رخداد تئاتر در فلسفه‌ی آلن بدیو
محورهای موضوعی : فلسفه
کلید واژه: وجود و کثرت, عملیات یک-شماری, وضعیت, عرصه‌ی رخدادپذیر, حقیقت نامتناهی و رویه‌های آن, رخداد تئاتری, حالت/دولت وضعیت, ایده-تئاتر, ردپا و بدن سوژه رخداد تئاتر,
چکیده مقاله :
آن‌چه در این مقاله بدان خواهیم پرداخت، بررسی جایگاه تئاتر در آراء آلن بدیو فیلسوف معاصر فرانسوی است. بدیو شاید تنها فیلسوفی در دوران معاصر است که کماکان فلسفه را به مثابه ی جست‌وجوی حقیقت می‌خواهد. وی ابتدا از چهار حوزه ی علم، سیاست، هنر و عشق نام می‌برد که به نوعی یادآور تقسیم‌بندی‌های افلاتونی درباره ی انسان و جهان است و پس از آن اعلام می کند حقیقت ها تنها در این چهار حوزه است، که رخ می‌دهند. در مورد هنر تئاتر نیز تزها و ایده هایی خلاف عرف و معمول جهان هنر و فلسفه دارد که فهم و درک آن‌ها تا حدود زیادی مستلزم آشنایی هر چند مقدماتی با مفاهیم اصلی دستگاه فکری و فلسفی اوست. رخداد تئاتر راستین در نظر بدیو نوعی کنش اشتراکی و همگانی خلاق است که سوژه خاص خود را پدید می‌آورد و در هر بار اجرای متن تئاتری، ایده ی درون متن تکمیل می‌گردد. بدیو بر آن است که تئاتر فکر می کند و هر چند تا حدودی زیادی به دولت وابسته است اما می‌تواند و باید دست به افشای حدود آن بزند، سوژه تئاتری خود را پدید آورد و تغییر جدید با خلق امری نو ایجاد کند. در نهایت گفتنی‌ست که آغازگاه این بحث فلسفه است و این نوشته به نوعی از فلسفه ی بدیو به سمت هنر تئاتر حرکت می‌کند.
This study will survey the significance of theatre in the philosophy of the contemporary French philosopher, Alain Badiou. He is probably the only philosopher in the contemporary world who still regards philosophy as a search for truth. He first mentions four domains of science, politics, art, and love, which are, in a way, reminiscent of Plato’s divisions regarding human and the world. He claims then that truths are produced only in these four domains. As regards the art of theatre, he has theses and ideas unconventional and uncommon to the worlds of art and philosophy, whose understanding requires, to a great extent, an acquaintance, even though elementary, with the main concepts of his intellectual and philosophical system. For Badiou, the event of true theatre is a kind of collective and communal creative act which creates its own specific subject, and in each staging of the theatrical text, the inner idea of the text completes. Badiou believes that theatre thinks, and, even though it is to a great extent dependent on the state, it can and should try to reveal its limitations, to create its own theatrical subject, and to form a new change by creating something new. In the end, it must be noted that the starting point of this discussion is philosophy, and this essay proceeds from Badiou’s philosophy toward the art of theatre.
احمد زاده، علیرضا، فرهنگ واژگان تئاتری، افراز، تهران، 1391ش.
بدیو، آلن و دیگران، ایده-تئاتر، ترجمهی امیر کیانپور، مینوی خرد، تهران، 1391ش.
بدیو، آلن، بنیاد کلی گرایی، پل قدیس و منطق حقیقت، ترجمهی مراد فرهادپور و صالح نجفی، ماهی، تهران، 1386ش.
فلثم، الیور و دیگران، آلن بدیو، فلسفه، سیاست، هنر، عشق، ترجمهی مراد فرهادپور، صالح نجفی و علی عباس بیگی، رخداد نو، تهران، 1388ش.
کلهر، جو، تئاتر و سیاست، ترجمهی امیر کیانپور. مروارید، تهران، 1393ش.
ملشینگر، زیگفرید، تاریخ تئاتر سیاسی، ترجمهی سعید فرهودی، سروش، تهران، 1388ش.
Badiou, A., Rhapsody for the Theatre, a Short Philosophical Treatise, Bruno Bosteels(trans), New York, American Society for Theatre Research, 2008.