریکایی را مخدوش سازد. از این منظر، شرط موفقیت موازنه­گری چین در قبال ایالات متحده موفقیت در کاربست قدرت نرم توسط چین است تا بتواند بر قلب­ها و ذهن­هایی تاثیر بگذارد که مدت­های متمادی تحت تاثیر مدل غربی توسعه و حکمرانی قرار دارند.

در مقالات فارسی می­توان به مقاله حسین دلاور و همکاران (۱۴۰۰) با عنوان تبیین الگوی چینیِ بازتعریف نظم بین­المللی: ترکیب توانمندی های داخلی و موازنه نرم خارجی اشاره کرد. با توجه به در پیچیدگی بالای قطبیت و عوامل اقتصادی، چین برای موازنه­سازی ایالات متحده یک رویکرد ترکیبی از تقویت توانمندی داخلی و موازنه نرم را پیش گرفته است. از این منظر چین در کنار تلاش برای رشد اقتصادی به تقویت قدرت نظامی خود ادامه می­دهد و از سوی دیگر از تمرکز روی نهادهای بین­المللی و دیپلماسی اقتصادی در پی موازنه آمریکا در حوزه­های جغرافیایی مختلف است.

پژوهش­های موجود در این حوزه عمدتا بر یکی از ابعاد موازنه­گری تمرکز دارند. این پژوهش­ها عمدتا نقش یک بعد نظیر اقتصاد، قدرت نرم یا سازمان­های بین­المللی را در شکل دادن به موازنه­گری چین در قبال ایالات متحده بیشتر مورد توجه قرار می­دهند. مقاله حاضر تلاش دارد تا با بهره­گیری از رویکرد نوین موازنه­گری هیبریدی، دیدگاهی نوین ارائه دهد که بر اساس آن موازنه­گری چین دارای ابعاد ترکیبی و چندبعدی است که نمونه مشابهی در بین پژوهش­های پیشین ندارد.

 

۲. چارچوب نظری: موازنه­گری هیبریدی

بسط مفهوم موازنه هیبریدی در قالب رشد مفهوم جنگ هیبریدی به وقوع پیوسته است. واژه جنگ هیبریدی نخستین بار توسط هافمن در سال ۲۰۰۷ مطرح شد. هافمن معتقد است جنگ هیبریدی موقعیتی است که در آن متخاصم از ابزارهای متفاوت متعارف و غیرمتعارف در فضای تقابل بهره می­جوید تا به اهداف سیاسی خود نایل آید  جنگ هیبریدی در زمره جنگ­های غیرمستقیم قرار می­گیرد و در آن طرف­های تقابل تلاش دارند از ترکیب تمام امکانات موجود متعارف و غیر متعارف خود بهره گیرند تا در یک فضای خاص بر رقیب چیره شوند (Houffman, 2007: 11)

جنگ های هیبریدی می­تواند هم در میان کنشگران دولتی و هم غیردولتی رخ دهد. این فعالیت­های چندوجهی می­تواند توسط واحدهای مختلف یا یک طرف به کار گرفته شود ولی به­طور کلی هدف اصلی آن دستیابی به یک همگونی بین نیروهای مادی و غیرمادی در جنگ است که می­تواند در سطوح مختلف جنگ تاثیرگذار باشد. تحولات اخیر به­ویژه جنگ روسیه و اوکراین در سال ۲۰۱۴ سبب شد برخی ویژگی­های جدید برای جنگ هیبریدی مدنظر قرار گیرد. نخست، رشد قابل­توجه ابعاد غیرنظامی جنگ هیبریدی و به ویژه نقش ابزارهای اقتصادی، تبلیغات و جنگ اطلاعاتی است. دوم، در هم تنیدگی بیشتر ابزارهای استفاده شده در جنگ است. ابزارهای تبلیغاتی و ارائه اطلاعات نادرست در بستر فضای ارتباطی چنان با هم ترکیب شده اند که تمایز آنها از هم دشوار شده است.

جنگ هیبریدی دارای ابعاد چندگانه است. ایوانف و شالامانوف در مقاله خود معتقدند در دهه اخیر با گسترش کاربرد تکنولوژی جنگ هیبریدی پیچیده­تر شده و ابعاد آن ارتباط بیشتری با این گسترش تکنولوژیکی یافته­اند. آنها ابعاد سه­گانه­ای برای جنگ هیبریدی در نظر می­گیرند: جنگ اقتصادی، جنگ اطلاعاتی و عملیات روانی، حمایت از مخالفان و جدایی­طلبان. جنگ اقتصادی معطوف به ایجاد اختلال در فعالیت اقتصادی شرکت­ها و آسیب زدن به نهادهای اقتصادی به شیوه­های گوناگون است. جنگ اطلاعاتی و عملیات روانی معطوف به استفاده از ابزارهای رسانه­ای برای بازنمایی منفی طرف مقابل و همچنین کسب اطلاعات مهم طرف مقابل با ابزارهای مختلف است. حمایت از مخالفان و جدایی­طلبان نیز برای ایجاد فشار بر طرف مقابل صورت می­پذیرد (Ivanov and Shalamanov, 2022: 2).   

در پاسخ به این منازعه هیبریدی، موازنه­گری هیبریدی به­عنوان راهبرد تعدیل منازعه چندبعدی مورد توجه قرار می­گیرد. موازنه­گری هیبریدی نوعی موازنه­گری از طریق عدم کاربست مستقیم ابزارهای نظامی است. موازنه­گری هیبریدی که در سال ۲۰۲۲ توسط ریوتا ایتو مطرح شد ترکیبی از موازنه­گری داخلی و خارجی است که با توجه به مولفه­های سیاسی، اقتصادی و اطلاعاتی تعریف می­گردد. ایتو معتقد است که برای موازنه­گری باید از طریق سه راهبرد موازنه­گری استفاده کرد: موازنه­گری سیاسی¹⁰، موازنه­گری اقتصادی¹¹ و موازنه­گری اطلاعاتی¹² (Ito, 2022: 1961).

- موازنه­گری سیاسی: موازنه­گری سیاسی به معنای استفاده از ابزارهای سیاسی برای وادار کردن طرف مقابل به تبعیت از خواسته­ها است. در این حالت، رهبران معمولا از طیفی از تاکتیک­ها استفاده می­کنند تا طرف مقابل را وادار به انجام اقدام خاصی نمایند و بدینوسیله به مزیت نسبی در برابر طرف مقابل دست یابند. موازنه سیاسی شامل دو رهیافت است: نخست، ادعای مشروعیت است. رهبران امیدوارند از طریق توجیه و دفاع حمایت برای سیاست­های خود جلب نمایند تا بوسیله ان طرف مقابل را تضعیف نمایند. استیسی گادارد¹³ معتقد است که این راهی است که دولت­ها با آن اقدامات خود در پیوستگی با سیاست قدرت بهره می­برند  (Goddard, 2009: 121). ادعای مشروعیت تاکتیکی است برای رسیدن به اهداف بدون استفاده مستقیم از زور.

رهیافت دوم در موازنه­گری سیاسی، اقدامات پنهانی و پوشیده است. در این رهیافت، شبکه هایی از بازیگران تحت نفوذ ایجاد می­شود تا در بدنه طرفین متخاصم نفوذ کند. از جنبش های سیاسی در این راستا نیز به نفع خود بهره گرفته می شود. در حالت بسیار پیشرفته ان ممکن است شامل مقداری استفاده محدود از خشونت در قبال دولت های هدف نیز وجود داشته باشد  (Ito, 2022: 1962).

-موازنه­گری اقتصادی: راهبرد موازنه­گری اقتصادی معطوف به استفاده از مزایای اقتصادی برای تاثیرگذاری بر طرف مقابل است. در حقیقت، استفاده از ابزار اقتصاد برای بهره گیری از پتانسیل آن برای استفاده به عنوان چماق و هویج است. دولت­ها از رقابت ژئواکونومیکی بهره می­گیرند و با حمایت مستقیم و غیرمستقیم از نهادها و شرکت­های اقتصادی خود در مقابل منافع تجاری و اقتصادی طرف متخاصم هستند. دولت­ها اقدام به حمایت از نهادها و شرکت­های خود در دستیابی به بازارهای جدید و بازارهای دولت مقابل می­کنند. در حقیقت، تلاش می­کنند با افزایش سهم خود در بازارهایی که در اختیار شرکت­های دولت متخاصم است، آن دولت را تحت فشار قرار دهند. همچنین سعی می­کنند دسترسی دولت مقابل به بازارهای خود را محدود سازند و از انواع ابزارهای تجاری نظیر تعرفه­ها، محدودیت­های غیرتعرفه­ای، ایجاد استانداردهای مختلف و ... برای نیل به این هدف بهره می­گیرند (Fontaine and Kliman, 2018).

بخشی دیگر از موازنه­گری اقتصادی، به سیاست کمک اقتصادی دولت­ها بازمی­گردد. دولت موازنه­گر تلاش می­کند با اعطای کمک اقتصادی در قالب­های مختلف دولت­های مختلف به­ویژه دولت­های نزدیک به دولت متخاصم را هدف بگیرد. این کمک­ها می­تواند از طریق کمک­های بشردوستانه، کمک­های فنی و تخصصی و کمک­های توسعه­ای باشد. این کمک­ها می­تواند از یک­سو سبب بهبود اعتبار دولت کمک­کننده شود و از سوی دیگر نفوذ طرف مقابل در کشور هدف را محدود سازد  (Ito, 2022: 1964).

-موازنه­گری اطلاعاتی: راهبرد موازنه اطلاعاتی معطوف به هدایت توزیع اطلاعات در قبال دولت­های هدف است و درحقیقت موازنه از طریق جنگ اطلاعاتی است. این موازنه عمدتا از طرق گوناگون حاصل می شود نظیر اینترنت، سرویس­های شبکه­ای و رسانه ای جمعی صورت می­پذیرد. تبلیغات از طریق این رسانه­ها صورت می­گیرد تا نقاظ ضعیف طرف مقابل برجسته و نقاط قوت به چشم نیاید (Kragh and Agsberg, 2017:800 ). دستیابی به اطلاعات صرفا از طرق متعارف صورت نمی­گیرد و می­تواند از طریق حملات ویروسی، حملات هکرها و نفوذهای سایبری اتفاق بیفتد.

بخشی از موازنه اطلاعاتی، به نحوه خنثی­سازی تبلیغاتی است که از طرف متخاصم بر ضد دولت موازنه­گر منتشر می­شود. در این راستا، تلاش می­شود نوعی تصویرسازی از دولت موازنه­گر با استفاده از ابزارهای رسانه­ای صورت گیرد تا تبلیغات طرف مقابل خنثی شود. این خنثی­سازی معمولا در میانمدت و بلندمدت اثر خود را نشان می­دهد.

این سه راهبرد موازنه­گری هیبریدی در حالت ایده­آل هستند و معمولا به شکل ناب و تواما وجود ندارند.برای نمونه، برخی مواقع رهبران سیاسی ادعاهایی در مورد یک اختلاف سرزمینی با دولت دیگر مطرح می­کنند اما هدف آنها کسب مشروعیت سیاسی است اما برخی می­توانند آن را در قالب موازنه اطلاعاتی تفسیر نمایند. مطرح می­کنند. همچنین، باید توجه داشت، موازنه­گری هیبریدی اساسا رویکردی مبتنی بر موازنه­گری غیرنظامی است که تمرکز خود را بر متغیرهایی نظیر تحریم­ها، جنگ اطلاعاتی و اقدامات نهانی قرار داده است (Ito, 2022: 1964).

جنگ هیبریدی ایالات متحده در قبال چین با مطرح شدن چین به­عنوان یک قدرت بزرگ مستعد تبدیل به هژمون، ابعاد جدیدی یافته است. پیچیدگی این جنگ سبب شده تا چین به سمت پاسخ چندوجهی حرکت نماید، که می­توان آن را در قالب مفهوم موازنه­گری هیبریدی مورد بررسی قرار داد.

 

۳. سیاست گذار به شرق ایالات متحده و منازعه هیبریدی با چین

راهبرد کلان موازنه­گری از دور به­عنوان راهبرد اصلی در سیاست خارجی ایالات متحده در دوران پس از جنگ جهانی دوم، بر سیاست خارجی این کشور در قبال چین نیز جهت داده است (Mearshimer, 2001: 237). راهبرد کلان موازنه­گری از دور که با هدف جلوگیری از خیزش و مقابله با هژمون­های منطقه­ای و گسترش نفوذ دولت­های مستعد نیل به جایگاه هژمونی منطقه­ای طراحی شده مبتنی بر دولت راهبرد احاله مسئولیت و موازنه­گری مستقیم است (Prifti, 2017: 44). ایالات متحده تلاش داشته تا بخش عمده­ای از مهار چین را به سایر قدرت­های منطقه­ای که توان و تمایل به مقابله با گسترش نفوذ چین دارند واگذار نماید. ژاپن، کره جنوبی، استرالیا و هند مهم­ترین دولت­هایی هستند که نگران از نفوذ روزافزون چین مستعدترین دولت­ها برای پذیرش بخشی از مسئولیت چین هستند. ورود به اتحادهایی نظیر آکاس¹⁴ با حضور بریتانیا و استرالیا و کواد¹⁵ با حضور ژاپن، استرالیا و هند نمونه­ای از تلاش ایالات متحده برای احاله بخشی از مسئولیت مهار چین به دولت­های مستعد در منطقه آسیا پاسفیک است.

بخش دوم، از راهبرد موازنه­گری از دور ایالات متحده در قبال چین، معطوف به موازنه­گری مستقیم ایالات متحده در قبال چین است. موازنه­گری مستقیم ایالات متحده در قالب نوعی جنگ هیبریدی در قبال چین است. جنگ اقتصادی مهم­ترین بخش این جنگ هیبریدی است. جنگ اقتصادی معطوف به ایجاد اختلال در فعالیت اقتصادی شرکت­ها و آسیب زدن به نهادهای اقتصادی به شیوه­های گوناگون است. چین مدعی اصلی برای قرار گرفتن در جایگاه نخست بزرگترین اقتصاد جهان تا سال ۲۰۳۰ است. کالاهای چینی که مزیت قیمتی بالایی نسبت به نمونه آمریکایی دارند توانسته­اند بازار کالاهای آمریکایی را به خطر بیندازند. یکی از مهمترین نمونه­های این جنگ تجاری را می توان در زمان ترامپ و اعمال تعرفه گمرکی ۲۵ درصدی بر بیش از ۸۰۰ کالای وارداتی از چین مشاهده نمود. ارزش این کالاها بیش از ۳۴ میلیارد دلار است که شامل موارد مهمی همچون توربین­های گازی، مبدل­های گاز به مایع و رآکتورهای هسته­ای می­شود (Selmi et al, 2020: 290). همچنین، تحریم مستقیم کالاهای چینی بخشی دیگر این سیاست که نمونه مهم آن را می­توان در تحریم شرکت هووآی به­عنوان غول فنآوری چین و یکی از شرکت­های موفق در حوزه فناوری اطلاعات مشاهده نمود. تحریم‌های آمریکا شامل قطع همکاری شرکت‌های آمریکایی با این شرکت چینی است که شامل حوزه‌های نرم‌افزاری و سخت‌افزاری تولید تلفن همراه می‌شود.

 بخشی دیگر از این جنگ اقتصادی معطوف به جنگ ارزی است. ایالات متحده با متهم ساختن چین به کاهش تصنعی ارزش یوان، اقداماتی را برای مقابله با چین انجام داده است که نمونه آن را می­توان در قرار دادن چین در زمره اخلالگران ارزی توسط ترامپ و اعمال محدودیت­ها در معاملات با یوان مشاهده نمود تا رقابت­پذیری کالاهای آمریکایی در مقابل کالاهای چینی را حفظ نماید(Cangara, 2022: 3).

بخش دوم جنگ هیبریدی ایالات متحده در قبال چین معطوف به جنگ اطلاعاتی و عملیات روانی است. هدف این جنگ، ارائه تصویری منفی از چین در سطح بین­المللی است. تصویری توام با برجسته­سازی مولفه­هایی نظیر فضای سیاسی بسته، سرکوب سیاسی، عدم پذیرش کثرت­گرایی سیاسی و عدم رعایت حقوق بشر تا نشان دهد گسترش مدل چینی حکمرانی می­تواند چه آثار منفی داشته باشد. تسلط قابل­توجه ایالات متحده بر رسانه­های جمعی سبب شده ابزارهای مختلفی برای این عملیات روانی داشته باشد. 

بخش مهمی از جنگ هیبریدی ایالات متحده در قبال چین، به حمایت از مخالفان و جدایی­طلبان باز می­گردد. ایالات متحده برای ایجاد فشار بر چین و ایجاد فشار به چین از درون، حمایت از مخالفان دولت چین است. مهم­ترین نمونه این حمایت را می­توان در تایوان مشاهده کرد. ایالات متحده چندین دهه است که با حمایت از دولت تایوان تلاش برای درگیرسازی دولت پکن را داشته است. ایالات متحده با فروش تسلیحات و تجهیزات پیشرفته و حمایت دیپلماتیک فشارهای قابل­توجهی به چین وارد می­کند. میزان فروش تسلیحات در دوره دو سال نخست ریاست جمهوری بایدن ۵/۳ میلیارد دلار به تایوان سلاح فروخته و این درحالی است که جورج بوش در دو دوره خود حدود ۱۶ میلیارد دلار سلاح به تایوان فروخت. این رقم در دو دولت «باراک اوباما» به حدود ۱۴ میلیارد دلار می‌رسید. «دونالد ترامپ» نیز با ۱۸ میلیارد دلار آن هم در یک دوره چهارساله رکورددار است (Shepherd and Chiang, 2022: 5). بخش دیگر از حمایت ایالات متحده از مخالفان، به حمایت از دموکراسی­خواهان و مخالفان چین در هنگ­کنگ باز می­گردد. همچنین، با ادعای حمایت از مسلمان ایغور در سین­کیانگ، تحریم­های زیادی را بر ضد دولت چین و برخی مقامات ملی و محلی چین اعمال نموده است.

 

۴. موازنه­گری هیبریدی به مثابه سیاست چین در قبال ایالات متحده

اشاره گردید که گسترش توجه ایالات متحده به سوی شرق مبتنی بر ایجاد یک منازعه هیبریدی با چین بوده است. هدف از این منازعه منازعه هیبریدی در کنار راهبرد احاله مسئولیت، جلوگیری از نیل چین به جایگاه هژمون بوده است. پاسخ و راهبرد چین در قبال سیاست ایالات متحده، موازنه­گری هیبریدی است. این موازنه­گری هیبریدی را می­توان پاسخ چین به گسترش توجه ایالات متحده به شرق و تلقی نمود که در بخش عمده­ای از قرن جدید در سیاست خارجی چین در قبال ایالات متحده متجلی شده است. موازنه­گری هیبریدی چین در قبال ایالات متحده دارای سه راهبرد سیاسی، اقتصادی و اطلاعاتی است.

 

۱-۴. موازنه­گری سیاسی

اشاره گردید موازنه­گری سیاسی به مثابه ابزاری برای وادارسازی متخاصم برای عمل بر اساس اراده موازنه­گر است که از طریق دو ابزار متفاوت صورت می­گیرد. بخشی از آن ادعای مشروعیت است. ادعای مشروعیت با تلاش برای مطرح ساختن الگوی موازنه­گر در مقابل الگوی طرف مقابل صورت می­پذیرد تا الگوی طرف مقابل در حوزه­های مختلف تحت­الشعاع قرار گیرد. به این ترتیب، ادعاهای مطرح شده با هدف به چالش کشیدن گفتمان طرف مقابل در سطوح مختلف مطرح می­شود.

از این منظر، ایالات متحده مدعی برتری الگوی حکمرانی و توسعه آمریکایی است. ایالات متحده در طول دوران پس از جنگ جهانی دوم تلاش داشته الگویی برای حکمرانی و توسعه ارائه داد که پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی به­عنوان الگویی برای بخش عمده­ای از جهان مبدل شد و دهه ۱۹۹۰ به دهه یکه­تازی این الگو بود. بنابراین، برای موازنه­ سیاسی در قبال ایالات متحده نیاز است موازنه­گر الگویی برای حکمرانی و توسعه ارائه دهد. جنگ هیبریدی ایالات متحده در قبال چین بر روی این مولفه تاکید خاصی دارد و به نظر برخی هدف نوین این جنگ هیبریدی به چالش کشیدن الگوی چینی توسعه و حکمرانی است.

در زمینه توسعه، مدل چینی توسعه مبتنی بر اجماع پکن توسط چین مطرح می­شود. این مدل توسعه، جنبه­های متعددی از مدل نولیبرالی توسعه را رد می­کند. این مدل، ارتباط حتمی بین آزادی اقتصادی و آزادی سیاسی و یگانه­انگاری مدل دموکراسی محور را رد می­کند. این مدل، توسعه را صرفا یک مبحث مادی و اقتصادی نمی­داند و آن را توام با نوعی تغییر اجتماعی می­داند. همچنین، اصلاحات سریع که مبتنی بر ایجاد شوک­های اقتصادی و کنار گذاشتن سنت­ها است را نمی­پذیرد و معتقد به اصلاحات تجاری تدریجی است. این دیدگاه، رابطه اقتصاد را از نوع نظامی سیاسی و ایدئولوژی حاکم بر آن را رد می­کند. این دیدگاه به­عنوان یک آلترناتیو برای دیدگاه نولیبرال توسعه، طرفداران قابل­توجهی در نقاط مختلف آسیا، آفریقا و آمریکای لاتین یافته است. این مدل، به­عنوان جانشین مدل آمریکایی توسعه مبتنی بر اجماع واشنگتن است که خواهان اصلاحات سریع، کاهش نقش سنت­ها و کاهش نقش دولت در اقتصاد است.

مدل حکمرانی چینی نیز مبتنی بر وجود یک دولت مقتدر است. این دولت، کنترل کاملی در ایجاد ثبات در جامعه دارد و بر پایه یک اولویت­بندی در ساحت­های کارکردی دولت ایجاد می­شود. وجود دولت مقتدر که اولویت­بخشی بر بهبود شرایط اقتصادی عموم جامعه را در دستورکار خود دارد. از این منظر، الزامی برای گذار به دموکراسی وجود ندارد و پیش­زمینه­ای برای رشد و توسعه کشور محسوب نمی­شود. این مدل حکمرانی درحال کسب طرفداران جدی در نقاط مختلف به­ویژه در آسیا و در کشورهایی است که رهبران آنها به توسعه دولت­محور علاقمند هستند. این مدل حکمرانی به­عنوان جانشینی برای الگوی حکمرانی مبتنی بر لیبرال دموکراسی غربی طراحی می­شود و رکن مهم موازنه­گری سیاسی چین به شمار می­رود. 

رهیافت دوم در موازنه­گری سیاسی از طریق اقدامات پوشیده صورت می­گیرد. این رهیافت، در قالب حمایت از جنبش­های سیاسی و نیروهای درونی در سایر کشورها برای مقابله با طرف مقابل است که نمونه آن را در نفوذ ایالات متحده در برخی انجمن­های چینی حاضر در آمریکا مشاهده نمود. در این رهیافت، اقدامات جاسوسی و حمایت از مخالفان دولت مقابل را شامل می­شود (Wigell, 2019: 266). چین به­ویژه در دهه اخیر اقدامات مخفیانه قابل­توجهی برای کسب اطلاعات سری ایالات متحده آغاز نموده است. یکی از نمونه­های اخیر آن را می­توان به ایجاد یک مرکز شنود در جزیره­ای در کوبا در ۱۰۰ مایلی ایالت فلوریدا مشاهده کرد که بنابر گزارش وال­استریت ژورنال، توسط چین ایجاد شده تا ارتباطات الکترونیکی را از جنوب شرقی ایالات متحده که مکان بسیاری از پایگاه‌های نظامی آمریکا بوده جمع و همچنین بر تردد کشتی‌ها نظارت کند (Strobel and Lubold, 2023). 

 

۲-۴. موازنه­گری اقتصادی

موازنه­گری اقتصادی راهبردی برای بهره­برداری از ابزارهای اقتصادی برای تاثیرگذاری بر دولت هدف است. دولت­ها از رقابت ژئواکونومیکی بهره می­گیرند و با حمایت مستقیم و غیرمستقیم از نهادها و شرکت­های اقتصادی خود در مقابل منافع تجاری و اقتصادی طرف مقابل هستند. موازنه اقتصادی را می­توان نقطه ثقل تلاش­های چین در جهت موازنه­گری ایالات متحده تلقی نمود که بار بخش عمده­ای از موازنه­گری هیبریدی در قبال ایالات متحده را بر دوش دارد.

ابتکار کمربند و راه¹⁶ که توسط شی جی پینگ در سال ۲۰۱۳ مطرح شد، هسته مرکزی موازنه­گری اقتصادی چین محسوب می­شود. ابتکار کمربند و راه شکلی از موازنه­گری اقتصادی در مقابل اردوگاه لیبرال دموکراسی به سردمداری ایالات متحده است (Fontaine and Kliman, 2018) برای نمونه ائتلاف ایندوپاسفیک امن و آزاد که توسط ایالات متحده و متحدانش نظیر ژاپن و استرالیا در منطقه ایندوپاسفیک مطرح شده بر اهمیت تجارت آزاد و آزادی کشتیرانی تاکید دارد و براساس آن کشوهایی که در ارزش­های دموکراتیک با هم اشتراک دارند باید با هم مشارکت گسترده داشته باشند. برای موازنه این ائتلاف به رهبری ایالات متحده بدون استفاده از ابزار نظامی، چین تلاش دارد نفوذ خود در ایندوپاسفیک و به طور کلی از آسیا تا اروپا و آفریقا را از ابتکار کمربند و راه گسترش دهد و هدف آن ایجاد یک فضای اقتصادی گسترده تا بوسیله آن یک آلترناتیو برای لیبرال دموکراسی غرب  ارائه دهد  (García-Herrero and Schindowski, 2023: 6 ). 

ابتکار کمربند و راه در تلاش برای ایجاد یک منطقه اقتصادی برای چین است که آسیا، خاورمیانه و اروپا را از طریق «راه ابریشم جدید» پیوند می­دهد و یک نظم اقتصادی با محوریت آسیا شکل می­دهد. این ابتکار ۶۵ کشور را در برمی­گیرد اما پتانسیل آن برای افزایش این کشورها به ۱۴۶ کشور وجود دارد  (Freymann, 2021: 2). ابتکار کمربند و راه ابزاری است که چین می­تواند با بهره­گیری از آن مدل توسعه خود را در بین کشورهای جهان بسط دهد. این مدل توسعه مبتنی بر نوع خاص به مفاهیمی نظیر حقوق بشر و تجارت است که می­تواند الگوی حکمرانی منبعث از آموزه­های الگوی لیبرال دموکراسی آمریکایی را تحت­الشعاع قرار دهد.

ابتکار کمربند و راه نیاز به تامین مالی گسترده دارد که بسیاری از کشورهای درگیر این ابتکار اساس توان این تامین مالی را ندارند. از این منظر،‌ نیاز به سرمایه­گذاری چین در این کشورها وجود دارد و این مسئله سبب رشد نفوذ چین در این کشورها شده و موازنه­گری اقتصادی در این کشورها در قبال ایالات متحده را تعمیق می­بخشد. برای نمونه، بندر هامبانتوتا¹⁷ در جنوب سریلانکا به به چین واگذار شده و براساس توافق آگوست ۲۰۱۷، به چین اجاره ۹۹ ساله داده شد. درحقیقت، برخی کشورها برای رهایی از درگیری در دام بدهی اقدام به پذیرش ورود چین به بازارها و سرمایه­گذاری در زیرساخت­های خود می­کنند که این به گسترش نفوذ چین و موازنه­گری اقتصادی چین در قبال ایالات متحده در نقاط مختلف منجر می شود (Wigell and Scholvin, 2019: 45 ).

بخش دیگر از موازنه­گری اقتصادی چین در قبال ایالات متحده به حمایت از شرکت­های چینی در مقابل شرکت­های آمریکایی بازمی­گردد. پایین آوردن ارزش یوان در مقابل دلار به­عنوان پاسخی برای ایجاد محدودیت­های تعرفه­ای ایالات متحده تلقی می­شود. یوان ضعیف‌تر و دلار قوی‌تر برای شرکت‌های آمریکایی که تجارت چشمگیری در خارج آمریکا دارند، می‌تواند چالش‌های زیادی به همراه داشته باشد. مهم‌ترین آنها این است که محصولات و کالاهای آنها به‌خاطر شرایط جدید ارزی، هزینه تمام‌شده بیشتری نسبت به کالاهای چینی خواهند داشت و همین رقابت‌پذیری آنها با شرکت‌های چینی را کاهش می‌دهد.
موازنه­گری اقتصادی چین در قبال ایالات متحده در حوزه سیاست کمک اقتصادی نیز استمرار یافته است. بخشی از نفوذ ایالات متحده در آسیا، آفریقا و آمریکای لاتین منبعث از کمک­های اقتصادی بوده که طی دوران جنگ سرد و پس از آن بوده است. چین الگوی نوینی از سیاست کمک اقتصادی مبتنی بر کمک دولت­محور و توسعه­محور ارائه داده که الگوی جایگزینی برای سیاست کمک اقتصادی ایالات متحده تلقی می­شود و توانسته سبب ایجاد نفوذ قابل­توجه در کشورهایی شود که در گذشته وابستگی قابل­توجهی به کمک­های آمریکا داشتند (سیفی، ۱۴۰۱: ۵۲۹).

 

۳-۴. موازنه­گری اطلاعاتی

موازنه­گری اطلاعاتی در واقع نوعی موازنه­گری از طریق جنگ اطلاعاتی است. موازنه­گری اطلاعاتی به انتقال هدفمند اطلاعات در حجم بالا برای فریب یا ایجاد کارکرد نامناسب در طرف مقابل است. نوعی ایجاد تغییرات و دستکاری در اطلاعات وجود دارد تا براساس آن طرف مقابل اقدام به اخذ تصمیمات اشتباه کند. مجموعه ای از اطلاعات تاکتیکی، اعطای اطمینان در مورد صحت اطلاعات، انتشار اطلاعات و تضعیف صحت اطلاعات طرف مقابل، در این چارچوب قرار می­گیرد.

چین تلاش داشته تا یک کمپین کنترلی برای کنترل و تضعیف رسانه­های خارجی از طریق توافقات همکاری و گسترش همکاری با سایر دولت­ها داشته باشد. حکومت چین در این حوزه از راهبرد یکپارچه­سازی سیستم اطلاعاتی¹⁸ بهره می­برد. این رهیافت یک نظام اطلاعاتی است که در آن استفاده گسترده­ای از فناوری اطلاعات برای هدایت بهره گرفته می شود، اطلاعات به شکل کامل در اختیار طرف مقابل قرار نمی­گیرد. شبکه­های اطلاعاتی تحت کنترل قرار می­گیرند و قوانین برای عدم ارائه اطلاعات به طرف مقابل و حفاظت از اطلاعات است (Kragh and Agsberg, 2017:798).

پکن برای موازنه اطلاعاتی ایالات متحده محدودیت جدی برای دسترسی کشورهای غربی به اطلاعات ایجاد کرده و به بسیاری از روزنامه­نگاران و خبرنگاران غربی اجازه ورود به چین را نمی­دهد. برای مثال، روزنامه نگاران بلومبرگ و نیویورک تایمز از دریافت ویزای چین محروم شده­اند زیرا در برخی موارد اقدام به افشای برخی اطلاعات دولت چین کرده­اند. دولت چین تلاش دارد تا مانع از دسترسی به اطلاعاتی شود که به هر شکل ممکن است تاثیرات منفی بر روی افکار عمومی بین­المللی در مورد عملکرد چین در حوزه­های مختلف شود (Tracy, 2020: 4).

دولت چین برای این موازنه­گری اطلاعاتی در قبال ایالات متحده سرمایه­گذاری زیادی برای تقویت رسانه­های دولتی خود نموده است. چین از سال ۲۰۱۶ بیش از نه میلیارد دلار برای تقویت رسانه­های دولتی نظیر تلویزیون مرکزی چین، روزنامه چاینادیلی و خبرگزاری شین­هوا هزینه کرده تا بتواند روایت چین را مقابل روایت آمریکایی تقویت نماید. برای این منظور، چین اقدام به تاسیس ده­ها موسسه خبری و شبکه رادیویی در نقاط مختلف جهان نموده است. چین ایستگاه­های رادیویی در فنلاند، مجارستان، ایتالیا، رومانی و ده­ها کشور دیگر ایجاد کرده تا بتواند تلاش رسانه­های غربی برای ارائه تصویر منفی از چین را خنثی کند. برخی برآوردها نشان می­دهد چین حدود ۳ میلیارد پوند در رسانه­های مختلف هزینه کرده تا آنها اقدام به انتشار اخباری کنند که جنبه­های مثبت چین را برجسته سازد. برخی تحقیقات نشان می­دهد چین بیش از ۱۰۰۰ روزنامه­نگار آفریقایی را به خدمت گرفته تا خدمات و اقدامات مثبت چین را برجسته سازند (روحی دهبنه، ۱۴۰۰: 205). بخشی از هدف فیلترینگ گسترده در چین نیز قالب این موازنه­گری اطلاعاتی قابل ارزیابی است.

 

ادعای مشروعیت از طریق ارائه مدل حکمرانی و توسعه چینی

        

اقدامات پوشیده از طریق اقدامات جاسوسی و حمایت از مخالفان

                                                                                                       

                                                                              

ابتکار یک کمربند یک راه برای ارائه یک جایگزین تجاری به کشورهای مختلف

                                                                                                                                   

حمایت از شرکت­های چینی در مقابل رقبای آمریکایی

        

                                                                                                      

مدل سیاست کمک اقتصادی دولت­محور در مقابل مدل آمریکایی کمک اقتصادی

                                                                                                     

سیاست جنگ ارزی برای حفظ قدرت صادرات کالاهای چینی

                                                                                                     

                                                                                                     

تلاش برای ارائه اطلاعات برای ارائه تصویر مثبت از چین در مقابل رسانه­های‌آمریکایی

     

                                                                                                                                    

مقابله با دسترسی ایالات متحده به اطلاعات مهم و حیاتی

                                                                                                  

 

شکل۱. ابعاد موازنه­گری هیبریدی چین در قبال ایالات متحده

 

 

نتیجه­گیری

جنگ هیبریدی ایالات متحده که طی دو دهه اخیر که ناشی تقویت مولفه­های قدرت چین در عرصه بین­المللی بوده را می­توان بخشی از راهبرد موازنه­گری مستقیم این کشور بوده است. پیچیدگی سیاست ایالات متحده لزوم چندبعدی بودن پاسخ چین را دوچندان ساخته که می­توان آن را قالب راهبرد موازنه­گری هیبریدی تبیین کرد. از منظر این رویکرد، چین به شکل همزمان موازنه­گری سیاسی، اقتصادی و اطلاعاتی را در قبال ایالات متحده اتخاذ نموده است. این اشکال موازنه­گری همدیگر را قوام می­بخشند و چین دریافته برای موازنه موفق هیبریدی در قبال ایالات متحده به نوعی هماهنگی در اعمال سیاست­های اقتصادی، سیاسی و امنیتی نیاز دارد. این درحالی است که تمرکز سیاست خارجی چین طی دو دوران پس از جنگ سرد، عمدتا بر روی موازنه­گری اقتصادی بوده اما جنگ هیبریدی ایالات متحده طی دو دهه اخیر، ضرورت نگاه چندوجهی در سیاست خارجی چین در قبال ایالات متحده را برای سیاستگذاران چین عیان ساخته است.

موازنه­گری هیبریدی به­ویژه در بعد سیاسی و اقتصادی تمایل قابل­توجهی به سمت موازنه­گری داخلی دارد که برای افزایش توان تحلیلی آن باید به مولفه­های منطقه­ای و بین­المللی عنایت بیشتری داشت. با متکثرتر شدن قطبیت در نظام بین­المللی، چین در عرصه بین­المللی و منطقه­ای به سمت ایجاد و تقویت بلوک­های امنیتی و اقتصادی متمایل شده که نمونه مهم آنها را می­توان در ایجاد و تقویت نهادهایی نظیر سازمان همکاری شانگهای و بریکس مشاهده نمود. بخشی دیگر از این موازنه­گری نیز به تضعیف اتحادهای ایالات متحده در مناطق مختلف بازمی­گردد. چین با نفوذ در اتحادهای ایالات متحده در خلیج­فارس، جهان عرب، شرق آسیا و آفریقا تلاش دارد در کنار موازنه­گری داخلی، سهم موازنه­گری خارجی در قبال ایالات متحده را ارتقا بخشد.

 

 

کتابنامه

دلاور، حسین، محسن اسلامی، سید مسعود موسوی شفایی و محمد حسین جمشیدی (۱۴۰۰). تبیین الگوی چینیِ بازتعریف نظم بین المللی: ترکیب توانمندی های داخلی و موازنه نرم خارجی، فصلنامه پژوهش­های راهبردی سیاست، شماره ۶۸، صص ۲۵۰-۲۹۰.

روحی دهبنه، مجید (۱۴۰۰). هنر نفوذ پنهان: استراتژی «قدرت تیز» چین در جهان، فصلنامه پژوهش­های راهبردی، شماره ۹۱، صص ۱۸۳- ۲۱۱.

سیفی، عبدالمجید (۱۴۰۱). مطالعه تطبیقی جایگاه کمک اقتصادی در سیاست خارجی ایالات متحده و چین، فصلنامه مطالعات اقتصاد سیاسی بین­الملل، دوره ۵، شماره ۲، صص ۵۱۹-۵۴۴.

Cangara, Abdul Razaq (2022). “China’s Responses towards The US Pivot to Asia: The Dialectics of Hedging and Counter-Hedging”, Journal of Social and Political Sciences, Vol.5 No.3 P.22-45.

Fontaine Richard and Daniel Kliman  (2018). “On China's new Silk Road, democracy pays a toll”, Foreign Policy, 16 May 2018, https://foreignpolicy.com/2018/05/16/on-chinas-new-silk-road-democracy-pays-a-toll/.

Fridman, Ofer (2018). Russian ‘hybrid warfare’: resurgence and politicization, New York: Oxford University Press.

Freymann, Eyar (2021). One Belt One Road: Chinese Power Meets the World, Harvard East Asian Monographs, Boston: Harvard University Asia Center.

García-Herrero, Alicia and Robin Schindowski (2023). “Global trends in countries’ perceptions of the Belt and Road Initiative”, BOFIT Policy, https://publications.bof.fi/bitstream/handle/10024/52765/bpb1023.pdf

Goddard, Stacie (2008). “When right makes might: how Prussia overturned the European balance of power”, International Security, Vol. 33, No. 3, p. 110–142.

Hoffman, Frank (2007). Conflict in the 21st century: the rise of hybrid wars, Arlington, VA: Potomac Institute for Policy Studies.

Kragh  Martin and Sebastian Åsberg (2017). “Russia's strategy for influence through public diplomacy and active measures: the Swedish case”, Journal of Strategic Studies, Vol. 40 No. 6, p. 773–816.

Ito, Ryuta (2022). “Hybrid balancing as classical realist statecraft: China's balancing behavior in the Indo-Pacific”, International Affairs, Vol. 98, No. 6, P. 1959–1975, https://doi.org/10.1093/ia/iiac214

Ivanov, Iskren and Velizar Shalamanov, (2020). NATO and Partner countries cooperation in countering asymmetric and hybrid threats in South Eastern Europe’s cyberspace,   DOI: 10.3233/NHSDP200041
 Lanoszka, Alexander (2016). “Russian hybrid warfare and extended deterrence in eastern Europe”, International Affairs, Vol.92, No. 1, p. 170 – 195.

 Liu, Feng (2020). “The recalibration of Chinese assertiveness: China's responses to the Indo-Pacific challenge”, International Affairs, Vol.96. No.1, P. 9–27.

 Mannan, Abdul (2020). China’s Balancing Behavior Against the United States, the Special, Vol. 7, No.2, https://doi.org/10.1177/2347797020938985

Meashimer, John (2001). The Tragedy of Great Power Politics, New York: W.W. Norton Company, Inc.

Prifti, Bleder (2017). U.S Foreign Policy in the Middle East: the Case for continuity, New York: MacMillan.

Qi, Huaigao (2019). “China-U.S. Institutional Balancing in the Asia-Pacific and Its Implications to China’s Foreign Policy Choices”, Asian Journal of International Studies, Vol. 24, No.1 p.1-19. https://doi.org/10.33954/AJIS.2019.24.1.1
Repnikova, Maria (2022). The American and Chinese Quests to Win Hearts and Minds, https://www.foreignaffairs.com/china/soft-power-balance-america-china

Selmi, Refk, Youssef Errami and Mark E. Wohar (2020). “What Trump's China Tariffs Have Cost U.S. Companies?”, Journal of Economic Integration,  Vol. 35, No. 2, p. 282- Shepherd, Christian and Vic Chiang (2022). “Howitzer Delivery to, Delayed by Strained U.S. Supply Chain,” Washington Post, May 3.295.

Strobel, Warren and Gordon Lubold (2023). Cuba to Host Secret Chinese Spy Base Focusing on U.S., Wall Street Journal, https://www.wsj.com/articles/cuba-to-host-secret-chinese-spy-base-focusing-on-u-s-b2fed0e0

Tracy, Marc, Edward Wong and Lara Jakes (2020). China Announces That It Will Expel American Journalists, https://www.nytimes.com/2020/03/17/business/media/china-expels-american-journalists.html

Wigell, Mikael (2019). “Hybrid interference as a wedge strategy: a theory of external interference in liberal democracy”, International Affairs, Vol. 95, No. 2, P. 258–290.

Wigell Mikael, Sören Scholvin and Mika Aaltola (2019). Geo-economics and power politics in the 21st century: the revival of economic statecraft, Abingdon: Routledge.

 

 

Transition to Hybrid Balancing in China’s Foreign Policy toward the United States

China is the most important great power that has posed a fundamental challenge to the position of the United States in the post-Cold War era. China's significant economic growth and becoming the second largest economy in the world, significant progress in the military and space fields, and the expansion of influence in different regions of the world have strengthened the prospect of expanding this challenge. In the base of grand strategy of offshore balancing, on the one hand, the United States has been trying to buck pass part of the responsibility of containing China to the states that have the desire and ability to contain China, and on the other hand, it is doing straight balancing. Straight balancing of the United States is in the form of a hybrid war. The complexity and multidimensionality of the US approach in this hybrid war has caused China's response to this war to have multiple dimensions, which can be elaborated as a hybrid balancing approach.  From this point of view, the main question of this research is that what is China's strategy to deal with the hybrid war of the United States? In response, the present article claims that China's response to the United States' hybrid war is based on hybrid balancing, which takes place in the three dimensions of political, economic, and informational balancing. The present research was done by using descriptive-analytical method.

Keywords: Hybrid Balancing, Hybrid War, United States, China, East of Asia

 

21

 

---

[1]  Pivot to Asia

[2]  Ryuta Ito

[3]  Hybrid balancing as classical realist statecraft

[4]  Abdul Mannan

[5]  China’s Balancing Behavior Against the United States

[6]  Huaigao Qi

[7]  China-U.S. Institutional Balancing in the Asia-Pacific and Its Implications to China’s Foreign Policy Choices

[8]  Maria Repnikova

[9]  The Balance of Soft Power:The American and Chinese Quests to Win Hearts and Minds

[10]  Political Balancing 

[11]   Economic Balancing

[12]  Informational Balancing

[13]  Stacy Gaddard

[14]  AUKUS

[15]  Quadrilateral Security Dialogue (QUAD)

[16]  The Belt and Road Initiative

[17]  Hambantota

[18]  Informationization

---