موضوع این نوشتار بازتاب اصل میان در شاهنامۀ ابوالقاسم فردوسی فردوسی و مثنوی مولانا جلالالدین است. پژوهندگان با روش توصیفی- تحلیلی نخست به بیان معنای میان به عنوان مایۀ پیوند و آفریننده و تفاوت آن با وسط و واسطه میپردازند سپس با ارائۀ نمونهها و تصاویری از آثار فوق نشا More
موضوع این نوشتار بازتاب اصل میان در شاهنامۀ ابوالقاسم فردوسی فردوسی و مثنوی مولانا جلالالدین است. پژوهندگان با روش توصیفی- تحلیلی نخست به بیان معنای میان به عنوان مایۀ پیوند و آفریننده و تفاوت آن با وسط و واسطه میپردازند سپس با ارائۀ نمونهها و تصاویری از آثار فوق نشان میدهند که در نقشاندیشی ایرانیان، گیتی و مردم (انسان)، تخمهای همبستۀ یک خوشهاند و همگی از یک بُنمایه برآمده و روییدهاند. بر این اساس میان، که مایۀ پیوند، تحوّل و دوستی است بی آنکه دیده شود به عنوان گنج مخفی درون و میان چیزها روان و مایۀ هستی و دوام آنهاست. بر بنیان این تصویر، ارج همۀ پدیدههای گیتی (خورشید، ماه، بامداد، غروب...) و انسان (نبی، شاه، پهلوان و ...) در این است که نه عامل جنگ، بریدن و جدایی که مایۀ پیوند، هماهنگی و آفریدن وحدت رنگارنگیها (تفاوت ها و تضادها) با هم و پیدایش زیبایی باشند.
Manuscript profile
جامعهنگری و جامعهنگاری، موضوعی است که قدمت آن به شکلگیری نخستین جامعههای بشری میرسد. جامعه، بستری برای شکلگیری هویّت فردی و تعامل با دیگران است. از این رو در بررسی جامعه، هم نگاه به خویشتن مورد توجّه قرار میگیرد و هم ارزیابی دیگران. منتقد اجتماعی، شخصیّتی است که More
جامعهنگری و جامعهنگاری، موضوعی است که قدمت آن به شکلگیری نخستین جامعههای بشری میرسد. جامعه، بستری برای شکلگیری هویّت فردی و تعامل با دیگران است. از این رو در بررسی جامعه، هم نگاه به خویشتن مورد توجّه قرار میگیرد و هم ارزیابی دیگران. منتقد اجتماعی، شخصیّتی است که در جامعهنگری خود در ارزیابی دیگران به تفسیر وضعیّت موجود روی میآورد. از سوی دیگر با ارائهی راهکارهای اصلاحی که برخاسته از نظام فکری و اعتقادیاش است هویّت خود را بازنمایی میکند. در پژوهش حاضر، نقش منتقد اجتماعی در شعر سنایی بررسی شده است. سنایی در نقش منتقد اجتماعی به سه سطح از جامعه توجّه میکند: بستر جامعه، طبقات اجتماعی، نظام حکومتی.ازاین رو شخصیّت سوژگانی او در سه قالب قرار میگیرد: سوژهی مفسّر، سوژهی متخیّل و سوژهی مصلح. در این پژوهش که بخشی از یک پژوهش گستردهتر است با بررسی شعر اجتماعی سنایی به دو پرسش اساسی پاسخ داده شده است. نخست این که منتقد اجتماعی کیست و دیگر این که نقد اجتماعی چگونه شکل میگیرد. در نهایت، بررسیهای این پژوهش نشان میدهد که منتقد اجتماعی با تفسیر وضع موجود و تخیّل وضعیّت آرمانی به ارائهی راهکارهای اصلاحی میپردازد و نقد اجتماعی در چنین عرصهای شکل میگیرد.
Manuscript profile
در این جستار به شیوه کتابخانهای ترانههای کودکان تحلیل و بررسی میشود. پس از تعریف ترانه و بررسی سیر آن در گذشته و امروز، ویژگیهای ترانههای کودکان را میکاویم و این ترانهها که داری ویژگیهای غنایی هستند از نظر کاربرد و مضمون و محتوا طبقهبندی میشوند و به نمونههای More
در این جستار به شیوه کتابخانهای ترانههای کودکان تحلیل و بررسی میشود. پس از تعریف ترانه و بررسی سیر آن در گذشته و امروز، ویژگیهای ترانههای کودکان را میکاویم و این ترانهها که داری ویژگیهای غنایی هستند از نظر کاربرد و مضمون و محتوا طبقهبندی میشوند و به نمونههای آنها میپردازیم. ترانه اصطلاحی عام است که به انواع قالبهای شعری ملحون یا همراه موسیقی به ویژه فهلویات، دو بیتی، رباعی و تصنیف گفته میشود. یافتههای پژوهش نشان میدهد که ترانههای کودکان، بخش قابل توجهی از ترانهها را شکل داده است. این ترانهها به بخشهای لالاییها، ترانههای نوازشی، ترانههای قصه گونه و ترانههای بازی تقسیم میشوند که در میان این بخشها بیشترین بسامد مربوط به ترانههای قصه گونه و لالاییها است. زبان این ترانهها ساده و عامیانه است و زیبایی و دلنشینی این ترانهها تا حدود زیادی مدیون وزنهای زنده و جذاب و صمیمی آنها است. در بسیاری از این ترانهها، تنها وزن و قافیه است که اهمیت دارد و مضمون شعر مهمل و بی معنی است.
Manuscript profile
در گسترۀ شعر و ادبی فارسی و عربی دو شخصیت برجسته حضور دارند که از آرایه های ادبی متنوع جهت بازنمایی دیدگاه های خود استفاده کرده اند. سعدی و متنبی را باید از شاخص ترین چهره ها در این زمینه دانست. در اشعار این دو، آرایۀ تضاد و طباق در کنار دیگر آرایه ها نمودی ویژه دارد. ب More
در گسترۀ شعر و ادبی فارسی و عربی دو شخصیت برجسته حضور دارند که از آرایه های ادبی متنوع جهت بازنمایی دیدگاه های خود استفاده کرده اند. سعدی و متنبی را باید از شاخص ترین چهره ها در این زمینه دانست. در اشعار این دو، آرایۀ تضاد و طباق در کنار دیگر آرایه ها نمودی ویژه دارد. به طوری که بارها در ابیات گوناگون مصداق های آن به کار گرفته شده است. سعدی و متنبّی از استخدام این آرایه و کاربست آن در اشعار خود، اهدافی را پیگیری می کردند که بررسی آن، مسألۀ اصلی تحقیق حاضر است. سؤال اصلی پژوهش آن است که چه وجه یا وجوه اشتراک و افتراق بین کارکردهای آرایۀ مذکور در بوستان سعدی و دیوان متنبّی وجود دارد؟ یافته های تحقیق حاضر که با استناد به منابع کتابخانه ای و روش توصیفی- تحلیلی انجام شده است، نشان می دهد که رویکرد شاعران نسبت به این آرایه، بیشتر حول محور مسائل انسان ساز می گردد. بر این اساس، اصلی ترین کارکردها در آثار مذکور این دو شاعر عبارت است از: کارکردهای تعلیمی و اندرزی، کارکردهای انتقادی، کارکردهای غنایی و عاشقانه.
Manuscript profile
از جمله مهم ترین مباحثی که نیازمند پژوهش و بررسی است، کمیت و کیفیت تأثیرپذیری ادبیات داستانی ایران، از ادبیات انگلیس است. داستان نویسی و به ویژه داستان کوتاه در ایران، مدت ها پس از پیدایش آن در انگلیس و به دنبال سفر دانشجویان ایرانی به اروپا و آشنایی با اصول داستان نویس More
از جمله مهم ترین مباحثی که نیازمند پژوهش و بررسی است، کمیت و کیفیت تأثیرپذیری ادبیات داستانی ایران، از ادبیات انگلیس است. داستان نویسی و به ویژه داستان کوتاه در ایران، مدت ها پس از پیدایش آن در انگلیس و به دنبال سفر دانشجویان ایرانی به اروپا و آشنایی با اصول داستان نویسی، آغاز شد. جمالزاده نخستین کسی است که به نگارش داستان های کوتاه پرداخت و لقب پدر داستان کوتاه در زبان فارسی را به خود اختصاص داد. پژوهش حاضر به بررسی تأثیرپذیری داستان های جمالزاده، از قصه های کنتربری، نوشته جفری چاسر انگلیسی می پردازد و ابعاد این تاثیر پذیری را مشخص می نماید. روش پژوهش حاضر به صورت کتابخانه ای و توصیفی- تحلیلی است. نتایج این پژوهش نشان می دهد که جمالزاده چه از نظر محتوا و درونمایه و چه از نظر ساختار و روایت، متأثر از قصه های کنتربری بوده است. میزان تأثیر پذیری در انتخاب شخصیت ها، درونمایه، توصیف اشخاص و گفتگوها بیشتر است همچنین هر دو نویسنده به بازتاب مسائل اجتماعی و فرهنگی زمان خویش در آثارشان توجه داشته اند
Manuscript profile
یکی از راههای ژرفا بخشیدن به داستان و تقویّت تأثیر آن بر مخاطب، پردازش درست و قوّتمند شخصیّت است. شخصیّت یکی از دغدغههای اصلی نزد روانشناسان بوده است. جستار حاضر با رویکردی توصیفی- تحلیلی به بررسی روانشناسی شخصیّت بهمن پرداخته است. آثار حماسهای ایران زمین، سرشار از ق More
یکی از راههای ژرفا بخشیدن به داستان و تقویّت تأثیر آن بر مخاطب، پردازش درست و قوّتمند شخصیّت است. شخصیّت یکی از دغدغههای اصلی نزد روانشناسان بوده است. جستار حاضر با رویکردی توصیفی- تحلیلی به بررسی روانشناسی شخصیّت بهمن پرداخته است. آثار حماسهای ایران زمین، سرشار از قهرمانی، پهلوانی، مردانگیها، افتخارات و پیروزیهاست. این آثار، مجموعهای از روایتهای داستانی و اپیزودیک هستند که شاعران با استفاده از شگردهای شخصیّتپردازی چه به روش مستقیم و چه غیرمستقیم به شناخت هر چه بیشتر ویژگیهای روانی شخصیتها این آثار همّت گماشتهاند. آیزنک با استفاده از نظریۀ تحلیل عاملی آیزنک که مکمل و جامع بسیاری از نظریّات روانشناسی شخصیّت است با تأکید بر دو عامل نقش وراثت و محیط توانسته به روانشناسی شخصیّتهای داستان بپردازد، بنا بر نظر آیزنک بهمن در آثار حماسی دارای شخصیتّی پویا و خاکستری است همچنین با تأثیر نهادِ حریص و جنگ طلبش، او را شخصی روانرنجور و روانپریش شناسانده است. نتیجۀ حاصل از این پژوهش این است که آثار حماسی توانستهاند با بیان جزئیات روحی قهرمانان و شخصیتهای داستان بنیان محکمی از تحلیل شخصیت بهمن را به تصویر بکشند.
Manuscript profile